Tadeusz Sobolewski
Tadeusz Sobolewski (ur. 31 października 1947 w Warszawie) – polski filolog polski, krytyk filmowy, publicysta, w latach 1990–1994 redaktor naczelny miesięcznika „Kino”, od 1995 publicysta dziennika „Gazeta Wyborcza”.
 Tadeusz Sobolewski (2025) | |
| Data i miejsce urodzenia |
31 października 1947 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
krytyk filmowy |
| Małżeństwo | |
Życiorys
edytujAbsolwent VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1965)[1] i polonistyki na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1974–1981 pracował w tygodniku „Film”, a od 1981 w miesięczniku „Kino”, w którym w latach 1990–1994 był redaktorem naczelnym. Jest krytykiem filmowym w „Gazecie Wyborczej” oraz felietonistą miesięcznika „Kino”. Współautor i współprowadzący (razem z Grażyną Torbicką) programu Kocham Kino w Telewizji Polskiej.
Sobolewski współpracował przy realizacji filmów, m.in. jako współautor scenariusza do Golema (1979) w reżyserii Piotra Szulkina oraz jako konsultant przy filmach Pokolenie 89 (reż. Maria Zmarz-Koczanowicz, 2002) i Parę osób, mały czas (w reżyserii i według scenariusza Andrzeja Barańskiego, na podstawie książki Dziennik we dwoje Jadwigi Stańczakowej, 2005). Pojawił się również w epizodycznych rolach w filmach Amator (1979) Krzysztofa Kieślowskiego i Białe małżeństwo (1992) Magdaleny Łazarkiewicz.
W 2025 roku ukazała się jego książka Cannes. Religia kina, będąca zbiorem relacji z festiwalu filmowego w Cannes z lat 1994–2019, w której autor przedstawia swoje doświadczenia z tego wydarzenia oraz refleksje na temat kina autorskiego.
Nagrody i wyróżnienia
edytuj- Nagroda za scenariusz filmu Golem na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Fantastycznych w Madrycie w 1991
- Nagroda im. Bolesława Michałka za najlepszą książkę filmową roku 2004 za Za duży blask. O kinie współczesnym
- Grand Prix Krajowego Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru TV „Dwa Teatry” w 2005 za adaptację dla Teatru TV spektaklu Pamiętnik z Powstania Warszawskiego
- nominacja do Nagrody Literackiej Nike 2013 za Człowiek Miron[2]
- Nagroda ZAiKS im. Krzysztofa T. Toeplitza w 2015
- nominacja do Nagrody Literackiej Nike za Dziennik[3]
Publikacje książkowe
edytuj- Stare grzechy. Dziennik dziennikarza 1982-83 (II obieg wydawniczy; Grupa Polityczna "Wola", Warszawa 1988);
- Dziecko Peerelu. Esej, dziennik (Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2000, ISBN 83-86056-73-8);
- Malowanie na Targowej (Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2003, ISBN 83-88807-28-5);
- Za duży blask. O kinie współczesnym (Wydawnictwo "Znak", Kraków 2004, ISBN 83-240-0387-8);
- Człowiek Miron (Wydawnictwo "Znak", Kraków 2012, ISBN 978-83-240-1882-6); wydanie drugie jako: Człowiek Miron. Prywatny portret Białoszewskiego (Wydawnictwo "Znak", Kraków 2023, ISBN 978-83-240-6677-3);
- Kino swoimi słowami (Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych "Universitas", Kraków 2012, ISBN 978-83-242-1798-4);
- Dziennik. Jeszcze jedno zdanie (Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2019, ISBN 978-83-280-5835-4);
- Cannes. Religia kina (Wydawnictwo Agora, Warszawa 2025, ISBN 978-83-8380-122-3).
Ponadto, w 2014 ukazała się książka Mai Komorowskiej i Tadeusza Sobolewskiego Pytania, które się nie kończą (Mazowiecki Instytut Kultury - Czuły Barbarzyńca Press, Warszawa 2014, ISBN 978-83-62676-38-5, ISBN 978-83-63427-81-8).
Udział w pracach zbiorowych (wybór)
edytuj- Fantazja na żywo. Rozmowa ze Zbigniewem Rybczyńskim [w:] Zbigniew Rybczyński, podróżnik do krainy niemożliwości. Wokół twórczości Zbigniewa Rybczyńskiego (praca zbiorowa pod redakcją Zbigniewa Benedyktowicza; współpraca redakcyjna: Teresa Rutkowska, Ryszard Ciarka; Pracownia Historii i Teorii Filmu-Instytut Sztuki PAN - Komitet Kinematografii [1993], ISBN 83-85938-00-1, s. 100-107);
- Bokserski refleks. Z Jerzym Skolimowskim rozmawia Tadeusz Sobolewski [w:] Skolimowski. Przewodnik Krytyki Politycznej (Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2010, ISBN 978-83-61006-55-8, s. 160-175).
Życie prywatne
edytuj
Jego żoną jest historyk literatury i eseistka Anna Sobolewska, a ich córką – dziennikarka i krytyczka literacka Justyna Sobolewska.
Przypisy
edytuj- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1965. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-08-31].
- ↑ Nike 2013. nike.org.pl. [dostęp 2015-07-06].
- ↑ Justyna Sobolewska, Literackie nominacje do Nike i Gdyni. Czego zabrakło? [online], www.polityka.pl, 26 maja 2020 [dostęp 2020-05-26] (pol.).
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Sobolewski w bazie filmpolski.pl