Synagoga Tempel w Żywcu
Synagoga Tempel w Żywcu – nieistniejąca synagoga, która znajdowała się w dzielnicy Zabłocie, na rogu dzisiejszych ulic Dworcowej i Wesołej, w pobliżu dworca kolejowego.
 Obelisk upamiętniający synagogę Tempel | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Budulec |
murowana |
| Data budowy |
połowa XIX wieku |
| Data zburzenia | |
| Tradycja |
reformowana |
Położenie na mapie Żywca  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu żywieckiego  | |
 49°41′06″N 19°11′24″E/49,685000 19,190000
| |
Historia edytuj
Synagoga została zbudowana w połowie XIX wieku wraz ze stojącymi obok niej budynkami mykwy, Żydowskiego Domu Ludowego, Żydowskiej Szkoły Powszechnej i innych pomniejszych. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zburzyli synagogę i stojące wokół niej zabudowania. Po zakończeniu wojny na ich miejscu zbudowano budynki Zespołu Szkół Budowlano-Drzewnych im. Armii Krajowej.
7 lipca 2003 roku na placu gdzie stała synagoga odsłonięto pomnik autorstwa Mirosława Ciślaka, upamiętniający jej istnienie. Całość stanowi głaz piaskowca o masie czterech ton, w który zamontowano dwie tablice z brązowego granitu ze złotymi napisami w języku polskim i hebrajskim, o treści:
- „W tym miejscu stała synagoga „Tempel” która została zburzona przez nazistowskiego okupanta w czasie II wojny światowej. Pamięci Żydów ziemi żywieckiej – mieszkańcy Żywca – lipiec 2003”.
W 2001 roku Gmina Wyznaniowa Żydowska w Bielsku-Białej wystąpiła o ugodę do starostwa powiatowego w sprawie terenu, na którym stała synagoga i inne gminne zabudowania. W zamian za działkę powiat miałby wyremontować cmentarz żydowski w Żywcu, na którym prace wyceniono na około 150 tysięcy złotych. Wkrótce powiat wystąpił do wojewody śląskiego, a później do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o dotację na sfinansowanie przedsięwzięcia[1].
W styczniu 2002 roku, choć resort wydał zgodę, Ministerstwo Finansów nie udzieliło kontrasygnaty i do wypłaty nie doszło. Na początku 2004 roku gmina żydowska przegrała postępowanie sądowe w sprawie terenu[1]. Do chwili obecnej zachowały się drzewa otaczające dawniej synagogę.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Nieudana zamiana - ::::Forum:::: Żydzi - Chrześcijanie - Muzułmanie
Linki zewnętrzne edytuj
- Synagoga Tempel w Żywcu na portalu Wirtualny Sztetl