Steyr 120

(Przekierowano z Steyr 220)

Steyr 120 Super, Steyr 125 Super i Steyr 220 – seria średniej wielkości samochodów osobowych z nadwoziem typu sedan, kabriolet i auto sportowe, produkowanych przez austriacki koncern Steyr-Daimler-Puch w latach 1935–1941. Stanowiły rozwinięcie konstrukcji mniejszego poprzednika – 4-cylindrowego Steyra 100. Wyposażone były w 6-cylindrowe silniki przenoszące napęd na tylne koła za pośrednictwem 4-biegowej skrzyni przekładniowej. Nadwozie w stylu streamline z wyodrębnionymi przednimi reflektorami zostało zaprojektowane przez Karla Jenschkego (1899-1969) i było wytwarzane w zakładach Gläser-Karosserie GmbH w Dreźnie[1].

Steyr 120 Super, 125 Super, 220
Ilustracja
Steyr 120 Super Sedan (1935)
Inne nazwy

Steyr 120 Super, 125 Super, 220

Producent

Steyr-Daimler-Puch

Okres produkcji

1935–36 (120)
1936–37 (125)
1937–41 (220)

Miejsce produkcji

 Austria, Steyr
 Niemcy, Drezno

Dane techniczne
Typy nadwozia

4-drzwiowy sedan, 2-drzwiowy kabriolet

Silniki

Benzynowe, rzędowe, 6-cylindrowe:
1,990 ccm (120)
2,078 ccm (125)
2,260 ccm (220)

Skrzynia biegów

4-biegowa manualna

Napęd

przedni

Długość

4570 mm

Szerokość

1550 mm (120), 1650 (125 i 220)

Wysokość

1570 mm (120), 1600 (125 i 220)

Rozstaw osi

2830 mm

Masa własna

1100 kg (120), 1200 kg (125), 1250 kg (220)

Steyr 120 Super, Steyr 125 Super edytuj

 
Steyr 120 Super Convertible (1935)

Samochody z serii 120 zostały wyposażone w sześciocylindrowy silnik rzędowy (w przeciwieństwie do czterocylindrowego Steyr 100) z napędem przekazywanym na tylne koła za pośrednictwem czterobiegowej skrzyni manualnej. Przednie zawieszenie było niezależne oparte na poprzecznym resorze, natomiast tylne na 2 oddzielnych resorach. Czterodrzwiowy sedan był wyposażony w tylne drzwi na zawiasach otwierane do tyłu (suicide door(inne języki)), co pozwoliło usunąć słupek pomiędzy drzwiami. W sumie przed 1936 wyprodukowano 1200 egzemplarzy Steyr 120 Super[1].

Zmiany modelu zostały wprowadzone w 1936, obejmowały większy rozstaw osi i większy silnik. Niemniej jednak moc pozostała na poziomie 50 KM (37 kW). Model był sprzedawany jako Steyr 125 Super, głównie w Niemczech. Samochód był sprzedawany do 1937 roku, wyprodukowano tylko 200 jednostek[1].

Steyr 200, Steyr 220 edytuj

Sukces modelu Steyr 125 był kontynuowany w Steyr 200. Steyr 200 pojawił się 1936 roku z 4-cylindrowym 1,5-litrowym dolnozaworowym silnikiem, który rok później został zastąpiony 2,26-litrowym w modelu Steyr 220. Steyr 220 był wyposażony w sześciocylindrowy silnik o mocy 55 KM. Przednie zawieszenie było niezależne oparte na poprzecznym resorze, natomiast tylne na 2 oddzielnych resorach. Skrzynia biegów miała 4 biegi. Czterodrzwiowa limuzyna ważyła 1250 kg a dwudrzwiowy kabriolet ważył o 10 kg więcej. Na podwoziu Steyr 220 były produkowane dwie wersje kabrioletów[1].

 
Steyr 220 Sedan (1937)

Standardowa wersja kosztowała 6750 reichsmarek. Drugą, sportową wersję produkowała niemiecka firma Gläser(inne języki) w Dreźnie. W konstrukcji zostawiono tylko podwozie auta, natomiast karoserię, błotniki i osłonę chłodnicy produkowano według własnego wzornictwa. Dzięki temu samochody te były bardziej opływowe, ale też droższe – 6900 reichsmarek. Łącznie wyprodukowano ok. 5900 sześciocylindrowych wersji „120/220”, z tego dwudrzwiowych kabrioletów ok. 1000, natomiast w wykonaniu Gläser zaledwie kilka egzemplarzy[1].

W czasie II wojny światowej ten model, szczególnie w wersji kabriolet, był przeznaczony przede wszystkim dla wysokich rangą dostojników i oficerów III Rzeszy. Samochód Steyr 220, należący do komendanta obozu Rudolfa Hössa, został użyty do udanej ucieczki z niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau, dokonanej 20 czerwca 1942 przez przebranych w mundury SS i uzbrojonych więźniów: Kazimierza Piechowskiego, Stanisława Jastera, Eugeniusza Benderę i Józefa Lemparta. Prowadzone przez Niemców na dużą skalę poszukiwania zbiegów nie odniosły skutku.

Steyr 220 Gläser Roadster edytuj

 
Steyr 220 Gläser Roadster, Berlin Motorshow 1939

Steyr wyprodukował w sumie 5900 modeli serii 220 od roku 1937 do roku 1941, lecz tylko około sześciu egzemplarzy z karoserią Gläser. Wpływ stylu art déco Streamline Moderne na stylistykę samochodu jest oczywisty, szczególnie w opływowej konstrukcji przednich błotników i osłoniętej budowie tylnych błotników. Spadzista, chromowana linia boczna daje wrażenie prędkości nawet gdy Gläser roadster jest zaparkowany. Tylko niektóre z sześciu samochodów przetrwały do dzisiaj, co sprawia, że auto jest rarytasem kolekcjonerskim. W Stanach Zjednoczonych jest tylko jeden egzemplarz, będący własnością prywatnego kolekcjonera. Został uhonorowany w Pebble Beach Concours d’Elegance(inne języki) oraz wygrał Best of Show na Pinehurst Concours d’Elegance[2].

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e http://www.zuckerfabrik24.de/steyrpuch/steyr100_1.htm Steyr 100, 200, 120, 125, 220.
  2. 1938 Steyr 220 | conceptcarz.com [online], www.conceptcarz.com [dostęp 2020-07-09] (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Werner Oswald: Deutsche Autos 1920-1945, Motorbuch Verlag Stuttgart, 10. Auflage (1996), ISBN 3-87943-519-7.