Tankred i Klorynda

Tankred i Klorynda – grupa rzeźbiarska z białego marmuru, wykonana we Florencji na zamówienie króla Stanisława Augusta Poniatowskiego pod koniec XVIII wieku, znajdująca się obecnie w Puławach na terenie zespołu pałacowo-parkowego.

Tankred i Klorynda

Kopia rzeźby obok Domku Gotyckiego w Puławach
Autor	Francesco Lazzaroni

Rzeźba przedstawia bohaterów rozgrywającego się w epoce krucjat włoskiego poematu autorstwa Torquato Tasso "Jerozolima wyzwolona" z 1581. Ukazuje moment śmierci Saracenki Kloryndy na rękach kochającego ją krzyżowca Tankreda, który wcześniej, nieświadomy, z kim walczy, zadał jej śmiertelne rany. Napis na pomniku głosi: ”Giniesz, śliczna Kloryndo, od miłosnej dłoni, a twój Tankred nad własnym zwycięstwem łzy roni”.

Grupa „Tankred i Klorynda” stanowiła przykład najnowszych trendów romantycznych w rzeźbie. Prezentując uniwersalny temat tragicznej miłości sięgnięto tu do tradycji średniowieczno – renesansowej.

Rzeźbę wykonał prawdopodobnie Francesco Lazzaroni, a była przeznaczona dla parku łazienkowskiego w Warszawie. W Łazienkach została ustawiona około 1791 w pobliżu Starej Pomarańczarni, a następnie, przed 1795, przeniesiono ją w okolice Amfiteatru i Salonu Tureckiego. Po śmierci króla jego spadkobierca, książę Józef Poniatowski, sprzedał rzeźbę (w 1806) księciu B. Jabłonowskiemu, który podarował ją następnie Izabeli i Adamowi Kazimierzowi Czartoryskim. Przewieziony do Puław posąg miał być ustawiony w ciągu jednej nocy przed oknami pałacowymi jako prezent na imieniny księżnej Izabeli. Posąg stał poniżej skarpy w prześwicie widokowym z pałacu na Kępę. W 1831, po konfiskacie pałacu i parku przez rząd carski, rzeźbę wraz z zespołem innych zabytków udało się wywieźć siostrze księcia Adama Jerzego Czartoryskiego, Zofii z Czartoryskich Zamoyskiej, do swojej posiadłości w Podzamczu koło Maciejowic. Posąg powrócił do Puław dopiero w 1947.

Oryginał rzeźby znajduje się wewnątrz Altany Chińskiej na terenie zespołu pałacowo-parkowego. Wierną kopię rzeźby wykonaną przez Andrzeja Pruskiego można oglądać w Łazienkach Królewskich w Warszawie.

Bibliografia

• Gawinowska T., Zespół parkowo-pałacowy w Puławach, Towarzystwo Przyjaciół Puław, Puławy 1997. pl.pulawy.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-31)].
• http://www.lazienki-krolewskie.pl/content/view/162/225/lang,pl/ O Tankredzie i Kloryndzie na stronie Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie]
• Informacja historyczna o rzeźbie, znajdująca się przy jej kopii w Puławach.