Téa Leoni

amerykańska aktorka

Téa Leoni, właściwie Elizabeth Téa Pantaleoni (ur. 25 lutego 1966 w Nowym Jorku) – amerykańska aktorka i producentka filmowa. Laureatka Nagrody Saturn w kategorii najlepsza aktorka drugoplanowa za rolę Kate Reynolds w komedii romantycznej fantasy Bretta Ratnera Family Man (2000)[1].

Téa Leoni
Ilustracja
Téa Leoni (2007)
Imię i nazwisko

Elizabeth Téa Pantaleoni

Data i miejsce urodzenia

25 lutego 1966
Nowy Jork

Zawód

aktorka, producentka filmowa

Współmałżonek

Neil Joseph Tardio Junior
(1991−1995; rozwód)
David Duchovny
(1997-2014; rozwód)

Lata aktywności

od 1989

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodziła się w Nowym Jorku jako córka Emily Ann (z domu Patterson) Pantaleoni, dietetyczki, i Anthony’ego Pantaleoniego, prawnika[2][1]. Jej rodzina była pochodzenia polskiego[3], a także miała korzenie włoskie[3], irlandzkie[3], niemieckie[3], angielskie[3], szkockie[3] i walijskie[3]. Jej babka od strony ojca, Helenka Adamowska, była aktorką kina niemego oraz założycielką i długoletnią prezes amerykańskiego oddziału UNICEF[4].

Wychowywała się z bratem Thomasem „Tomem”[1] na nowojorskim Manhattanie i w Englewood w New Jersey. Uczęszczała do dwóch prywatnych szkół, Brearley School na Manhattanie i The Putney School w Putney w Vermont. Rozpoczęła, ale nie ukończyła studiów na wydziale psychologii i antropologii w Sarah Lawrence College w Yonkers.

Kariera edytuj

W 1988 Leoni została obsadzona jako jedna z gwiazd produkcji Aarona Spellinga Aniołków Charliego, zaktualizowanej wersji serialu z lat 70. Aniołki Charliego, ale realizacja nie doszła do skutku[5]. W następnym roku została obsadzona jako Lisa DiNapoli w operze mydlanej NBC Santa Barbara (1989). Następnie wystąpiła w komedii kryminalnej Blake’a Edwardsa Switch: Trudno być kobietą (Switch, 1991) i komediodramacie sportowym Penny Marshall Ich własna liga (A League of Their Own, 1992)[6]. Od 13 września 1992 do 2 maja 1993 grała postać w sitcomie Fox Flying Blind z Coreyem Parkerem. W westernie Lawrence’a Kasdana Wyatt Earp (1994) przyjęła rolę twardej prostytutki z pogranicza[2].

W komedii sensacyjnej Michaela Baya Bad Boys (1995) u boku Willa Smitha i Martina Lawrence’a wcieliła się w postać Julie Mott, kluczowego świadka morderstwa związanego z narkotykami[2]. Od 13 września 1995 do 13 lipca 1998 występowała jako fotografka tabloidów Nora Wilde w sitcomie ABC / NBC Naga prawda (The Naked Truth). Po występie w komedii Davida O. Russella Igraszki z losem (Flirting with Disaster, 1996), zagrała rolę reporterki telewizyjnej Jenny Lerner w dramacie katastroficznym Dzień zagłady (Deep Impact, 1998), za którą była nominowana do nagrody Blockbuster Entertainment i Złotej Maliny dla najgorszej aktorki drugoplanowej. Następnie trafiła do obsady w wysokobudżetowych filmach, jak Park Jurajski 3 (Jurassic Park III, 2001), Dick i Jane: Niezły ubaw (Fun with Dick and Jane, 2005) i Tower Heist: Zemsta cieciów (Tower Heist, 2011). Powróciła do telewizji jako Elizabeth McCord w serialu politycznym CBS Madam Secretary (2014–2019), którego była też producentką.

Życie osobiste edytuj

8 czerwca 1991 zawarła związek małżeński z Neilem Josephem Tardio Juniorem, który zajmował się produkcją reklam. 1 października 1995 rozwiedli się[4]. Po ośmiu tygodniach zalotów[7], 6 maja 1997 wyszła za mąż za aktora Davida Duchovnego[4], z którym ma dwoje dzieci – córkę Madelaine West (ur. 24 kwietnia 1999) i syna Kyda Millera (ur. 15 czerwca 2002). W 2008 doszło do separacji, a 14 czerwca 2014 rozwiedli się[8]. W grudniu 2014 związała się z aktorem Timem Daly, którego poznała na planie serialu Madam Secretary[9].

Jest weganką.

Filmografia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Téa Leoni Biography. „TV Guide”. [dostęp 2023-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-30)]. (ang.).
  2. a b c Téa Leoni Biography. Yahoo!. [dostęp 2023-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-30)]. (ang.).
  3. a b c d e f g Téa Leoni What Nationality Ancestry Race. EthniCelebs.com, 2007-12-27. [dostęp 2023-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-30)]. (ang.).
  4. a b c Téa Leoni Biography (1966–). Film Reference. [dostęp 2023-07-30].
  5. Téa Leoni Biography. AllMovie. [dostęp 2023-07-30]. (ang.).
  6. Téa Leoni. Rotten Tomatoes. [dostęp 2023-07-30]. (ang.).
  7. Tom Gliatto: David Duchovny and Téa Leoni Tie the Knot. „People”, 1997-05-19. [dostęp 2023-07-30]. (ang.).
  8. David Duchovny rozwiódł się z żoną!. Plejada.pl, 2014-08-11. [dostęp 2023-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-30)]. (pol.).
  9. Hannah Hargrave: ‘Madam Secretary’ Star Tim Daly Breaks Both Legs in Skiing Accident in Sundance. Us Weekly, 2017-01-25. [dostęp 2023-07-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-07-30)]. (ang.).

Bibliografia edytuj