Tarnawka (dopływ Stradomki)

Tarnawka – potok, prawy dopływ Stradomki[1]. Ma źródła na wysokości około 520 m n.p.m. w miejscowości Wilkowisko, na północnych zboczach grzbietu łączącego Śnieżnicę ze Świnną Górą i Kostrzą. Grzbietem tym przebiega dział wodny między zlewniami Raby i Dunajca. Tarnawka, w górnym swoim biegu, aż do ujścia Rybskiego Potoku nazywana jest Owsianką, od należącego do Wilkowiska przysiółka Owsiana, gdzie ma swoje źródła. Początkowo spływa w północno-zachodnim kierunku, na wysokości Skrzydlnej zmienia kierunek na północny, później na północno-wschodni. Pomiędzy miejscowościami Szyk i Tarnawa Tarnawka dokonuje przełomu wzniesień Pogórza Wiśnickiego. Jest to tzw. Przełom Tarnawki. W Tarnawie łączy się z Przeginią i od tego miejsca zmienia kierunek znów na północno-zachodni. W miejscowości Grabie, na wysokości 230 m n.p.m. uchodzi do Stradomki[2].

Tarnawka
Ilustracja
Tarnawka w Tarnawie
Kontynent

Europa

Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Lokalizacja

Beskid Wyspowy, Pogórze Wiśnickie

Potok 4 rzędu
Źródło
Współrzędne

49°45′04″N 20°16′34″E/49,751111 20,276111

Ujście
Recypient Stradomka (dopływ Raby)
Współrzędne

49°51′15″N 20°17′10″E/49,854167 20,286111

Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej znajduje się również punkt z opisem „ujście”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „źródło”, powyżej znajduje się również punkt z opisem „ujście”

Tarnawka wypływa z północnych stoków Beskidu Wyspowego, ale większa część jej biegu i bocznych dopływów znajduje się na obszarze Pogórza Wiśnickiego. Głównymi dopływami są: Rybski Potok i Przeginia[3].

Potok tworzy liczne meandry i piaszczyste łachy, a na niektórych odcinkach podcinając stoki górskie tworzy strome skarpy. Istnieje też kilka starorzeczy i oczek wodnych. Na dolnym odcinku zlewni Tarnawki utworzono obszar ochronny Natura 2000 Tarnawka o powierzchni 140 ha. Obejmuje on Przełom Tarnawki – odcinek o długości ok. 5 km między Szykiem a Tarnawą. Brzegi Tarnawki na tym odcinku podrastają lasy łęgowe, wierzbowe zarośla i ziołorośla, a na należącej do tego obszaru Przeginii, również olsy i kamieniska rzeczne[4]. Na orograficznie prawych zboczach tego przełomu znajdują się oryginalne skalne wychodnie: Diabelski Kamień i Kamień Żółw oraz pozostałości dawnego grodziska[5].

Przypisy edytuj

  1. Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), s. 295, ISBN 83-239-9607-5.
  2. Geoportal. Mapa topograficzna 1:10 000 [online] [dostęp 2021-12-17].
  3. Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2021-12-17].
  4. Obszary Natura 2000. Tarnawka [online] [dostęp 2011-02-16].
  5. Beskid Wyspowy 1: 50000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.