Wikipedia

Uniwersytet Techniczny w Dreźnie

(Przekierowano z TU Dresden)

Technische Universität Dresden (TU Dresden, TUD, pol. Drezdeński Uniwersytet Techniczny[3]) – niemiecki publiczny uniwersytet techniczny w Dreźnie założony w 1828 roku jako Königlich-Technische Bildungsanstalt Sachsen, funkcjonujący pod aktualną nazwą od 1961 roku.

Drezdeński Uniwersytet Techniczny
Technische Universität Dresden
Universitas litterarum et technicarum Dresdensis
Godło
Ilustracja
„Beyer-Bau” z charakterystyczną wieżą Obserwatorium Lohrmanna
Dewiza

Wissen schafft Brücken – Bildung verbindet Menschen. (niem.)

Data założenia

1828/1961

Typ

uniwersytet

Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Saksonia

Adres

Drezno

Liczba pracowników

8303 (2016)[1]

Liczba studentów

34 838 (semestr zimowy 2016/2017)[1]

Rektor

Prof. Dr. Ursula Staudinger

Członkostwo

TU9, TIME, CESAER, ACQUIN, DRESDEN-concept, EUA, Silicon Saxony[2]

Położenie na mapie Drezna
Mapa konturowa Drezna, na dole znajduje się punkt z opisem „Drezdeński Uniwersytet Techniczny”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, po prawej znajduje się punkt z opisem „Drezdeński Uniwersytet Techniczny”
Położenie na mapie Saksonii
Mapa konturowa Saksonii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Drezdeński Uniwersytet Techniczny”
Ziemia51°01′41″N 13°43′36″E/51,028056 13,726667
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Z około 35 000 studentów oraz 8300 pracowników[1] jest on największym uniwersytetem w Saksonii, a pod względem liczby studentów dwunastym uniwersytetem w Niemczech. Razem z ośmioma innymi niemieckimi uczelniami technicznymi utworzył w roku 2006 stowarzyszenie TU9 w którym jest jedyną uczelnią z tzw. nowych krajów związkowych (z obszaru byłej NRD). Przy około 125 kierunkach studiów w tym, oprócz technicznych, również humanistycznych, społecznych, przyrodniczych i medycznych, uczelnia posiada jedną z najszerszych ofert przedmiotowych w Niemczech i jest przez to uniwersytetem uniwersalnym (niem. Volluniversität). Jest również jednym z jedenastu elitarnych uniwersytetów (niem. Exzellenzuniversität) wspieranych w ramach specjalnego rządowego programu finansowania przodujących uczelni (niem.  Exzellenzinitiative)[4].

Historia edytuj

Historia Uniwersytetu Technicznego w Dreźnie[5][6] sięga początków XIX wieku:

Technische Bildungsanstalt edytuj

W roku 1828 utworzony został Instytut Techniczny (niem. Technische Bildungsanstalt in Dresden) pod zarządem Królewsko Saksońskiej Delegacji Handlowej. Jego przełożonym został Wilhelm Gotthelf Lohrmann (1796–1840). Pierwszą siedzibą uczelni był pawilon ogrodowy na Tarasach Brühla.

Jako wykładowców udało się pozyskać m.in. Johanna Andreasa Schuberta, który pracę wykładowcy rozpoczął w wieku 20 lat, a 4 lata później otrzymał nominację profesorską[7][8] – konstruktora pierwszej w Niemczech lokomotywy parowej Saxonia, parostatków oraz mostów[9] m.in. Göltzschtalbrücke.

W wyniku reform w roku 1851 zmieniono nazwę uczelni na Królewską Szkołę Politechniczną (niem. Königlich Polytechnische Schule), jak również utworzono w jej ramach trzy wydziały, które po wdrożeniu (1865) nowej struktury organizacyjnej określano jako: Techniczną Szkołę Mechaniczną, Szkołę Inżynierską, Techniczną Szkołę Chemiczną, oraz dodatkowo wydział kształcący nauczycieli matematyki, techniki oraz nauk przyrodniczych.

Starsze są Wydział Medyczny, którego początki sięgają powołanego w 1748 roku przez Augusta III Sasa Collegium Medico-Chirurgicum, którego tradycję kontynuowała utworzona w roku 1815 Królewsko Saksońska Akademia Medyczno Chirurgiczna (niem. Königlich Sächsische Chirurgisch-Medicinische Akademie)[10], oraz Katedra Leśna Wydziału Środowiska (niem. Fachrichtung Forstwissenschaften) z siedzibą w Tharandt, będąca bezpośrednią kontynuatorką powstałej w 1811 roku Akademii Leśnej (niem. Königlich-Sächsische Forstakademie) – jednej z najstarszych tego typu uczelni na świecie[11].

Polytechnikum edytuj

W roku 1871 Instytut został przemianowany na Politechnikę Królewsko-Saksońską (niem. Königlich Sächsisches Polytechnikum). Jej dyrektorem w roku 1873 zostaje Gustav Zeuner. Do kierunków technicznych i przyrodniczych dochodzą również nauki humanistyczne, takie jak ekonomia, filozofia, historia, historia literatury, historia sztuki czy języki obce. W ten sposób uczelnia została wyniesiona do poziomu uniwersytetu technicznego (według dzisiejszych standardów), jeszcze przed Akademią Górniczą we Freibergu. W roku 1883 wzorem Wyższej Szkoły Technicznej w Wiedniu (niem. Technische Hochschule in Wien) wprowadzono egzamin dyplomowy obejmujący wykonanie pracy dyplomowej.

Technische Hochschule edytuj

W roku 1890 Politechnika awansuje do rangi Wyższej Szkoły Technicznej (niem. Königlich Sächsische Technische Hochschule). W roku 1900 uczelnia otrzymuje prawo przyznawania stopnia doktora, a jej pierwszym doktorem honoris causa zostaje Carl Friedrich von Siemens.

W związku z rosnącym w ciągu XIX wieku zapotrzebowaniem uczelni na sale wykładowe na przełomie wieków na terenie przedmieścia południowego rozpoczęto budowę dzisiejszego kampusu na zboczu Räcknitz. Jedną z najważniejszych budowli kampusu jest budynek obserwatorium astronomicznego (obecnie Beyer-Bau) zlokalizowany przy Zellescherweg. Arthur Schloßmann powołany w roku 1902 na stanowisko profesora „chemii fizjologicznej i fizjologii ogólnej” założył w dzielnicy Drezna Johannstadt, razem z przedsiębiorcą Karlem Augustem Lingnerem Instytut, z którego później powstała dzisiejsza Klinika Uniwersytecka w Dreźnie.

W latach dwudziestych XX wieku w młodej uczelni działali także znani uczeni przedmiotów humanistycznych, jak np. Victor Klemperer, który w roku 1920 został powołany na stanowisko profesora romanistyki.

Odbudowa uczelni po II wojnie światowej w roku 1946 rozpoczęła się otwarciem nieznanych dotąd Wydziałów Pedagogiki i Gospodarki Komunalnej pod kierownictwem uczonego z zakresu budowy maszyn Enno Heidebroeka. Przejściowo istniał także Wydział Robotniczo-Chłopski.

W roku 1950 utworzono istniejący do dzisiaj jedyny w swoim rodzaju Wydział Transportu. Dziekan-założyciel tego Wydziału Hans Reingruber był później przejściowo (jako bezpartyjny) ministrem transportu NRD. Od roku 1953 aż do śmierci w roku 1994 nauczał on i prowadził badania na wyłączonej w roku 1952 i samodzielnej Wyższej Szkole Transportu.

Heinrich Barkhausen odbudował po wojnie swój Instytut Techniki Prądów Słabych. Barkhausen powołany na uczelnię już w roku 1911 należał do najbardziej znanych elektrotechników Wyższej Szkoły Technicznej. Drezno zawdzięcza Barkhausenowi swoją pozycję międzynarodową w elektronice jako temu, który na Wyższej Szkole Technicznej prowadził do końca prace badawcze z zakresu techniki tranzystorów.

Technische Universität edytuj

W roku 1961 na podstawie uchwały rządu NRD nastąpiła zmiana nazwy na „Technische Universität Dresden”. W tym czasie działało 8 wydziałów z ponad 10 000 studentami. W tym czasie upadł też zamiar uruchomienia w NRD produkcji samolotów na bazie opracowanego w Dreźnie prototypu samolotu typu 152. Kierownik tego projektu inżynier Brunolf Baade mógł kontynuować swe badania podstawowe jako dyrektor Instytutu Konstrukcji Lekkich.

Pierwszym rektorem uniwersytetu wybranym w wolnych wyborach został profesor dr hab. dr inż. Günther Landgraf. Miał on znaczące zasługi na polu rozwoju Uniwersytetu Technicznego w Dreźnie. Poprzez utworzenie nowych instytutów i wydziałów (prawo, gospodarka, filozofia, architektura) oraz integrację z innymi szkołami wyższymi Drezna (medycyna, transport) TUD stał się po raz pierwszy pełnym uniwersytetem z 14 wydziałami. W okresie do roku 1994 nastąpiła modernizacja struktury zarządzania uniwersytetem, przy której wprowadzaniu istotne zasługi poniósł ówczesny kanclerz uniwersytetu Alfred Post.

Obecnie większość wydziałów jest podzielona na instytuty. Inne struktury występują na Wydziałach Gospodarki, Prawa oraz Leśnictwa, Geologii i Hydrologii. Poza tym uniwersytet obejmuje 5 Instytutów Stowarzyszonych i 13 Ośrodków Pomocniczych. Od połowy lat dziewięćdziesiątych XX wieku na nowo urządzono szereg budynków instytutów i sal wykładowych, inne zostały gruntownie wyremontowane. Rozpoczęto także rozbudowę kampusu w kierunku południowym i wschodnim, dzięki czemu do najnowocześniejszych pomieszczeń mogły wprowadzić się Wydział Informatyki oraz Wydział Przyrodniczy (chemia, biologia).

W roku 2003 uniwersytet obchodził jubileusz 175-lecia, podczas którego poświęcono nowy Budynek Główny Biblioteki Krajowej i Uniwersyteckiej na terenie Kampusu Głównego. Jednocześnie miało miejsce utworzenie Dresden International University.

Polacy na uczelni edytuj

Na Politechnice w Dreźnie specjalizowali się profesorowie Politechniki Warszawskiej Bohdan Stefanowski (termodynamika), Stanisław Łukaszewicz (urządzenia transportowe), Rudolf Świerczyński (projektowanie wsi), Ignacy Szyszyłowicz (botanik), Zygmunt Librowicz (chemia) i elektotechnik Henryk Krauze[12]. Przed 1918 drezdeńską uczelnię ukończyli m.in. architekci Józef Gałęzowski, Marcin Weinfeld i Władysław Kwapiszewski oraz radiotechnik i współorganizator Polskiego Radia Władysław Heller. W 1978 stopień doktora nauk chemicznych uzyskał na uczelni Walerian Arabczyk.

Profil i znaczenie uczelni edytuj

Exzellenzinitiative edytuj

W ramach specjalnego rządowego programu finansowania przodujących uczelni niemieckich (niem.  Exzellenzinitiative) wspierane są: w linii 1 (studia dyplomowe): „Dresden International Graduate School for Biomedicine and Bioengineering” (DIGS-BB)[13], w linii 2 (klastry doskonałości): klaster „Center for Regenerative Therapies Dresden” (CRTD)[14] oraz od 15 lipca 2012 klaster „Center for Advancing Electronics Dresden” (cfAED)[15].

Dodatkowo, program „Die Synergetische Universität”[16] – współpracy uniwersytetu z innymi jednostkami naukowo-badawczymi w Dreźnie, uzyskał wsparcie w trzeciej najwyżej dotowanej linii programu – Zukunftskonzept (pol. koncepcja przyszłości), dzięki czemu uniwersytet zalicza się od 2012 roku do jedenastu tzw. „Exzellenz-Universitäten”[17].

Rankingi edytuj

W rankingu Szanghajskim (Shanghai-Ranking) uniwersytet zajmuje miejsce w grupie 201-300 najlepszych uczelni na świecie (151-200 w kategorii Engineering)[18].

W rankingu Times Higher Education World University Rankings TU Dresden zajmuje obecnie pozycję 164 (97 w kategorii Engineering & technology)[19].

Współpraca międzynarodowa i międzyuczelniana edytuj

TU Dresden współpracuje z licznymi uczelniami na całym świecie[20]. Umowy o współpracy w zakresie dydaktyki i badań naukowych zostały zawarte m.in. z tak renomowanymi ośrodkami jak Boston University, Ohio State University i University of Texas at Austin, które regularnie zajmują miejsce w pierwszej setce rankingu The Times Higher Education World University Rankings. Wśród strategicznych partnerów zagranicznych uczelni, w ramach strategii internacjonalizacji[21] finansowanej ze środków Exzellenzinitiative znajdują się również trzy uczelnie polskie – Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu[22].

Uczelnia współpracuje również w zakresie programów wymiany studentów i pracowników naukowych, takich jak Fundacja Fulbrighta i Erasmus z uczelniami z całego świata, w tym również wieloma uczelniami polskimi.

Program dydaktyczny edytuj

 
Rektorat

Z około 125 kierunkami studiów Uniwersytet Techniczny w Dreźnie oferuje jedną z najszerszych ofert kształcenia w Niemczech we wszystkich czterech dyscyplinach nauki (nauki techniczne, nauki przyrodnicze, nauki humanistyczne i społeczne, medycyna). Działalność dydaktyczna zorganizowana jest w pięciu obszarach, w których funkcjonują wydziały oferujące poszczególne kierunki studiów.

Procentowo najwięcej studentów ma obszar Nauk Humanistycznych i Społecznych – 30,3%, następnie Nauk Technicznych – 28,3%, Budownictwa i Środowiska – 18,9%, Matematyki i Nauk Przyrodniczych – 11,4% oraz Nauk Medycznych 8,3%.

Spośród 34 838 studentów immatrykulowanych w semestrze zimowym 2016/2017, 41,2% pochodziło z Saksonii, 45,1% z innych krajów związkowych a 13,6% z zagranicy[1].

Wśród 4739 immatrykulowanych studentów zagranicznych, najwięcej pochodziło z Azji (51%), a następnie z krajów Unii Europejskiej (24%), pozostałych krajów europejskich (11%) i Ameryki (9%).

Jednolite studia magisterskie edytuj

Jako jedyna uczelnia niemiecka ze stowarzyszenia TU9 uniwersytet oferuje kierunki studiów bez wprowadzonego w ramach procesu bolońskiego podziału na studia I i II stopnia, prowadzące do bezpośredniego uzyskania stopnia naukowego Diplom, będącego odpowiednikiem polskiego tytułu magistra.

Programy podwójnego dyplomu edytuj

Uniwersytet oferuje również, we współpracy z zagranicznymi uczelniami partnerskimi, kierunki studiów pozwalające na uzyskanie podwójnych dyplomów. Przykładami mogą być:

Budownictwo – oferowane we współpracy z École Spéciale des Travaux Publics, INSA Strasbourg oraz University of Trento[23].

Inżynieria mechaniczna – we współpracy z École Nationale Supérieure d’Arts et Métiers i VŠB -Technical University Ostrava[24].

Ekonomia – z Université de Strasbourg, École de Management[25].

Badania naukowe edytuj

Uniwersytet jest jednym z najważniejszych ośrodków badań naukowych w Niemczech i Europie. Mottem działalności naukowo-badawczej jest Wissen schafft Exzellenz (pol. Wiedza tworzy doskonałość)[26].

TU Dresden wyróżnia się wysokim udziałem projektów naukowych finansowanych ze środków zewnętrznych. W roku 2016 pozyskano w ten sposób 243 mln EUR[1].

Działalność naukowo-badawcza uczelni koncentruje się na pięciu interdyscyplinarnych liniach profilowych:

Uczelnia zajmuje szczególne miejsce wśród rozlicznych instytucji naukowo-badawczych skoncentrowanych w regionie Drezna, jako inicjator partnerstwa DRESDEN-concept.

Struktura organizacyjna edytuj

 
Wydział Ekonomii (Georg-Schumann-Bau)
 
Wydział Informatyki

Uniwersytet dzieli się na 14 wydziałów zgrupowanych w pięciu obszarach[27]:

Obszar Matematyki i Nauk Przyrodniczych
  • Wydział Matematyki i Nauk Przyrodniczych
Obszar Nauk Humanistycznych i Społecznych
Obszar Nauk Technicznych
Obszar Budownictwa i Środowiska
Obszar Nauk Medycznych

Kampusy i budynki uczelniane edytuj

 
Dom studencki

Z małymi wyjątkami uniwersytet znajduje się na obszarze miasta Drezna. Kampus Główny leży na południe od centrum, głównie pomiędzy Noethnitzerstr., Fritz-Foerster-Platz i Muenchner Platz, Wydział Medyczny leży w dzielnicy Johannstadt.

Kolejny kampus TUD jest zlokalizowany w dzielnicy Strehlen pomiędzy Weberplatz i Wasaplatz, gdzie mają swe miejsce Wydziały Filozofii oraz Pedagogiki.

Od semestru zimowego 2006/2007 Wydział Informatyki wykorzystuje swój nowy budynek na Noethnizerstr., na terenie Kampusu Głównego. Stary budynek tego wydziału będzie w przyszłości wykorzystywany przez Akademię Zawodową w Dreźnie.

Uniwersytet posiada również obiekty poza granicami Drezna. Jeszcze w poszerzonym obszarze miasta Drezna leży Laboratorium Mikroskopii Elektronowej oraz nowa wieża astronomiczna na wzgórzu Triebenberg (385 m) zlokalizowane tam w celu redukcji wpływu zakłóceń elektromagnetycznych i zapylenia. Wydział Leśnictwa, Geologii i Hydrologii znajduje się na południe od Drezna w mieście Tharandt. Poza Dreznem jest także Instytut Gospodarki Odpadami mieszczący się w Pirna-Copitz.

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e Zahlen und Fakten zur TU Dresden [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-23] (niem.).
  2. ↑ Mitgliedschaften [online], TU Dresden [dostęp 2016-12-28] (niem.).
  3. ↑ Niemcy. Ważniejsze szkoły wyższe (1993), [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2017-12-26].
  4. ↑ Dresder Neueste Nachrichten -Online, Große Freude in Dresden: Die TU Dresden erhält Zuschlag als Exzellenz-Universität – DNN – Dresdner Neuste Nachrichten [online], dnn-online.de [dostęp 2016-12-28].
  5. ↑ Reiner Pommerin, 175 Jahre TU Dresden: Geschichte der TU Dresden 1828-2003, 2003, ISBN 3-412-02303-5.
  6. ↑ Geschichte der TU Dresden [online], TU Dresden [dostęp 2017-01-04] (niem.).
  7. ↑ Herbert Pönicke, Johann Andreas Schubert: der schöpferische Geist der sächsischen industriellen Revolution, 1956, ISSN 0522-6929.
  8. ↑ Arthur Weichold, Johann Andreas Schubert: Lebensbild eines bedeutenden Hochschullehrers und Ingenieurs aus der Zeit der industriellen Revolution., „TU Dresden”, 1968.
  9. ↑ Johann Andreas Schubert, Theorie der Construction steinerner Bogenbrücken, Arnold, 1847 [dostęp 2017-01-04] (niem.).
  10. ↑ Geschichte der Fakultät [online], TU Dresden [dostęp 2017-01-09] (niem.).
  11. ↑ Fachrichtung Forstwissenschaften Tharandt [online], TU Dresden [dostęp 2017-01-09] (niem.).
  12. ↑ Historia nauki polskiej: 1795–1862. 1992.
  13. ↑ Dresden International Graduate School for Biomedicine and Bioengineering [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-23] (niem.).
  14. ↑ Center for Regenerative Therapies Dresden [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-23] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-28] (niem.).
  15. ↑ Center for Advancing Electronics Dresden [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-23] (niem.).
  16. ↑ Index [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-23] (niem.).
  17. ↑ Folia 26, [w:] TU Dresden, TU Dresden Zahlen und Fakten 2015/2016 [zarchiwizowane z adresu 2017-03-24].
  18. ↑ Technische Universität Dresden – Shanghai Ranking [online], shanghairanking.com [dostęp 2017-03-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-09-16].
  19. ↑ TU Dresden [online], Times Higher Education (THE) [dostęp 2017-03-24] (ang.).
  20. ↑ Hochschulkooperationen [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-23] (niem.).
  21. ↑ Internationalisierungsstrategie der TU Dresden [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-24] (niem.).
  22. ↑ Strategische Hochschulpartnerschaften [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-24] (niem.).
  23. ↑ Doppeldiplome Bauingenieurwesen [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-24] (niem.).
  24. ↑ Auslandsstudium an der Fakultät Maschinenwesen [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-24] (niem.).
  25. ↑ AUSLANDSKONTAKTE UND PARTNERSCHAFTEN (S.12), [w:] TU Dresden, FAKULTÄT WIRTSCHAFTSWISSENSCHAFTEN.
  26. ↑ Startseite Forschung [online], TU Dresden [dostęp 2017-03-26] (niem.).
  27. ↑ Die Bereiche und Fakultäten der TU Dresden [online], TU Dresden [dostęp 2017-01-04] (niem.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Uniwersytet_Techniczny_w_Dreźnie&oldid=72959814”