Strażnica WOP Pławidło

nieistniejący obecnie pododdział graniczny
(Przekierowano z Strażnica WOP Pławidła)

Strażnica Wojsko Ochrony Pogranicza Tyrpice/Pławidło – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną[a] na granicy z Niemiecką Republiką Demokratyczną.

Strażnica WOP Tyrpice/Pławidło
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

2. poł. lat 70. XX w.

Tradycje
Rodowód

46 strażnica WOP

Komendanci / Dowódcy
Pierwszy

ppor. Piotr Kanak

Organizacja
Dyslokacja

Pławidło

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

10 Komenda Odcinka
36 batalion OP
94 batalion WOP
93 batalion WOP

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 10 komendy odcinka Słońsk jako 46 strażnica WOP (Tyrpice)[2]. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[3].

W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 strażnica została włączona w struktury 36 batalionu Ochrony Pogranicza, a 1 stycznia 1951 94 batalionu WOP. Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[b], a strażnica WOP Pławidło III kategorii otrzymała ten sam numer: 46 w skali kraju[5].

Jesienią 1954 strażnica została przeniesiona do nowego obiektu, wybudowanego w tej miejscowości, typowej strażnicy WOP. W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica WOP Pławidło II kategorii była 19. w 9 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza[6]. 1 stycznia 1960 była jako 3 strażnica WOP IV kategorii Pławidło w strukturach 93 batalionu WOP[7]. Rozkazem organizacyjnym dowódcy WOP nr 0148 z 2.09.1963 przeniesiono strażnicę Pławidło z kategorii IV do III[8]. Kilka miesięcy później przeformowano Strażnicę lądową WOP Płowidło III kategorii na strażnicę rzeczną kategorii I. W marcu 1968 będąca w strukturach batalionu rzecznego WOP Słubice, była jako Strażnica WOP rzeczna nr 3 Pławidło.

Rozwiązana w latach 70. XX w. [7].

Ochrona granicy edytuj

W 1960 3 strażnica WOP Pławidło IV kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 7 000 m:

W 1963 strażnica przejęła część odcinka po rozformowanej Strażnicy WOP Nowy Lubusz.

Strażnice sąsiednie edytuj

Dowódcy strażnicy edytuj

  • ppor. Piotr Kanak (od 11.10.1945)
  • chor. Zdzisław Białyniecki (do 1948)
  • sierż. Józef Kozłowski (był w 1950)
  • sierż. Edmund Jaskulski (był w 1951)
  • st. sierż. Romuald Jodko (od 1952)
  • por. Henryk Cieśla (1953–1958)
  • kpt. Wojciech Materka[9][10] (1958–1961)
  • ppor. Kocieniewski cz.p.o. (1961–1962)
  • kpt. Wojciech Materka[9][10] (1962–1963)
  • por. Zdzisław Matuszewski (od 1963)
  • kpt. Stanisław Sikora (do 09.12.1969)
  • kpt. Jan Włodarkiewicz (09.12.1969–był w 1976).

Wykaz dowódców strażnicy podano za Józef Ostrowski: Lubuska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1989. Ludzie – wydarzenia. s. 19.

  • kpt. Władysław Sikora
  • kpt. Zdzisław Matuszewski.

Uwagi edytuj

  1. Pełnienie służby granicznej jest wykonywaniem zadania bojowego w ochronie granicy państwowej. Służbę ochrony granicy państwowej żołnierz WOP powinien pełnić z całkowitym poświęceniem i oddaniem, nie szczędząc swych sił, wiedzy i umiejętności fachowych, a nawet życia. Granica państwa musi być ochraniana zawsze bez względu na porę, doby i warunki (Rozdział V, Obowiązki żołnierza WOP, pkt 70)[1].
  2. Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[4].

Przypisy edytuj

  1. Regulamin Służby Granicznej 1968 ↓, s. 24.
  2. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946 ↓, k. 119–123.
  3. Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
  4. Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
  5. Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.6.
  6. Wykaz dyslokacyjny 1957 ↓, k.191.
  7. a b Ostrowski 2005 ↓, s. 19.
  8. Wykazy dyslokacyjne WOP ↓.
  9. a b Jerzy Jankowski: Ostatnie pożegnanie śp. ppłk. WOP Wojciecha Materki. emeryci-sg.org.pl, 2020-12-07. [dostęp 2020-12-08]. (pol.).
  10. a b Jan Woś. W hołdzie żołnierzom Wojsk Ochrony Pogranicza i funkcjonariuszom Straży Granicznej. „Biuletyn nr 5 (2012)”. Problemy Ochrony Granic, s. 198–199, 2012. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505. 

Bibliografia edytuj

  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Józef Ostrowski: Lubuska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1989. Ludzie – wydarzenia. Krosno Odrzańskie: Drukarnia Dem-druk w Lubsku, 2005.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • ASGr.Historia Lubuskiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Krosno Odrzańskie 1965 r.
  • Regulamin Służby Granicznej Część I – Zasady Ogólne, t. WOP 1/67, Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej Szefostwo Wojsk Ochrony Pogranicza, 1968, s. 24.
  • Wykazy dyslokacyjne WOP 1946 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin., sygn. 217/143.
  • Archiwum Straży Granicznej. Wykazy dyslokacyjne jednostek i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.