Szew podczułkowy
Szew podczułkowy[1] (łac. sutura subantennalis, sulcus subantennalis, sutura frontogenalis) – szew obecny na głowie niektórych owadów.
Szwy podczułkowe ciągną się ku dołowi, poniżej jamek czułkowych, od szwów czułkowych do szwów policzkowych[2][3][4]. Wbrew używanej niekiedy nazwie suturae frontogenales (dosł. „szwy czołowo-policzkowe”) według R.E. Snodgrassa jest wątpliwym by stanowiły boczne krawędzie właściwego czoła[2]. Po stronie wewnętrznej puszki głowowej szwowi temu odpowiadać może listewka podczułkowa (ang. subantennal ridge), jak to ma miejsce np. u larw komarowatych[4].
Szwy podczułkowe występują m.in. u karaczanów[2] oraz błonkoskrzydłych z nadrodzin Megalyroidea[3] i pszczół[5].
Wśród pszczół szwów tych brak tylko w przypadku, gdy czułki osadzone są blisko nadustka. Szwy te są przyciemnione wskutek czego są dobrze widoczne u gatunków o jasnym ubarwieniu tła twarzy, a słabiej widoczne u tych z ubarwieniem czarnym. W przypadkach gdy oskórek jest czarny i grubo punktowany szwy te mogą być zupełnie niedostrzegalne[5]. U części gatunków, np. pszczolinkowatych, występują po dwa szwy podczułkowe pod każdym czułkiem[5][1]: zewnętrzny (łac. sutura subantennalis exterior) i wewnętrzny (łac. sutura subantennalis interior)[6]. Wówczas rejony odgraniczone tymi szwami określa się mianem powierzchni podczułkowych (łac. areae subantennales)[5].
Przypisy edytuj
- ↑ a b Mirosława Dylewska: Klucze do oznaczania owadów Polski. Część XXVI Błonkówki — Hymenoptera. Zeszyt 68d. Pszczołowate — Apidae. Podrodzina: Andreninae. Toruń: Polskie Towarzystwo Entomologiczne, 2000.
- ↑ a b c VI: The Head. W: R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.
- ↑ a b Gordon Gordh, David Headrick: A Dictionary of Entomology. CABI Publishing, 2001, s. 1323.
- ↑ a b Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 866.
- ↑ a b c d Charles Duncan Michener: The Bees of the World. Baltimore, London: Johns Hopkins University Press, 2000, s. 44-47.
- ↑ Lajos Zombori, Henrik Steinmann: Dictionary of Insect Morphology. de Gruyter, seria: Handbook of Zoology.