Strzelba Atchisson AA-12

Auto Assault-12 (AA-12), pierwotnie nazywana Atchisson Assault Shotgun – amerykańska strzelba automatyczna modernizowana i udoskonalana od roku 1987 przez firmę Military Police Systems Incorporated na podstawie strzelby Atchisson Assault Shotgun, która z kolei została zaprojektowana na początku lat 70. XX wieku przez Maxwella Atchissona. Do powstania tej konstrukcji przysłużyła się także strzelba USAS-12. Broń posiada dwa tryby pracy: samopowtarzalny i samoczynny (w drugim trybie szybkostrzelność praktyczna dochodzi nawet do 300 strzałów na minutę), a działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego. Zasilana jest magazynkiem bębnowym o pojemności 20 lub 32 naboi bądź magazynkiem pudełkowym o pojemności 8 naboi. Prawa patentowe do strzelby Atchisson Assault Shotgun zostały sprzedane w 1987 roku firmie Military Police Systems Incorporated. Strzelba AA-12 testowana była m.in. w Iraku przez żołnierzy amerykańskiej piechoty morskiej.

Atchisson AA-12 (Auto-Assault Shotgun)

Atchisson AA-12 razem z magazynkiem
Państwo	Stany Zjednoczone
Projektant	Maxwell Atchisson; później rozwijana przez Military Police Systems, Inc.
Producent	GWA
Rodzaj	strzelba automatyczna
Dane techniczne
Kaliber	ok. 20 mm
Nabój	nabój śrutowy 12/70
Magazynek	magazynek bębnowy o poj. 20 lub 32 naboi lub jednorzędowy magazynek pudełkowy o poj. 8 naboi
Wymiary
Długość	966 mm
Długość lufy	457 mm
Masa
broni	4,76 kg (bez magazynka)
Inne
Prędkość pocz. pocisku	350 m/s
Szybkostrzelność teoretyczna	360 strz./min
Szybkostrzelność praktyczna	do 300 strz./min
Zasięg maks.	200 m (dla amunicji FRAG-12)
Zasięg skuteczny	100 m (dla naboju 12-gauge)

Historia

W roku 1987 Max Atchisson sprzedał prawa patentowe do strzelby Jerry'emu Baberowi z firmy Military Police Systems, Inc., mającej swoją siedzibę w Piney Flats (Tennessee). MPS po rozpoczęciu prac na bronią zmieniło jej nazwę na Auto Assault-12, a przez 18 lat pracy nad bronią (do roku 2005), wprowadziło 188 zmian i udoskonaleń w stosunku do pierwotnej wersji zaprojektowanej przez M. Atchissona. MPS w udoskonalaniu broni współpracowało z Action Manufacturing Company oraz Special Cartridge Company, by przystosować AA-12 do strzelania amunicją wybuchową FRAG-12.

Budowa

AA-12 działa na zasadzie odprowadzania gazów prochowych przez boczny otwór w lufie, strzelanie następuje z zamka otwartego. Zastosowanie tego typu zamka było niejako nowością wśród broni tego segmentu, gdyż zdecydowanie częściej występuje on w pistoletach maszynowych czy też ciężkich karabinach maszynowych. Rurę gazową umieszczono nad lufą. Rączka zamkowa znajduje się na górnej powierzchni komory zamkowej pomiędzy podstawą muszki a podstawą celownika. Zastosowany mechanizm spustowy umożliwia strzelanie ogniem pojedynczym, jak i ciągłym. Użyto mechanizm uderzeniowy z kurkiem zakrytym. Skrzydełko przełącznika rodzaju ognia, pełniące również funkcję bezpiecznika znajduje się po lewej stronie broni nad chwytem pistoletowym. Broń strzela ogniem ciągłym z niewielką szybkostrzelnością 300 strzałów na minutę. Strzelba zasilana jest nabojem śrutowym 12/70. Zasilanie może odbywać się z jednorzędowego magazynka pudełkowego o pojemności 8 naboi bądź magazynka bębnowego na 20 naboi lub o pojemności 32 naboi. Tylna ścianka magazynków bębnowych wykonana jest z półprzezroczystego tworzywa sztucznego, aby ułatwić kontrolę ilości naboi w magazynku. Gniazdo magazynka znajduje się na dolnej powierzchni komory zamkowej, przed chwytem pistoletowym. Za gniazdem magazynka znajduje się pionowa szyna ułatwiającą jego załadowywanie. Kolba stała, łoże oraz chwyt pistoletowy wykonane zostały z tworzywa sztucznego. Punkt podparcia kolby znajduje się na jednej linii z lufą (układ liniowy), rozwiązanie takie powoduje zmniejszenie podrzutu. Ze względu na to, że wszystkie mechanizmy strzelby AA-12 zostały wykonane ze stali nierdzewnej, a także w projekcie został uwzględniony luz na pojawiające się zanieczyszczenia MPS twierdzi, że broń nie musi być często, a nawet w ogóle czyszczona czy smarowana. Natomiast konstruktor zaleca, aby AA-12 był przeczyszczony i nasmarowywany po wystrzeleniu około 10 000 pocisków.

Zmiany w porównaniu z Atchisson Assault Shotgun

Broń została uszczuplona do 4,76 kilograma (z 5,2 kg) oraz skrócona do 966 mm (z 991 mm), przy czym długość lufy została niezmieniona i nadal wynosi 457 mm.

Model CQB

Wariant strzelby Atchisson AA-12, oznaczony jako CQB posiada 330-milimetrową lufę, oraz jest lżejszy od podstawowego modelu o około 227 gramów.

Amunicja

Kaliber broni gładkolufowej jest opisywany wagomiarem (gauge) i oznacza on liczbę kul o średnicy równej wewnętrznej średnicy lufy (części prowadzącej), które można odlać z funta (angielskiego) ołowiu. Im wartość oznaczająca kaliber jest mniejsza, tym średnica lufy jest większa. Dla kalibru 12 średnica wewnętrzna części prowadzącej przewodu lufy wynosi około 18,2 - 18,8 mm (w zależności od kraju produkcji). Druga liczba, tu: 70 - określa długość komory nabojowej, która w tym wypadku wynosi 70 mm. Długość komory określa maksymalną długość naboju (lub łuski po rozwinięciu jej brzegów), którym może być załadowana dana broń.
AA-12 może używać różnych rodzajów amunicji 12/70, między innymi nabojów śrutowych, breneki czy też obezwładniających z pociskami gumowymi. Broń jest przystosowana także do strzelania flarami oraz specjalnymi pociskami odłamkowymi (fragmentacja wybuchowa) FRAG-12.

Użycie

W 2004 roku, wyprodukowano dziesięć sztuk AA-12, które zostały zaprezentowane United States Marine Corps.

Na uzbrojenie bezzałogowego systemu obronnego HAMMER (skonstruowanego przez More Industries), składają się dwie strzelby automatycznie AA-12, które zamontowane są na wieżyczce H2X-40. Firma Neural Robotics także użyła strzelby Atchisson do uzbrojenia swojego zdalnie sterowanego, bezzałogowego AutoCoptera.