Sveinn Björnsson

islandzki polityk

Sveinn Björnsson (wym. [ˈsveit ˈpjœsːɔn]; ur. 27 stycznia 1881 w Kopenhadze, zm. 25 stycznia 1952 w Reykjavíku) – islandzki polityk, prawnik i dyplomata, pierwszy prezydent Islandii po zerwaniu unii personalnej z Danią i ustanowieniu republiki w 1944.

Sveinn Björnsson
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

27 stycznia 1881
Kopenhaga

Data i miejsce śmierci

25 stycznia 1952
Reykjavík

Regent Islandii
Okres

od 17 czerwca 1941[1]
do 17 czerwca 1944

Przynależność polityczna

bezpartyjny

Poprzednik

król Chrystian X

Następca

on sam jako prezydent Islandii

Prezydent Islandii
Okres

od 17 czerwca 1944
do 25 stycznia 1952

Przynależność polityczna

bezpartyjny

Następca

Ásgeir Ásgeirsson

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Sokoła (Islandia)

Życiorys edytuj

Sveinn Björnsson ukończył w 1907 roku studia prawnicze na Uniwersytecie Kopenhaskim. Później powrócił na wyspę i w 1912 roku został radnym Reykjavíku. W latach 1914–1916 był członkiem parlamentu Islandii – Althingu (isl. Alþingi). Gdy w 1918 roku Islandia uzyskała niepodległość (jako królestwo z unią personalną z królem Danii), Sveinn został prezydentem stolicy. W dwa lata później ponownie uzyskał mandat parlamentarny, jednocześnie w tym samym roku objął urząd posła islandzkiego w Kopenhadze. Sprawował go w latach 1920–1924 i 1926–1940.

 
Proporzec regenta Islandii

Podczas II wojny światowej, po zajęciu Danii przez wojska niemieckie, Islandia nie uznała nowych władz w Kopenhadze. Sveinn Björnsson powrócił na Islandię i został wybrany przez Althing na regenta Islandii, który zastąpił i przejął formalnie uprawnienia króla Danii i Islandii w latach 1941-1943.

25 maja 1944 roku Islandczycy opowiedzieli się w referendum za pełną niepodległością i ustanowieniem republiki. 17 czerwca tego samego roku Althing wybrał Sveinna Björnssona na pierwszego prezydenta Islandii na okres jednego roku. Został później dwukrotnie wybrany na to stanowisko w wyborach bezpośrednich w latach 1945 i 1949. Zmarł w trakcie sprawowania swojej funkcji 25 stycznia 1952 roku.

Przypisy edytuj

  1. Countries I, www.rulers.org [dostęp 2017-11-26].

Linki zewnętrzne edytuj