Szczosik leszczynowy
Szczosik leszczynowy (Saphanus piceus) – gatunek chrząszcza z rodziny kózkowatych i podrodziny kózkowych lub kłopotków.
| Saphanus piceus | |
| (Laicharting, 1784) | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Podrząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Plemię | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
szczosik leszczynowy |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[1] | |
 | |
Taksonomia edytuj
Gatunek ten został opisany w 1784 roku przez Johanna Nepomuka von Laichartinga jako Callidium piceum[2]. Jego pozycja systematyczna jest różnie ujmowana. Część autorów umieszcza go w podrodzinie kłopotków (Spondylinae)[3][4], a inni wśród kózkowych (Cerambycinae) w plemieniu Saphanini[2]. Dawniej umieszczany był też w podrodzinie Saphaninae[5].
Biologia i ekologia edytuj
Zasiedla głównie wilgotne, cieniste lasy liściaste i mieszane w górach (do około 1800 m n.p.m.) i na pogórzach[5], a niekiedy i cieplejszych nizinach[4]. Owady dorosłe żyją krótko, pojawiają się w czerwcu, lipcu, a w górach jeszcze w sierpniu. Za dnia chowają się w szczelinach pni i ściółce, a latają wieczorem i nocą, nie odwiedzając kwiatów[4]. Cykl rozwojowy jest minimum trzyletni. Larwy odżywiają się martwym, wilgotnym drewnie korzeni, pniaków, a rzadziej przyziemnych części pnia[4][5] buków, grabów, wiązów, olch, brzóz, lip, wierzb, leszczyn, świerków, jodeł oraz cienkich pieńkach jesionu wyniosłego[5]. Przepoczwarczenie następuje w końcu pionowego, długiego chodnika, zazwyczaj poniżej poziomu gruntu[4].
Rozprzestrzenienie edytuj
Chrząszcz palearktyczny. W Europie stwierdzony z Austrii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Francji, Grecji, byłej Jugosławii, Macedonii Północnej, Niemiec, Polski, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Węgier i Włoch[3]. Ponadto znany z Kaukazu i Zakaukazia. W Polsce sporadycznie spotykany, znany z południowego zachodu kraju: Dolnego Śląska, Sudetów i Beskidu Zachodniego[5][4].
Przypisy edytuj
- ↑ Saphanus piceus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ a b A. Barsevskis et al: Saphanus piceus. [w:] Cerambycidae of the World [on-line]. [dostęp 2014-11-02].
- ↑ a b Saphanus piceus. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2014-11-02].
- ↑ a b c d e f Jiří Zahradník: Przewodnik: Kózkowate. Warszawa: Multico, 2001, s. 22.
- ↑ a b c d e Saphanus piceus. [w:] Coleoptera Poloniae [on-line]. [dostęp 2014-11-02].