|
Ten artykuł należy dopracować: |
Szydłowieccy – polski ród możnowładczy, boczna linia rodu Odrowążów, której nazwisko pochodzi od miasta Szydłowiec. Legitymowali się herbem Odrowąż.
Chorągiew rodowa Szydłowieckich
W dawnym powiecie radomskim, w jego lesistej części nad rzeką Korzeniówką, w grodzie Szydłowiec rozłożyło[styl do poprawy] się stare gniazdo Szydłowieckich. Od wieków w posiadaniu rodu Odrowążów.
Stanisław Szydłowiecki herbu Odrowąż miniatura autorstwa Stanisława Samostrzelnika
Przodkowie obu Szydłowieckich zaliczali się już na początku XII wieku do najpotężniejszych rodów małopolskich, uposażonych w duże dobra na ziemi sandomierskiej. Nazwiska tego użyli po raz pierwszy bracia Jakub i Sławko, wymienieni w dokumencie erekcyjnym kościoła farnego w Szydłowcu z 1401 roku. Jako pierwsi starali się o to, aby podnieść rangę swej historycznej siedziby i uczynić z niej miasto.
O dalsze okrzepnięcie u uświetnienie rodowego gniazda zadbał najstarszy syn Jakuba, Stanisław, ojciec Mikołaja i Krzysztofa Szydłowieckich. Powiększył dobra rodowe, przebudował gród na gotycki zamek, godny senatora Rzeczypospolitej i marszałka dworu królewskiego, oraz wzmocnił znakomicie familię Szydłowieckich. Kilku z nich sięgnęło po najwyższe w państwie godności.
Był marszałkiem dworu Kazimierza Jagiellończyka, ochmistrzem synów królewskich, a także starostą krakowskim. Zmarł w 1494 roku. Najbardziej znanymi synami Stanisława byli: Jakub (podskarbi wielki koronny, burgrabia krakowski, zmarły w 1509 r.), Mikołaj (również podskarbi wielki koronny, kasztelan sandomierski, zmarły w 1532 r.) oraz Krzysztof Szydłowiecki (kanclerz wielki koronny, kasztelan krakowski, wojewoda małopolski, przyjaciel Zygmunta Starego, zmarły w 1532 r.), na którym ród Szydłowieckich wygasł (jego córka Elżbieta poślubiła Mikołaja Radziwiłła Czarnego).
Ród Szydłowieckich szczycił się najwyższymi godnościami w państwie i na dworze królewskim, wielkie położył zasługi w polskiej kulturze. Żywot rodu Szydłowieckich trwał ponad sto trzydzieści lat w rzędzie zasłużonych w kraju i wygasł na wielkim kanclerzu koronnym Krzysztofie.
Ich główną siedzibą był Szydłowiec. Krzysztof posiadał ponadto Opatów, Ćmielów i inne znaczne posiadłości.