Straník (szczyt)

Straník
	; Malý Straník i Straník, widok z Teplički nad Váhom
Państwo	Słowacja
Położenie	Żylina
Pasmo	Góry Kysuckie, Karpaty
Wysokość	769 m n.p.m.
	Położenie na mapie Słowacji Straník
	49°14′14,8″N 18°49′38,4″E/49,237444 18,827333
	Multimedia w Wikimedia Commons

Straník (769 m) – szczyt w zachodniej części Gór Kisuckich (słow. Kysucká vrchovina) w północnej Słowacji.

Położenie edytuj

Wznosi się nad miejscowościami Teplička nad Váhom (od półncnego wschodu), Nededza (od północy) i Kotrčiná Lúčka (od południowego zachodu). Na północno-zachodnich stokach Straníka, na wysokości sięgającej do 590 m, leży Zástranie – peryferyjne osiedle Żyliny. Wschodnie stoki opadają do doliny potoku Kotrčiná, oddzielającej go od szczytów Hrádok i Hrádisko^[1].

Charakterystyka edytuj

Masyw Straníka wchodzi w skład Pienińskiego Pasa Skałkowego (słow. Bradlové pásmo). Budują go skały pochodzące z mezozoiku i paleogenu: w części północnej piaskowce, zlepieńce i iłowce (flisz), zaś w części południowej głównie margle i łupki margliste^[2].

Straník jest porośnięty lasem, ale na jego podszczytowych zachodnich stokach jest polana będąca startowiskiem dla paralotniarzy^[3]. Polana ta jest dobrym punktem widokowym^[4]. Na szczycie stoją dwie wieże przekaźników radiokomunikacyjnych. Od zachodu, z osady Zástranie, prowadzi na szczyt droga jezdna i szlak turystyczny^[1].

Na szczycie Straníka odkryto pozostałości grodziska, jednego z największych w całym rejonie Kotliny Żylińskiej, które pełniło swoją funkcję w późnej epoce brązu i młodszej epoce żelaza^[5]. Miało powierzchnię ok. 6 ha i obejmowało cały szczyt góry. Od północy broniły go potężne wały, podczas gdy od strony południowej naturalne, skaliste ukształtowanie terenu.