Wikipedia

Tadeusz Grzeszczyński

Tadeusz Izydor Grzeszczyński, ps. „Zawisza”, także jako „Stefanowski” (ur. 15 lub 16 grudnia 1896 w Rohatynie, zm. 27 stycznia 1990 w Londynie) – major Wojska Polskiego i Armii Krajowej.

Tadeusz Grzeszczyński
Zawisza
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

15 lub 16 grudnia 1896
Rohatyn

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1990
Londyn

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

44 Pułk Piechoty,
Powstańcze Oddziały Specjalne „Jerzyki”,
Batalion „Czata 49”,
Zgrupowanie Kuba-Sosna: pododcinek „Zawisza”

Stanowiska

dowódca batalionu,
szef sztabu,
dowódca oddziału

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa (kampania wrześniowa, powstanie warszawskie)

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920–1941, dwukrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP)

Życiorys

edytuj

Urodził się 15[1] lub 16[2][3][4] grudnia 1896 w Rohatynie[1].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Został awansowany na stopień porucznika piechoty ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919[5], a następnie na stopień kapitana ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923[6][7][8]. W latach 20. i 30. był oficerem 44 pułku piechoty w Równem[9][10][11][12]. W 1939 w stopniu majora był dowódcą III batalionu detaszowanego we Włodzimierzu.

Po wybuchu II wojny światowej nastaniu okupacji niemieckiej zaangażował się w konspiracyjną działalność wojskową. Od listopada 1939 do października 1944 pełnił stanowisko komendanta Szkół Podchorążych w strukturze organizacji Powstańcze Oddziały Specjalne „Jerzyki”. Został oficerem Armii Krajowej. Pełnił funkcję dowódcy pododdziału Start 1 w strukturze batalionu „Czata 49”. Był żołnierzem Okręgu Warszawa AK używając pseudonimu „Zawisza” oraz przybranej tożsamości „Stefanowski”[1]. W stopniu majora uczestniczył w powstaniu warszawskim: w ramach Grupy AK „Północ” był szefem sztabu Zgrupowania „Kuba-Sosna” oraz pełnił stanowisko dowódcy pododcinka wschodniego „Zawisza” (obszar Leszno-Przejazd), na obszarze dzielnicy Stare Miasto (został ranny), skąd kanałami przedostał się na Śródmieście Północ[1]. Po upadku powstania został wzięty przez Niemców do niewoli[1].

Po wojnie pozostał na emigracji w Wielkiej Brytanii. Zmarł 27 stycznia 1990[1]. Został pochowany na Cmentarzu Gunnersbury[1].

Jego żoną była Cecylia Krystyna z Wajdów, primo voto Czajkowska (1898–1983), która podczas wojny w stopniu sierżanta służyła w Pomocniczej Służbie Kobiet[13].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. ↑ a b c d e f g Powstańcze biogramy. Tadeusz Grzeszczyński. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2017-05-30].
  2. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 48, 574.
  3. ↑ Oficerowie. Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. [dostęp 2017-05-30].
  4. ↑ Wojskowe Biuro Historyczne [online], wbh.wp.mil.pl [dostęp 2022-05-25].
  5. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 423.
  6. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 366.
  7. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 547.
  8. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 228.
  9. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 254.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 235.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 60.
  12. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 574.
  13. ↑ Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 46, s. 98, Grudzień 1983. Koło Lwowian w Londynie. 
  14. ↑ Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 417.
  15. ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 27, Nr 4 z 31 grudnia 1977. 
  16. ↑ M.P. z 1931 r. nr 87, poz. 137 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  17. ↑ M.P. z 1928 r. nr 65, poz. 89 „za zasługi w akcji przeciwdywersyjnej na terenie województw wschodnich, oraz na polu przysposobienia wojskowego”.

Bibliografia

edytuj
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tadeusz_Grzeszczyński&oldid=74396664”