Strażnica WOP Roztoka Górna
Strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza Roztoki – zlikwidowany podstawowy pododdział Wojsk Ochrony Pogranicza pełniący służbę graniczną na granicy polsko-czechosłowackiej.
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1945 |
| Rozformowanie |
ok. 1990 |
| Tradycje | |
| Rodowód |
170 strażnica WOP |
| Kontynuacja | |
| Organizacja | |
| Dyslokacja | |
| Formacja | |
| Podległość |
38 komenda odcinka |
Formowanie i zmiany organizacyjne edytuj
Strażnica została sformowana w 1945 w strukturze 38 komendy odcinka Komańcza[1] jako 170 strażnica WOP (Roztoki Górne)[2] o stanie 56 żołnierzy. Kierownictwo strażnicy stanowili: komendant strażnicy, zastępca komendanta do spraw polityczno-wychowawczych i zastępca do spraw zwiadu. Strażnica składała się z dwóch drużyn strzeleckich, drużyny fizylierów, drużyny łączności i gospodarczej. Etat przewidywał także instruktora do tresury psów służbowych oraz instruktora sanitarnego[3].
W związku z reorganizacją oddziałów WOP, 24 kwietnia 1948 170 strażnica OP Wetlina została włączona w struktury 35 batalionu Ochrony Pogranicza w Baligrodzie, a po jego rozformowaniu 1 stycznia 1951 264 batalionu WOP w Sanoku[4].
W 1951 strażnica stacjonowała w Woli Michowej.
W 1952 w Roztokach Górnych stacjonowała wchodząca w skład 264 batalionu WOP 170 strażnica[5].
Od 15 marca 1954 wprowadzono nową numerację strażnic[a], a strażnica WOP Roztoki III kategorii otrzymała nr 170 w skali kraju, w strukturach 264 batalionu WOP[7].
W 1957, w 3 Brygadzie WOP w Nowym Sączu przeformowano 18 strażnic WOP w placówki WOP[b], w tym strażnicę WOP w Roztokach Górnych.
1 stycznia 1960 była jako 33 placówka WOP Roztoki kategorii II w strukturach 264 batalionu WOP w Sanoku 3 Brygady WOP w Nowym Sączu[8].
1 stycznia 1964 była jako 26 placówka WOP Roztoki kategorii II w strukturach 264 batalionu WOP w Sanoku.
1 września 1989 Strażnica WOP Roztoki została przekazana z Bieszczadzkiej Brygady WOP i włączona w struktury batalionu granicznego Karpackiej Brygady WOP w Sanoku Karpackiej Brygady WOP w Nowym Sączu[9].
Ochrona granicy edytuj
W 1963, rozformowano placówkę WOP Wola Michowa kategorii II, a jej odcinek przekazano placówkom WOP: Łupków i Roztoki[c].
1 stycznia 1964 na ochranianym odcinku funkcjonowało przejście graniczne, gdzie kontrolę graniczną i celną osób, towarów i środków transportu wykonywała załoga strażnicy:
Zasięg terytorialny edytuj
W 1960, 33 placówka WOP Roztoki II kategorii ochraniała odcinek granicy państwowej z Czechosłowacją o długości 16500 m:
- Włącznie od znaku granicznego nr I/29/1, wyłącznie do znaku granicznego nr I/51/8.
Strażnice/placówki sąsiednie edytuj
- 169 strażnica WOP Wetlina ⇔ 171 strażnica WOP Balnica – 1946
- 169 strażnica OP Wetlina ⇔ 171 strażnica OP Wola Miechowa – 1949
- 169 strażnica WOP Wetlina kat. III ⇔ 171 strażnica WOP Wola Miechowa kat. IV – 15.03.1954
- 34 placówka WOP Wetlina kat. II ⇔ 31 placówka WOP Łupków kat II – 1.01.1960
- 27 placówka WOP Wetlina kat. II ⇔ 25 placówka WOP Łupków kat II – 1.01.1964
- Strażnica WOP Wetlina Lądowa ⇔ Strażnica WOP Łupków Lądowa – 1990.
Komendanci/dowódcy strażnicy edytuj
Uwagi edytuj
- ↑ Rozkaz dowódcy Wojsk Ochrony Pogranicza nr 04 z 22 lutego 1954[6].
- ↑ Zarządzenie MSW nr 034/57/WW z 21.02.1957 (Jackiewicz 1998 ↓, s. 134).
- ↑ Rozkaz organizacyjny dowódcy WOP nr 0148 z 2.09.1963.
- ↑ Piotr Zieliński przybył ze stanowiska z-cy d-cy strażnicy WOP w Wetlinie Bieszczadzkiej Brygady WOP.
- ↑ Piotr Zieliński ubył na stanowisko d-cy strażnicy WOP w Komańczy Bieszczadzkiej Brygady WOP.
Przypisy edytuj
- ↑ Jarosiński 2000 ↓, s. 80.
- ↑ ASGran., sygn. 217/143 ↓.
- ↑ Dominiczak 1985 ↓, s. 46.
- ↑ Jackiewicz 1998 ↓, s. 117–118.
- ↑ Historia KaBWOP ↓, s. 21.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 207.
- ↑ Dyslokacja jednostek WOP 1954 ↓, k.19.
- ↑ Prochwicz 2011 ↓, s. 218.
- ↑ Łach 2013 ↓, s. 544.
- ↑ Jan Piotr Suraj. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2023-03-15]. (pol.).
- ↑ Książka obsady etatowej BiB WOP ↓.
- ↑ Piotr Zieliński. [w:] Biuletyn Informacji Publicznej IPN [on-line]. katalog.bip.ipn.gov.pl, 2019. [dostęp 2023-03-15]. (pol.).
Bibliografia edytuj
- Henryk Dominiczak: Zarys historii Wojsk Ochrony Pogranicza 1945–1985. Warszawa: Wojskowa drukarnia w Łodzi, 1985.
- Marek Jarosiński. Rys historyczny beskidzko-karpackiego pogranicza polsko-słowackiego. „Biuletyn Centralnego Ośrodka Straży Granicznej”. 1/2000, 2000. Koszalin: Centralny Ośrodek Straży Granicznej. ISSN 1429-2505.
- Jerzy Prochwicz: Wojska Ochrony Pogranicza 1945–1965. Piotrków Trybunalski: Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie, 2011. ISBN 978-83-7726-027-2.
- Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945–1991) : krótki informator historyczny. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej, 1998. ISBN 83-909304-3-9.
- Halina Łach: System ochrony polskiej granicy państwowej. Olsztyn: Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych. Wydział Humanistyczny UWM, 2013. ISBN 978-83-935593-8-1.
- Archiwum SG. Historia Karpackiej Brygady Wojsk Ochrony Pogranicza. Kraków 1962.
- Archiwum Straży Granicznej, DWOP, sygn. 217/143 k. 119–123. Wykazy dyslokacyjne WOP 1946.
- Książka obsady etatowej Bieszczadzkiej Brygady Wojsk Obrony Pogranicza, 1988–1991. Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Archiwum SG., zespół archiwalny DWOP, sygn. 1284/200, Struktury organizacyjno-dyslokacyjne. Dyslokacja jednostek Wojsk Ochrony Pogranicza z 8 kwietnia 1954.