Wikipedia

Teatr im. Ludwika Solskiego w Tarnowie

teatr (Tarnów, Polska; zał. 1945)
(Przekierowano z Tarnowski Teatr im. Ludwika Solskiego)

Teatr im. Ludwika Solskiego w Tarnowie – samorządowa instytucja kultury zlokalizowana w Tarnowie, w Polsce. Teatr dramatyczny rozpoczął działalność w 1945 roku; na siedzibę teatru wyznaczono budynek byłego Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.

Teatr im. Ludwika Solskiego
Ilustracja
Siedziba Teatru im. Ludwika Solskiego (2011)
Pełna nazwa

Teatr im. Ludwika Solskiego w Tarnowie

Typ teatru

teatr dramatyczny

Kierownictwo
artystyczne

Tadeusz Piotr Łomnicki[1]

Data powstania

1945

Państwo

 Polska

Lokalizacja

ul. Adama Mickiewicza 4
33-100 Tarnów

Położenie na mapie Tarnowa
Mapa konturowa Tarnowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Teatr im. Ludwika Solskiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Teatr im. Ludwika Solskiego”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Teatr im. Ludwika Solskiego”
50°00′56,8800″N 20°59′15,0000″E/50,015800 20,987500
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Historia edytuj

Nazwa edytuj

Po zakończonej wojnie zorganizowano w mieście działalność teatralną w ramach powstałego Miejskiego Domu Kultury[2]. Wkrótce po pierwszej powojennej premierze przemianowano MDK w Teatr Miejski im. Ludwika Solskiego w Tarnowie. Na używanie swego nazwiska w nazwie teatru, Ludwik Solski wyraził osobistą zgodę. Teatr zainaugurował pracę w dniu 28 października 1945 premierą Zemsty Aleksandra Fredry, a inscenizację wyreżyserował sam Solski, który wystąpił także w roli Dyndalskiego[2]. W latach 1957–1975 działał pod nazwą Państwowy Teatr Ziemi Krakowskiej im. Ludwika Solskiego. W okresie 1975–2012 funkcjonował jako Tarnowski Teatr im. Ludwika Solskiego. 6 lipca 2012 roku, na podstawie uchwały Rady Miejskiej w Tarnowie z dnia 31 maja 2012 roku, jego nazwa została zmieniona na Teatr im. Ludwika Solskiego w Tarnowie.

Działalność edytuj

W latach 1709–1720 działał w Tarnowie teatr szkolny[3][4]. Później działalność teatralną prowadziły inne amatorskie zespoły teatralne, zapraszano do miasta wędrowne grupy teatralne, występowały teatry zawodowe z Krakowa, Lwowa i zagranicy[3]. Na początku XIX wieku spektakle teatralne gościła sala redutowa Kamieniobrodzkich, nad pomieszczeniami, które sto lat później zajmowała drogeria Władysława Bracha przy skrzyżowaniu ulic Katedralnej i Targowej[3][5]. W 1873 w mieście powstało Towarzystwo Miłośników Sceny. Rozwijało się równolegle z miejskim Towarzystwem Muzycznym. Pierwszy zespół teatralny, utworzony z inicjatywy Towarzystwa, wystawił komedię Stanisława Dobrzańskiego „Podejrzana osoba”[2]. W 1945 w nowo powstałym MDK (w budynku dawnego „Sokoła”) działalność teatralna uzyskała stabilizację[2]. W połowie września 1945 Ludwik Solski przyjął zaproszenie amatorów i wyreżyserował Zemstę[2]. W 1946 Zarząd Miejski przyjął protektorat nad teatrem, nadal amatorskim. Pierwszym dyrektorem został Zbigniew Misiągiewicz[2]. Teatr utrzymywał się bez dotacji, co odbiło się na repertuarze, obliczonym na przynoszenie dochodu. W 1947 zreorganizowano zespół, a z dniem 1 maja 1948 dyrektorem został Zbigniew Wojtarowicz[2]. Liczba spektakli w roku nie przekraczała 10, a sytuacja finansowa amatorskiej grupy była trudna, pomimo sporadycznych dotacji. Od 1951 zaczął działać Samorząd Teatralny, którego przewodniczącym został Eugeniusz Kapralski. Z początkiem 1952 rozpoczęło się szkolenie aktorów w oparciu o materiały Wyższej Szkoły Teatralnej, pod kierunkiem reżysera Irmy Gulskiej. Zespół chciał przejść na warunki pracy teatru zawodowego. Z końcem 1952 na stanowisku dyrektorskim zaczęła pracowała Romana Bohdanowicz[2]. Od 1953 teatr uzyskiwał dotacje ze strony państwa od Centralnego Zarządu Teatrów. Liczba przedstawień w roku wzrosła do średnio 25. W okresie ochotniczym 1945–1953 amatorski teatr zaprezentował 56 sztuk teatralnych[2]. Amatorzy zdawali eksternistycznie egzaminy aktorskie. W latach 1954–56 teatr funkcjonował jako teatr zawodowy subwencjonowany[2]. W 1955 dyrektorem została Irma Gulska. Teatr prowadził działalność objazdową na terenie województw: krakowskiego, rzeszowskiego, kieleckiego i lubelskiego. Teatr upaństwowiono z dniem 1 stycznia 1957[2]. Budynek Sokoła poddano remontowi. 1 października 1960 roku dyrekcję i kierownictwo artystyczne teatru objął Kazimierz Barnaś[2]. W latach 1972–1988 dyrektorem naczelnym i artystycznym teatru był Ryszard Smożewski. Okres działalności Tarnowskiego Teatru pod jego kierownictwem to lata rozkwitu twórczości teatralnej, inicjatyw przyczyniających się do tego, iż tarnowska placówka przełamała bariery prowincjonalizmu i zyskała status teatru liczącego się na mapie kulturalnej Polski[6]. Teatr uzyskał wówczas szereg nagród i wyróżnień w konkursach i festiwalach. W czasie kadencji Smożewskiego przez Tarnowski Teatr przewinęli się popularni aktorzy. Z tarnowską sceną związani byli m.in. Krzysztof Stroiński, Andrzej Precigs, Ryszard Kotys, Jerzy Wasiuczyński, Elżbieta Kijowska, Monika Niemczyk, Andrzej Grabowski, Anna Tomaszewska, Jan Prochyra.

Teatr realizuje projekty artystyczne w oparciu o sześćdziesięcioosobową ekipę twórców, aktorów, rzemieślników teatralnych, producentów i organizatorów. Spektakle tworzone są w kompleksie budynków usytuowanych w centrum Tarnowa. W jego głównej części znajdują się trzy sceny: Duża Scena na 290 miejsc, Mała Scena na 100 miejsc i Scena Underground na 60 miejsc. Przestrzenne foyer i kawiarnia teatralna wykorzystywane są do ekspozycji wystaw plastycznych, są również miejscem spotkań, prezentacji kabaretowych, poetyckich oraz kameralnych programów teatralnych i koncertów.

 
Fasada teatru (2008)

Od 1995 roku Teatr im. Ludwika Solskiego jest głównym organizatorem corocznego ogólnopolskiego festiwalu teatralnego Talia[7].

27 marca 1996 roku na deskach Tarnowskiego Teatru odbyła się premiera Ślubów panieńskich Fredry. Był to ostatni spektakl wyreżyserowany przez Jerzego Bińczyckiego. Zagrał w nim on również gościnnie rolę Radosta.

Od 4 lipca 2008 do 25 maja 2011 roku dyrektorem naczelnym i artystycznym Tarnowskiego Teatru był aktor i reżyser Edward Żentara. Od września 2011 roku funkcję dyrektora naczelnego pełni Rafał Balawejder. Od grudnia 2011 roku do listopada 2013 roku funkcję dyrektor artystycznej w Tarnowskim Teatrze pełniła Ewelina Pietrowiak.

W latach 2009–2011 budynek Teatru przeszedł gruntowną modernizację zaplanowaną w ramach Małopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego. Kwota przeznaczona na tę inwestycję przekroczyła 15 milionów złotych. Przez czas modernizacji siedziba oraz scena Teatru mieściła się w Pałacu Młodzieży przy ulicy Piłsudskiego 24 w Tarnowie.

Zespół artystyczny edytuj

Dyrektorzy teatru edytuj

 
Pomnik Solskiego przed budynkiem teatru

Dyrektorzy artystyczni teatru edytuj

Spektakle edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ https://www.radiokrakow.pl/aktualnosci/tarnow/tarnow-aktor-tadeusz-lomnicki-nowym-dyrektorem-artystycznym-teatru-im-ludwika-solskiego/
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Marian Sienkiewicz: 10 lat Państwowego Teatru Ziemi krakowskiej im. L. Solskiego w Tarnowie (tytuł na okładce Państwowy Teatr Ziemi Krakowskiej im. Ludwika Solskiego w Tarnowie 1957-1967). Tarnów: Państwowy Teatr Ziemi Krakowskiej im. L. Solskiego w Tarnowie, 1967, s. 5-22.
  3. ↑ a b c Eugeniusz Kapralski, Z dziejów budowy teatru tarnowskiego, Tarnów: Państwowy Teatr Ziemi Krakowskiej im. L. Solskiego w Tarnowie, 1972.
  4. ↑ L. Simon, Dykcyonarz teatrów polskich czynnych od czasów najdawniejszych do roku 1863 s.82, Warszawa 1935, [w:] Stanisław Estreicher, Bibliografia polska, t. IX, Warszawa, s. 35, 61, 74.
  5. ↑ Wincenty Balicki, Miasto Tarnów pod względem historycznym, statystycznym, topograficznym i naukowym, Tarnów 1831, s. 100-102.
  6. ↑ Andrzej Tadeusz Kijowski: Tarnowski teatr i jego publiczność, „Literatura” 1978
  7. ↑ Teatr im. Ludwika Solskiego w Tarnowie. teatr.tarnow.pl. [dostęp 2019-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-09)].
  8. ↑ Nowy dyrektor artystyczny w teatrze [online], TARNÓW - Polski Biegun Ciepła [dostęp 2024-01-10] (pol.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Teatr_im._Ludwika_Solskiego_w_Tarnowie&oldid=72462420”