Strażnica WOP Świnoujście

Strażnica w Świnoujściu:

  1. podstawowy pododdział graniczny Wojsk Ochrony Pogranicza.
  2. graniczna jednostka organizacyjna polskiej straży granicznej realizująca zadania bezpośrednio w ochronie granicy państwowej.
Strażnica WOP/SG Świnoujście
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945
od 1991 strażnica SG

Rozformowanie

15.10.2002[1]

Tradycje
Kontynuacja

Graniczna Placówka Kontrolna Świnoujście

Organizacja
Dyslokacja

Świnoujście

Rodzaj wojsk

Wojska Ochrony Pogranicza
Straż Graniczna

Podległość

15 komenda odcinka
46 batalion OP
125 batalion WOP
Pomorski Oddział SG

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 15 komendy odcinka Międzyzdroje jako 72 strażnica WOP[2] (Świnoujście)[3] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[4]. Z dniem 1.04.1947 strażnica, pozostając nadal w strukturach 15 komendy odcinka, została przekazana do szczecińskiego oddziału WOP nr 3[5].

W związku z reorganizacją oddziałów WOP w 1948 , strażnica podporządkowana została dowódcy 46 batalionu OP. Od stycznia 1951 strażnica podlegała dowódcy 125 batalionu WOP[6][7]. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a], a 72 strażnica I kategorii otrzymała nr 70[9] i nosiła nazwę: "strażnica WOP Partyzantów"[10].

w 1963 zreorganizowano ochronę granicy w Świnoujściu. Rozformowano strażnicę WOP Świnoujście-port i lądową strażnicę WOP Świnoujście-wybrzeże Tym samym rozkazem zorganizowano GPK Świnoujście-Port, a odcinek lądowy powierzono strażnicom nadmorskim Dziwnów i Międzyzdroje[b].

W 1965 rozformowany został batalion portowy WOP Świnoujście, a strażnicę Świnoujście podporządkowano bezpośrednio pod sztab Brygady[c].

Po rozwiązaniu w 1991 Wojsk Ochrony Pogranicza, strażnica w Świnoujściu weszła w podporządkowanie Pomorskiego Oddziału Straży Granicznej[12].

W połowie października 2002 zniesiono strażnicę w Świnoujściu, przekazując jej kompetencje GPK w Świnoujściu[13].

Ochrona granicy edytuj

Strażnice sąsiednie:

71 strażnica WOP Kazimusz73 strażnica WOP Hafferborst – 1946

Dowódcy strażnicy edytuj

  • por. Mieczysław Bulesowski (był 10.1946)[d].
  • por. Marian Luba (1947-?)
  • ppor. Mieczysław Krysiak (?-1952)
  • chor. Józef Muller (1952-?)
  • ppor. Idzi Lebuda - do 1.10.1955[14]

--

  • mjr Ludwik Jarzynka (?...1967-1968...?)
  • Zientarski Włodzimierz
  • mjr Kos Piotr

Uwagi edytuj

  1. Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[8].
  2. Rozkaz organizacyjny dowódcy WOP nr 0148 z 2.09.1963[11]
  3. Rozkaz organizacyjny dowódcy WOP nr 040/WOP z 27.04.1965[11]
  4. Rozkaz personalny dowódcy WOP nr 061 z 20.10.1946[11]

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj

  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza (1945-1991). Krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Kazimierz Kozłowski: Pomorski Oddział Straży Granicznej. Tradycje i współczesność. Szczecin: Społeczny Komitet Fundacji Sztandaru Pomorskiego Oddziału SG, 1993.
  • Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945-1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Ryszard Techman: Pomorski Oddział Straży Granicznej w Szczecinie. W: Leszek Elas [patronat]: Straż Graniczna w dwudziestoleciu 1991-2011. Materiały poseminaryjne - Tom II. Koszalin: Centralny Ośrodek Szkolenia Straży Granicznej im. Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego, 2011. ISBN 978-83-909484-4-7.
  • Andrzej Wyganowski: w: Andrzej Wojtaszak, Kazimierz Kozłowski, "Żołnierz polski na Pomorzu Zachodnim X-XX wiek": materiały z sesji naukowej z 10 listopada 1999 r. Szczecin: Oddział Edukacji Obywatelskiej, 2001. ISBN 83-86992-76-X.
  • Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k.119 -123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
  • Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1842/6, Historia Pomorskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Szczecin 1961.
  • ASGr.Historia Bałtyckiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza 1945-1960. Koszalin 1961
  • Archiwum Straży Granicznej. Rozkazy personalne dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza.
  • Archiwum Straży Granicznej, zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.