Wikipedia

Strażnica WOP Równe

zlikwidowany pododdział graniczny

Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Dobieszów/Równe – nieistniejący obecnie podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej.

Strażnica WOP Dobieszów
Strażnica WOP Równe
Historia
Państwo

 Polska

Sformowanie

1945

Rozformowanie

maj 1989

Tradycje
Rodowód

219 strażnica WOP
227 strażnica WOP
17 strażnica WOP Równe
9 strażnica WOP Równe
10 strażnica WOP lądowa Równe
Strażnica WOP Lądowa rozwinięta w Równem

Kontynuacja

Strażnica WOP Pomorzowice
SSG w Pomorzowicach
PSG w Pomorzowicach
PSG w Pietrowicach
PSG w Opolu

Komendanci / Dowódcy
Ostatni

por. Franiszek Pokorczak

Organizacja
Kryptonim

Sekret 28[a]

Dyslokacja

Dobieszów;
Równe

Formacja

Wojska Ochrony Pogranicza

Podległość

47 komenda odcinka
69 batalion OP
44 batalion WOP
43 batalion WOP
4 GB WOP
batalion graniczny WOP

Multimedia w Wikimedia Commons

Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj

Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 47 komendy odcinka Głubczyce jako 219 strażnica WOP (Dobieszów)[1] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[2].

W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 strażnica została włączona w struktury 69 batalionu Ochrony Pogranicza[3], a 1 stycznia 1951 44 batalionu WOP w Głubczycach[4].

Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[b], a strażnica WOP Równe otrzymała nr 227 w skali kraju[6]}.

W 1956 rozpoczęto numerowanie strażnic na poziomie brygady. Strażnica II kategorii Równe była 17 w 4 Brygadzie Wojsk Ochrony Pogranicza[7].

1 stycznia 1960 była jako 9 strażnica WOP IV kategorii Równe.

4 lipca 1961 rozformowano 44 batalion WOP w Głubczycach[8], strażnica została włączona w struktury 43 batalionu WOP w Raciborzu.

1 stycznia 1964 była jako 10 strażnica WOP lądowa IV kategorii Równe.

W 1976 w związku z przejściem na dwuszczeblowy system dowodzenia[9], strażnicę podporządkowano bezpośrednio pod sztab Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach.

 
Żołnierze strażnicy przy szlabanie granicznym (1979)

13 grudnia 1981 po wprowadzeniu stanu wojennego na terytorium kraju, dowódca GB WOP wewnętrznym rozkazem w miejscu stacjonowania poszczególnych batalionów, utworzył tzw. „wysunięte stanowiska dowodzenia” (zalążek przyszłych batalionów granicznych), którym podporządkował strażnice znajdujące się na odcinkach dawnych batalionów granicznych. Brygada wykonywała zadania ochrony granicy i bezpieczeństwa państwa wynikające z dekretu o wprowadzeniu stanu wojennego[10].

W drugiej połowie 1984 Strażnica WOP Równe została włączona w struktury utworzonego batalionu granicznego WOP im. Bohaterów Powstań Śląskich w Raciborzu[9], jako Strażnica WOP Lądowa rozwinięta w Równem.

 
Kadra strażnicy: kpt. Andrzej Zagaj, chor. sztab. Zdzisław Radys i sierż. sztab. Stanisław Nowak (1988)

Strażnica WOP Równe w maju 1989 została rozformowania[11], a ochraniany przez strażnicę odcinek granicy, przejęły strażnice WOP: Krasne Pole i Pomorzowice.

Ochrona granicy edytuj

W 1960 9 strażnica WOP Równe IV kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej o długości 16370 m:

  • Włącznie znak graniczny nr IV/103, wyłącznie znak gran. nr IV/116.
  • W okresie zimowym pas śnieżny sprawdzany był minimum: na głównym kierunku dwukrotnie, na pozostałym raz w ciągu doby
  • Współdziałała w zabezpieczeniu granicy państwowej z:
    • Strażnice WOP w Krasnym Polu i Pomorzowicach
    • Grupa Operacyjno-Rozpoznawcza Zwiadu w Głubczycach
  • W ochronie granicy dowódcy strażnicy ściśle współpracowali ze swoimi odpowiednikami tj. naczelnikami placówek OSH (Ochrana Statnich Hranic) CSRS.

Wydarzenia edytuj

  • 1956 – koniec czerwca, początek lipca w okresie tzw. „Wypadków poznańskich”, przy linii granicznej i w strefie działania, odnajdywano pakunki zawierające ulotki z tzw. „bibułą”, przytwierdzone do balonów leżących na ziemi[12]. W związku z masowością zjawiska, żołnierze otrzymali zezwolenie na użycie broni, celem zestrzelenia nisko przelatujących balonów (nawet jeśli znajdowały się na terytorium czechosłowackim, ale w zasięgu ognia – to samo czynili pogranicznicy czechosłowaccy)[13].
  • 13 grudnia 1981–22 lipca 1983 – (stan wojenny w Polsce), normę służby granicznej dla żołnierzy podwyższono z 8 do 12 godzin na dobę. Ścisłą kontrolą objęto całą strefę nadgraniczną. W stan gotowości były postawione pododdziały odwodowe[14].

Strażnice sąsiednie edytuj

Dowódcy strażnicy edytuj

  • kpt./mjr Tadeusz Narajczyk (był w 1976[15]–był w 1986)
  • kpt. Andrzej Zagaj (1986–1988)  
  • por. Franciszek Pokorczak (do 05.1989) – do rozformowania  .

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. ↑ Kryptonim strażnicy w latach 80. w.
  2. ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego1954[5].

Przypisy edytuj

  1. ↑ ASGran., sygn. 217/143 ↓.
  2. ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
  3. ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 142-143.
  4. ↑ Gacek 2005 ↓, s. 11.
  5. ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
  6. ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.24.
  7. ↑ Wykaz dyslokacyjny 1957 ↓, k.186.
  8. ↑ Zarządzenie MSW nr 0104/61/WW z dnia 4 lipca 1961.
  9. ↑ a b Jackiewicz 1998 ↓, s. 145.
  10. ↑ Żurawlow 2011 ↓, s. 41.
  11. ↑ Gacek 2005 ↓, s. 22.
  12. ↑ Robert Spałek: Agenci w balonach – mniej znany aspekt „wojny balonowej”. ipn.gov.pl. (pol.).
  13. ↑ Kudasiewicz 2003 ↓, s. 8.
  14. ↑ Żurawlow 2011 ↓, s. 37.
  15. ↑ Gacek 2005 ↓, s. 16.

Bibliografia edytuj

  • Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa Drukarnia w Łodzi, 1985.
  • Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945–1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005.
  • Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza: (1945–1991): krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
  • Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
  • Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
  • Sławomir Żurawlow, Pododdziały Ochrony Pogranicza w Jaworzynce, Istebnej i Koniakowie – Rys historyczny 1922–2008, Gliwice: Gminny Ośrodek Kultury w Istebnej, 2011.
  • Mirosław Kudasiewicz. Z archiwum odkrywcy – Balonowa propaganda. „Tygodnik Prudnicki”. 19(649), s. 8, 2003-05-07. ISSN 1231-904X. 
  • Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k. 119–123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946 r.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Wykaz dyslokacyjny etatowych oddziałów i pododdziałów Wojsk Ochrony Pogranicza z 18 maja 1957.
  • Archiwum SGr., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Strażnica_WOP_Równe&oldid=72795771”