Strzępopiór[5] (Drepanoptila holosericea) – gatunek ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Jest jedynym przedstawicielem rodzaju Drepanoptila[5][6]. Gołąb ten został po raz pierwszy naukowo opisany i nazwany przez Temmincka w 1809. Jest niewielkim zielonym gołębiem. Zamieszkuje lasy tropikalne Nowej Kaledonii. Żywi się małymi owocami. Gatunek jest bliski zagrożenia przez utratę siedlisk i polowania. Nie wyróżnia się podgatunków[3][6].

Strzępopiór
Drepanoptila holosericea[1]
(Temminck, 1810)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

gołębiowe

Rodzina

gołębiowate

Podrodzina

trerony

Rodzaj

Drepanoptila[2]
Bonaparte, 1855

Gatunek

strzępopiór

Synonimy
  • Columba Holosericea Temminck, 1810[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Występowanie i biotop edytuj

Jest gatunkiem endemicznym występującym w Nowej Kaledonii na wyspach Grande Terre i Île des Pins. Zajmuje szeroką gamę siedlisk: wilgotne lasy tropikalne i subtropikalne od poziomu morza do wysokości 1000 m, oraz wilgotne sawanny. Do ulubionych miejsc należą położone na wysokości 400–600 m gęste lasy, ale gniazduje przeważnie na skrajach lasów lub otwartych przestrzeniach.

Morfologia edytuj

Strzępopiór jest niewielkim gołębiem, osiąga długość ciała do 28 cm. W upierzeniu dominuje kolor jasnozielony, tylko brzuch i spód ogona pozostaje żółty. Oba kolory oddziela biało-czarna obróżka na piersi. Na skrzydłach i ogonie widnieje pasiasty biały rysunek, który u samic jest wyraźniejszy. Samice są również ciemniejsze. Samce mają dużą powierzchnię skrzydeł, które podczas lotu wytwarzają wysoki gwizd. Gołębia trudno jest dostrzec w gęstym lesie, można go jednak łatwo znaleźć po jego charakterystycznym głosie.

Pożywienie edytuj

Strzępopiór żywi się małymi owocami, zwłaszcza gatunków roślin takich jak Ficus i Elaeocarpus angustifolius.

Rozród edytuj

Okres lęgowy trwa od września do stycznia. Samica składa 1–2 jaja. Gniazdo znajduje się zwykle na wysokości od 2 do 3,5 m, na skrajach lasów i polanach.

Zagrożenia i ochrona edytuj

Początkowo ten gatunek gołębia uważano za zagrożony, jednak okazało się, że jest znacznie powszechniejszy niż sądzono, dlatego w 2000 roku został skreślony z listy gatunków zagrożonych i od tej pory w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody jest zaliczany do kategorii NT (bliski zagrożenia)[4]. Badania w 1998 roku wykazały ich liczebność na poziomie około 140 tys. osobników (zagęszczenie 0,354 os./ha). Nie ma danych na temat zmian liczebności populacji, jednak przypuszcza się, że powoli spada.

Główne zagrożenie gatunku stanowi utrata siedlisk, ponieważ niektóre części lasu są niszczone przez pożary, wylesiania i górnictwo. Poziom polowań na strzępopióry jest obecnie bardzo niski, choć nie z powodu ochrony prawnej gołębia i zakazu polowań, a z uwagi na ceny naboi. Niestety krajowe prawodawstwo ma zamiar znieść kontyngent na naboje, co spowoduje spadek ich cen, i może prowadzić do wzrostu intensyfikacji polowań.

Do proponowanych środków ochrony należy skuteczna ochrona lasów nizinnych, monitoring populacji w kluczowych miejscach, zintensyfikowane kampanie wśród lokalnych społeczności dotyczące ochrony gatunku, oraz utrzymanie kontyngentu na naboje[7].

Przypisy edytuj

  1. Drepanoptila holosericea, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Drepanoptila, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2020-08-10] (ang.).
  3. a b Cloven-feathered Dove (Drepanoptila holosericea). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-25)]. (ang.).
  4. a b BirdLife International, Drepanoptila holosericea, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2015-4 [dostęp 2016-05-09] (ang.).
  5. a b Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Raphinae Wetmore, 1930 (1835) - trerony (wersja: 2019-07-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-08-10].
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-08-10]. (ang.).
  7. Cloven-feathered Dove Drepanoptila holosericea. BirdLife International. [dostęp 2014-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (7 grudnia 2013)].

Linki zewnętrzne edytuj