Synogarlica perłoszyja
Synogarlica perłoszyja (Spilopelia chinensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny gołębiowatych (Columbidae). Występuje w południowej i południowo-wschodniej Azji. Nie jest zagrożony wyginięciem.
| Spilopelia chinensis[1] | |||
| (Scopoli, 1786) | |||
 Podgatunek nominatywny (Zhengzhou, Chiny) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
synogarlica perłoszyja | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
Taksonomia edytuj
.jpg)
Po raz pierwszy gatunek opisał Giovanni Antonio Scopoli w 1786 na podstawie holotypu z Kantonu. Nowemu gatunkowi nadał nazwę Columba chinensis[2][4]. Obecnie (2023) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) umieszcza synogarlicę perłoszyją w rodzaju Spilopelia. Wyróżnia 5 podgatunków[5][4]. Klasyfikacja nie jest jednak jasna. Synogarlica plamoskrzydła[6] (S. (c.) suratensis) bywa uznawana za odrębny gatunek. Autorzy Handbook of the Birds of the World uznają tylko dwa podgatunki: synogarlicę sundajską[6] (S. c. tigrina) i synogarlicę perłoszyją[6] (S. c. chinensis)[2].
Podgatunki i zasięg występowania edytuj
IOC wyróżnia następujące podgatunki[5]:
- S. c. suratensis (J.F. Gmelin, 1789) – synogarlica plamoskrzydła – Pakistan, Indie, Nepal i Bhutan
- S. c. ceylonensis (Reichenbach, 1851) – Sri Lanka
- S. c. tigrina (Temminck, 1809) – synogarlica sundajska – Bangladesz i północno-wschodnie Indie, Indochiny, Filipiny i Wyspy Sundajskie
- S. c. chinensis (Scopoli, 1786) – synogarlica perłoszyja – północno-wschodnia Mjanma po centralne i wschodnie Chiny, Tajwan
- S. c. hainana (Hartert, 1910) – Hajnan
Synogarlice perłoszyje introdukowano na Sulawesi, Moluki, Mauritius, do wschodniej Australii i Tasmanii, Nowej Zelandii (w Auckland), na Nową Kaledonię, Fidżi i do Kalifornii[2].
Morfologia edytuj
Długość ciała wynosi 27,5–30 cm; masa ciała 106–198 g[2][4]. Synogarlice perłoszyje to gołębie o smukłej budowie ciała, stosunkowo krótkich skrzydłach i długim stopniowanym ogonie. Łatwo zidentyfikować je po szerokich białych zakończeniach zewnętrznych sterówek, białych kropkach na czarnej plamie na szyi i w miarę jednolitym, ziemistobrązowym w górnych partiach upierzeniu. Pióra w górnej części grzbietu mają jasnopłowe krawędzie, a w przypadku przedstawicieli niektórych podgatunków czarne paski wzdłuż stosin. Z daleka daje to wizualny efekt łuskowania, szczególnie w przypadku pokryw skrzydłowych mniejszych. U młodych osobników nie występuje czarna plama na szyi oraz mają wyraźniejsze płowe krawędzie piór górnej części grzbietu i pokryw skrzydłowych. Tęczówka pomarańczowa po pomarańczowożółtą, dziób czarniawy po ciemnobrązowy, nogi i stopy czerwonoróżowe lub czerwonofioletowe[7].
Pożywienie edytuj
Ptak żywi się głównie nasionami zbóż, jagodami, a także małymi owocami[4].
Ekologia i zachowanie edytuj
Środowiskiem życia synogarlic perłoszyich są półotwarte obszary z zadrzewieniami i krzewami. Odnotowywane były od poziomu morza do 2400 m n.p.m. (w Himalajach), okazjonalnie do 4900 m n.p.m. Unikają pustyń, półpustyń, obszarów bezdrzewnych i gęsto zalesionych. Dobrze przystosowały się do siedlisk ludzkich. Przeważnie synogarlice perłoszyje przebywają samemu, w parach lub niewielkich, luźnych grupach. Żerują niemal wyłącznie na ziemi. Żywią się nasionami[7].
Lęgi edytuj
Okres lęgowy w północnej części zasięgu trwa od kwietnia do czerwca, jednak w pozostałej części zasięgu lęgi notuje się cały rok, również miejscach, gdzie gołębie te introdukowano. Synogarlice perłoszyje swe gniazda budują na wysokości 1–20 m nad ziemią; mają formę typowej dla gołębi luźnej platformy z patyków. Zniesienie liczy 2 jaja; mają czysto białe połyskliwe skorupki. Inkubacja trwa 14–16 dni. Wysiadują obydwa ptaki z pary. Młode opierzają się po 14–15 dniach życia[7].
Głos edytuj
Odgłosy ptaka to charakterystyczne kuu-u...kruu lub kuu...kuu-uu...kruuk[4][a].
Status edytuj
IUCN uznaje synogarlicę perłoszyją za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern)[8]. Do tej samej kategorii zalicza synogarlicę plamoskrzydłą (S. c. suratensis), którą od 2014 uznaje za osobny gatunek[9]. Oba te taksony opisywane są jako bardzo pospolite w większości zasięgu występowania; BirdLife International ocenia trend liczebności ich populacji jako wzrostowy[8][9].
Uwagi edytuj
- ↑ Zobacz też nagranie w: XenoCanto
Przypisy edytuj
- ↑ Spilopelia chinensis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e Baptista, L.F., Trail, P.W., Horblit, H.M., Kirwan, G.M. & Garcia, E.F.J.: Eastern Spotted Dove (Spilopelia chinensis). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (eds.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. 2017.
- ↑ Spilopelia chinensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b c d e Eastern spotted dove [online], indianbirds.thedynamicnature.com [dostęp 2017-08-26].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Pigeons. IOC World Bird List (v13.1). [dostęp 2023-04-22].
- ↑ a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Columbinae Leach, 1820 - gołębie (wersja: 2023-03-16). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-04-22].
- ↑ a b c David Gibbs: Pigeons and Doves: A Guide to the Pigeons and Doves of the World. A&C Black, 2010, s. 249–251. ISBN 978-1-4081-3556-3.
- ↑ a b Eastern Spotted Dove Spilopelia chinensis. BirdLife International. [dostęp 2023-04-25].
- ↑ a b BirdLife International, Spilopelia suratensis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2020-08-10] (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).