Tadeusz Adam Majewski

oficer dyplomowany Wojska Polskiego

Tadeusz Adam Feliks Majewski[a] (ur. 26 sierpnia 1899 we Lwowie, zm. 20 czerwca 1969 w Toronto) – pułkownik dyplomowany broni pancernych Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych, mianowany generałem brygady przez Władysława Andersa w 1964 roku.

Tadeusz Adam Feliks Majewski
pułkownik dyplomowany broni pancernych pułkownik dyplomowany broni pancernych
Data i miejsce urodzenia

26 sierpnia 1899
Lwów

Data i miejsce śmierci

20 czerwca 1969
Toronto

Przebieg służby
Lata służby

1916–1946

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

6 Batalion Pancerny
1 Pułk Czołgów
16 Brygada Pancerna
10 Brygada Kawalerii Pancernej
Sztab Naczelnego Wodza
1 Dywizja Pancerna

Stanowiska

dowódca batalionu pancernego
dowódca pułku pancernego
dowódca brygady pancernej
zastępca szefa Sztabu Naczelnego Wodza dla Spraw Wojska
zastępca dowódcy dywizji

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa:

Odznaczenia
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Krzyż Walecznych (od 1941) Złoty Krzyż Zasługi Medal Niepodległości Komandor Orderu Leopolda (Belgia) Oficer Orderu Korony Włoch Kawaler 1. klasy Orderu Miecza (Szwecja) Komandor Orderu Imperium Brytyjskiego od 1936 (wojskowy) Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Wojenny 1939–1945 (Francja) Krzyż Wojenny z brązową palmą (Belgia) (1940-1945) Medal Zwycięstwa (międzyaliancki)
Odznaka „Znak Pancerny”

Życiorys edytuj

Urodził się 26 sierpnia 1899 roku we Lwowie. W listopadzie 1916 roku wstąpił do Legionów Polskich. Początkowo pełnił służbę w 1 pułku piechoty, a następnie w 1 pułku artylerii. W lutym 1918 roku został internowany w Huszt, a w kwietniu tego roku wcielony do cesarskiej i królewskiej armii i wysłany na front włoski, gdzie dostał się do niewoli. W grudniu 1918 roku wstąpił do polskich oddziałów wojskowych we Włoszech będących częścią Armii Polskiej we Francji. Pełnił funkcję adiutanta III grupy 6 pułku artylerii polowej, a po scaleniu z „armią krajową” - adiutanta III dywizjonu 12 pułku artylerii polowej.

W grudniu 1919 roku został przeniesiony do 1 pułku czołgów na stanowisko dowódcy plutonu. Później objął dowództwo kompanii czołgów. 19 stycznia 1921 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu porucznika, w artylerii, „w grupie oficerów byłej armii generała Hallera”[2]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w II batalionie 1 pułku czołgów, a jego oddziałem macierzystym był nadal 12 pułku artylerii polowej[3] 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 372. lokatą w korpusie oficerów artylerii[4].

Od maja do października 1922 roku był słuchaczem kursu broni pancernej w Żurawicy, a od października 1923 roku do sierpnia 1924 roku kursu broni pancernej we Francji. Pełniąc służbę w 1 pułku czołgów pozostawał oficerem nadetatowym 12 pap w Złoczowie[5]. Po powrocie do kraju został referentem czołgów w Wydziale Wojsk Samochodowych Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. W grudniu 1923 roku został przeniesiony z korpusu oficerów artylerii do korpusu oficerów piechoty z równoczesnym wcieleniem do 17 pułku piechoty w Rzeszowie[6]. 21 listopada 1924 roku został przydzielony do Centralnej Szkoły Czołgów w Żurawicy na stanowisko wykładowcy[7][8]. 1 grudnia 1924 roku awansował na kapitana ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 roku i 493. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. W listopadzie otrzymał przeniesienie z Centralnej Szkoły Czołgów do Departamentu V Wojsk Technicznych Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie na stanowisko referenta czołgów[10]. W 1928 roku został przeniesiony do kadry oficerów piechoty i przydzielony do Biura Konstrukcyjnego Broni Pancernych Instytutu Badań Inżynieryjnych[11].

W czerwcu 1930 roku został przeniesiony z Instytutu Badań Inżynieryjnych do 1 pułku czołgów w Żurawicy. Od 15 czerwca do 15 września 1930 roku odbył staż we Włoszech, w jednostce artylerii, i praktykę w 12 pułku piechoty w Wadowicach. Od 15 października do 15 grudnia 1930 roku był słuchaczem Kursu Próbnego przy Wyższej Szkole Wojennej[12]. 5 stycznia 1931 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, charakterze słuchacza dwuletniego Kursu 1930–1932[13]. 1 listopada 1932 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do Oddziału III Sztabu Głównego w Warszawie. 4 lutego 1934 roku został awansowany na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 26. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. W listopadzie 1937 roku objął dowództwo 6 batalionu pancernego we Lwowie. Na podpułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1939 roku i 86. lokatą w korpusie oficerów piechoty[15]. W kampanii wrześniowej 1939 roku pełnił służbę w Oddziale III Sztabu Armii „Karpaty”[16]. W czasie kampanii przedostał się na Węgry, a później do Francji.

W czasie kampanii francuskiej 1940 roku walczył jako dowódca 1 pułku czołgów, występującego w składzie 10 Brygady Kawalerii Pancernej. „Bił się pod Champaubert i zdobył na krótko Montbard. Potem z grupą żołnierzy, a wreszcie sam przedzierał się na południe. Dzięki cywilnemu ubraniu zdołał dotrzeć do Marsylii. Tam pod pozorem wyjazdu do Chin uzyskał wizę, co wystarczyło, by odpowiednie konsulaty ostemplowały paszport wizami tranzytowymi: hiszpańską i portugalską. Nie zagrożony wyjechał do Lizbony, stamtąd zaś do Liverpoolu[17].

25 września 1940 roku objął dowództwo Zgrupowania Żołnierzy Broni Pancernej[18][19]. 11 października 1940 roku został wyznaczony na stanowisko dowódcy 1 pułku czołgów[20][21]. Od 7 grudnia 1940 roku przebywał na leczeniu w szpitalu RAF w Blackpool[22]. 7 marca 1941 roku powrócił ze szpitala i objął dowództwo pułku[23]. 19 września 1941 roku objął dowództwo 16 Brygady Czołgów[24][25]. 8 kwietnia 1942 roku dowodzona przez niego jednostka została włączona w skład 1 Dywizji Pancernej, a 13 sierpnia 1942 roku przemianowana na 16 Brygadę Pancerną[26]. 23 listopada 1942 roku został awansowany na pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1943 roku w korpusie oficerów broni pancernych[26]. 21 września 1943 roku dowodzona przez niego jednostka została przez Naczelnego Wodza przeformowana w „10/16 Brygadę Pancerną”, a już 16 października 1943 roku przemianowana na 10 Brygadę Kawalerii Pancernej. Obowiązki dowódcy 10 BKPanc objął 5 listopada 1943 roku[27]. Na czele tej brygady walczył w kampanii 1944–1945 we Francji, Belgii, Holandii i Niemczech. Brał udział w wyzwoleniu Bredy. Generał brygady Stanisław Maczek we wspomnieniach stwierdził, że „jego wiedzy wojskowej, umiarowi i taktowi personalnemu, zawdzięczamy w dużej mierze fakt, że scalenie się dywizji pancernej, mimo antagonizmów poszczególnych broni, poszło szybko i gładko”[28].

W styczniu 1945 roku został wyznaczony na stanowisko zastępcy szefa Sztabu Naczelnego Wodza dla Spraw Wojska w Londynie[29]. W październiku 1945 roku został zastępcą dowódcy 1 Dywizji Pancernej. Od października 1946 roku do lutego 1949 roku pełnił służbę w Inspektoracie Generalnym Polskiego Korpusu Przysposobienia i Rozmieszczenia. Po demobilizacji wyjechał do Kanady. Naczelny Wódz, generał broni Władysław Anders awansował go generałem brygady ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1964 roku w korpusie generałów[30]. Zmarł 20 czerwca 1969 roku w Toronto. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie[30] (kwatera 170-5-12)[31].

Ordery i odznaczenia edytuj

Uwagi edytuj

  1. Do 1935 roku w ewidencji Wojska Polskiego figurował jako „Tadeusz II Majewski” w celu odróżnienia od innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko. Wówczas sprostowano mu imiona z „Tadeusz II” na „Tadeusz Adam Feliks”[1].

Przypisy edytuj

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935 roku, s. 57.
  2. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 29 stycznia 1921 roku, poz. 111.
  3. Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 37 z 24 września 1921 roku, s. 295, 754.
  4. Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 207.
  5. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 393, 737, 824.
  6. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 81 z 29 grudnia 1923 roku, s. 752.
  7. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 123 z 21 listopada 1924 roku, s. 687.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 338, 372, 1379.
  9. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 131 z 17 grudnia 1924 roku, s. 742.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 128 z 27 listopada 1925 roku, s. 695.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 137, 213.
  12. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 11 z 18 czerwca 1930 roku, s. 207, 234.
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 56, 800.
  14. Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 4 z 5 lutego 1934 roku, s. 71.
  15. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 19.
  16. Dalecki 1989 ↓, s. 377.
  17. Witold Biegański, Zaczęło się w Coëtquidan, Z dziejów polskich jednostek regularnych we Francji, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1977, s. 288.
  18. Rozkaz dzienny 2 Batalionu Pancernego nr 188 z 27 września 1940 roku, pkt 3.
  19. Tym 2009 ↓, s. 64.
  20. Rozkaz dzienny 2 Batalionu Pancernego nr 214 z 29 października 1940 roku, pkt 2.
  21. Tym 2009 ↓, s. 65.
  22. Rozkaz dzienny 2 Batalionu Pancernego nr 249 z 11 grudnia 1940 roku, pkt 2.
  23. Rozkaz dzienny 1 Pułku Czołgów nr 54 z 7 marca 1941 roku.
  24. Rozkaz dzienny 1 Pułku Czołgów nr 215 z 19 września 1941 roku.
  25. Tym 2009 ↓, s. 81.
  26. a b Tym 2009 ↓, s. 122, 141-142.
  27. Tym 2009 ↓, s. 217-218, 225-228, 230.
  28. Maczek 1990 ↓, s. 139, 140, 216 dowódca 1 Dywizji Pancernej nawiązywał do problemów wynikłych przy reorganizacji dywizji w 1943 roku.
  29. Kopański 1990 ↓, s. 373.
  30. a b Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 127.
  31. Cmentarz Stare Powązki: Tadeusz Adam Majewski, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-06-08].
  32. Grudziński 1990 ↓, s. 259.
  33. Grudziński 1990 ↓, s. 256, 275.
  34. a b Grudziński 1990 ↓, s. 291.
  35. Grudziński 1990 ↓, s. 288.
  36. a b Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 11 listopada 1936 roku, s. 23.
  37. Grudziński 1990 ↓, s. 292.
  38. Grudziński 1990 ↓, s. 256.
  39. Grudziński 1990 ↓, s. 289.

Bibliografia edytuj