Stela z Tell al-Rimah
| Stela z Tell al-Rimah | |
|---|---|
| |
Stela z Tell al-Rimah – kamienna stela z czasów panowania asyryjskiego króla Adad-nirari III (810–783 p.n.e.) odnaleziona w 1967 roku w trakcie wykopalisk na stanowisku Tell al-Rimah w północnym Iraku[1]. Obecnie zabytek ten znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego Iraku w Bagdadzie[2].
Wciąż stojącą stelę znaleziono wewnątrz celli małej nowoasyryjskiej świątyni, w pobliżu podwyższenia na posąg bóstwa[1][3]. Wykonany z twardego, mosulskiego marmuru zabytek był bardzo dobrze zachowany i kompletny[1][2]. Jego rozmiary to: 130 cm (wysokość) oraz 69 cm (szerokość u podstawy)[1][2]. Przednią stronę steli zajmuje przedstawienie reliefowe ukazujące króla Adad-nirari III w otoczeniu symboli boskich[3]. Na dolnej części przedstawienia reliefowego umieszczona została dodatkowo inskrypcja klinowa z 21 linijkami tekstu[1]. Część inskrypcji (9 linijek) starano się później usunąć[1].
Tekst na steli zaczyna się dedykacją dla boga burzy Adada (linijki 1–2), po której wymienione zostaje imię Adad-nirari III i jego genealogia (linijka 3)[2]. Dalej opisane zostają wyprawy wojenne króla w kierunku zachodnim, w tym złożenie mu trybutu przez króla Mari z Damaszku, króla Joasza (asyryjski Iu'asu) z Samarii oraz mieszkańców Tyru i Sydonu (linijki 4–12)[4]. Kolejny fragment tekstu (linijki 13–20) jest tym, który starano się później usunąć[2]. W nim Adad-nirari III przekazuje jednemu ze swoich prowincjonalnych gubernatorów, Nergal-eriszowi, w zarządzanie pewne miasta i wsie[5]. Usunięcie tej części tekstu uczeni tłumaczą tym, iż w jakiś czas po powstaniu steli Nergal-erisz musiał wypaść z łask królewskich[2]. Cały tekst kończy się klątwą skierowaną przeciw wszystkim tym, którzy chcieliby usunąć inskrypcję ze steli (linijka 21)[5].
Tekst powstał najprawdopodobniej w roku 797 p.n.e. lub później, gdyż jednym z tytułów noszonych w tekście przez Nergal-erisza jest tytuł gubernatora Hindanu, a z innych źródeł wiadomo, iż Hindanu dodane zostało dekretem królewskim do ziem zarządzanych przez Nergal-erisza właśnie w 797 r. p.n.e.[2]
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f Page S., „A Stela of Adad-nirari III and Nergal-ereš from Tell al Rimah”, Iraq 30/2 (1968), s. 139-153.
- ↑ a b c d e f g Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 210.
- ↑ a b Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 209.
- ↑ Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 210-211.
- ↑ a b Grayson A.K., Assyrian Rulers..., s. 211.
Bibliografia edytuj
- Grayson A.K., Assyrian Rulers of the Early First Millennium B.C. II (858–745 B.C.), tom 3 z serii The Royal Inscriptions of Mesopotamia. Assyrian Periods (RIMA 3), University of Toronto Press, 1996.
- Page S., „A Stela of Adad-nirari III and Nergal-ereš from Tell al Rimah”, Iraq 30/2 (1968), s. 139-153.