Tarchały Wielkie

Tarchały Wielkie
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	ostrowski
Gmina	Odolanów
Liczba ludności (2011)	1299
Strefa numeracyjna	62
Kod pocztowy	63-430
Tablice rejestracyjne	POS
SIMC	0205185
	Położenie na mapie gminy Odolanów Tarchały Wielkie
	Położenie na mapie Polski Tarchały Wielkie
	Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Tarchały Wielkie
	Położenie na mapie powiatu ostrowskiego Tarchały Wielkie
	51°35′34″N 17°42′15″E/51,592778 17,704167
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach

Tarchały Wielkie – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie ostrowskim, w gminie Odolanów.

Położenie

Położona nad rzeką Barycz, przy drodze wojewódzkiej 445, przy linii kolejowej 355 Ostrów Wielkopolski – Grabowno Wielkie, około 3 km na północ od Odolanowa i około 11 km na południe od Ostrowa Wielkopolskiego.

Wieś znajduje się częściowo na terenie Parku Krajobrazowego Dolina Baryczy oraz w całości na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Wzgórza Ostrzeszowskie i Kotlina Odolanowska.

Historia

Tarchały Wielkie występują w dokumentach co najmniej od 1271 roku. W tym roku Marcus, syn Lutogniewa z Tarchał w gronie innych szlachciców najechał i złupił wsie biskupa wrocławskiego w okolicy Milicza. W roku 1579 właścicielami Tarchał byli Jakub Boniński i Paweł Krakowski oraz Tarchalscy vel Tarchałowie herbu Zagłoba. W rękach tych ostatnich były jeszcze w XVII wieku. Wojciech i Szczęsny Tarchałowie posiadali 3 łany ziemi i 3 zagrodniki. Wioska była wsią szlachecką. W 1649 r. Tarchały kupił Bogusław Leszczyński herbu Zagłoba i włączył je w obręb dóbr Przygodzickich. W 1789 roku wieś liczyła 34 dymy i 314 mieszkańców. W późniejszych latach liczba ta uległa zmianie. W 1812 roku miejscowość liczyła już 35 dymów, ale tylko 300 mieszkańców. W 1858 r. Prusacy wybudowali szosę z Odolanowa do Ostrowa, dzisiejszą drogę wojewódzką nr. 445 Pod koniec XIX w. Tarchały rozdzielono na Tarchały Wielkie i Tarchały Małe. W 1909 roku przez Tarchały Wielkie przeprowadzono tory kolejowe, które łączą Ostrów Wielkopolski i Grabowno Wielkie. Wieś do 1932 roku leżała w powiecie odolanowskim, w latach 1975-1998 w województwie kaliskim, w latach 1932–1975 i od 1999 w powiecie ostrowskim.

Nazwa wsi pochodzi od rycerza Dzierżysława Tarchała.^[4]

Zabytki

zabudowa podworska z XIX/XX wieku,
krzyż przydrożny Pawła Brylińskiego z 1885 roku.

Gaz ziemny

Tarchały Wielkie są, obok Garek, jednym z głównych ośrodków wydobycia gazu ziemnego w województwie wielkopolskim.

Części wsi

Tarchały Wielkie,
Madera,
Zieluchowiec,
Parcele,
Bajorko,
Huby (niezamieszkane).

Zobacz też: Tarchały Małe, gromada Tarchały Wielkie, Tarchały Wielkie (przystanek kolejowy)

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 138786
↑ GUS 2011: Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku 31. marca 2011
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1293 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
↑ WaldemarW. Pawlak WaldemarW., Monografia Historyczna Tarchał Wielkich, 2009, ISBN 978-83-60478-02-8 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 138786

[2] GUS 2011: Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku 31. marca 2011

[3] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1293 [zarchiwizowane 2022-10-26] .

[4] WaldemarW. Pawlak WaldemarW., Monografia Historyczna Tarchał Wielkich, 2009, ISBN 978-83-60478-02-8 .

[2]

[3]

[1]

[4]