Szary Zamek w Szczecinie
Szary Zamek (niem. Graues Schloß) – kamienica w Szczecinie, która znajdowała się na narożniku dzisiejszego placu Żołnierza Polskiego i alei Niepodległości, na północno-zachodnim obrzeżu osiedla Stare Miasto, w dzielnicy Śródmieście. Zniszczona podczas II wojny światowej.
 Königsplatz, widok w kierunku Teatru Miejskiego, po prawej Szary Zamek | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Kondygnacje |
4 |
| Rozpoczęcie budowy | |
| Ukończenie budowy | |
| Zniszczono |
5/6 stycznia 1944 |
Położenie na mapie Starego Miasta w Szczecinie  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie Szczecina  | |
 53°25′41,81″N 14°33′10,26″E/53,428280 14,552850
| |
Historia edytuj
Szary Zamek wzniesiono w latach 1904–1905[1][2] na miejscu dwupiętrowych zabudowań koszar, istniejących w latach 1729–1903[3]. Na parterze mieściły się punkty handlowe oraz restauracje i kawiarnie. W hełmie wieńczącym narożnik znajdował się taras widokowy.
Kamienica została zbombardowana podczas nalotu na Szczecin brytyjskich sił Royal Air Force 5/6 stycznia 1944[4][3]. Z powodu znacznych zniszczeń budynek rozebrano jeszcze przed zakończeniem II wojny światowej. Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku na miejscu Szarego Zamku powstały dwa bliźniacze wieżowce według projektu Aliny Bursze, Teodora Bursze, Stanisława Płoskiego i Romana Szymborskiego[5].
Opis edytuj
Kamienica była obiektem czterokondygnacyjnym, narożnym. Fasada od strony placu Żołnierza Polskiego była sześcioosiowa, przy czym dwie środkowe osie znajdowały się w ryzalicie zwieńczonym trójkątnym szczytem ze sterczynami. Do obu stron ryzalitu przylegały balkony. Narożniki budynku miały formę kanciastych wież pokrytych hełmami z iglicami. Fasady bocznych skrzydeł budynku były 8-osiowe. Trzy skrajne osie pierwszego i drugiego piętra obydwu bocznych skrzydeł umiejscowiono w wykuszach. Budynek był pokryty dachem mansardowym, który nad frontem budynku zaakcentowano wieżą z dwuczęściowym hełmem przedzielonym przezroczem[6].
Przypisy edytuj
- ↑ 1904 – Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl [online], pomeranica.pl [dostęp 2020-12-28].
- ↑ 1905 – Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl [online], pomeranica.pl [dostęp 2020-12-28].
- ↑ a b Roman Czejarek, Szczecin, którego nie ma = Stettin, das es nicht mehr gibt, wyd. 1, Łódź: Księży Młyn, s. 164, ISBN 978-83-7729-339-3, OCLC 992532859 [dostęp 2020-12-28].
- ↑ 1944 – Encyklopedia Pomorza Zachodniego – pomeranica.pl [online], pomeranica.pl [dostęp 2020-12-28].
- ↑ To miało być szczecińskie „city”. Jest architektoniczny chaos. Co się wkrótce zmieni? [online], wszczecinie.pl [dostęp 2020-12-28] (pol.).
- ↑ Szczecin – Żołnierza Polskiego 1 – stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2020-12-28].