Tatra T3RF – typ czeskiego tramwaju firmy ČKD. Wozy tego typu produkowano w latach 1997–1999 dla Rosji, dwa wozy z ośmiu pozostały w Brnie. Tramwaj T3RF wywodzi się z modelu Tatra T3R produkowanego w II połowie lat 90. XX wieku.

Tatra T3RF
Ilustracja
Skład tramwajów Tatra T3RF w Brnie
Dane ogólne
Kraj produkcji

 Czechy

Producent

ČKD

Miejsce produkcji

Praga

Lata produkcji

1997–1999

Dane techniczne
Liczba członów

1

Długość

14 000 mm

Szerokość

2500 mm

Wysokość

3060 mm

Masa

17 300 kg

Rozstaw wózków

1435 mm
1524 mm

Moc silników

4 × 46,8 kW

Prędkość maksymalna

60 km/h

Wnętrze
Liczba miejsc siedzących

22

Liczba miejsc ogółem

108

Wysokość podłogi

915 mm

Historia edytuj

 
Wnętrze brneńskiego tramwaju T3RF

Po dostawie 10 nowych tramwajów Tatra T3R do Brna na początku roku 1997 podobne wozy zamówiło przedsiębiorstwo komunikacji z miasta Iżewsk, który jest jednym z wielu miast eksploatujących klasyczne tramwaje Tatra T3 w Rosji, następnie podobne tramwaje zamówiła także Samara. Wozy oznaczone jako T3RF były podobne z wyglądu do brneńskich T3R, jednak pod względem technicznym różnią się nowocześniejszym wyposażeniem elektrycznym[1].

Konstrukcja edytuj

Tramwaj T3RF to czteroosiowy, jednokierunkowy, silnikowy wagon tramwajowy. Szkielet wagonu jest wykonany ze stali, poszycie zewnętrzne stanowi blacha; oba czoła wozu (projektu architekta Patrika Kotasa[1]) z szybami panoramicznymi są zbudowane z włókna szklanego. Podłoga wozu znajduje się na wysokości 900 mm nad główką szyny[2]. Prawa strona pudła posiada troje czteroczęściowych drzwi harmonijkowych. Siedzenia ze sztucznej skóry dla pasażerów są rozmieszczone w układzie 1+1 (niektóre iżewskie wozy 1+2), w tylnej części wozu zaprojektowano miejsce na wózki dziecięce lub inwalidzkie. W odróżnieniu od T3R typ T3RF nie posiada przycisków indywidualnego otwierania drzwi przez pasażerów, podłoga jest pokryta wykładziną gumową, okna wyposażono w przesuwane lufciki[3]. Motorniczy steruje ręcznym zadajnikiem jazdy z zamykanej kabiny sterowniczej.

Tramwaje T3RF są napędzane czterema silnikami TE 022, każdy z nich przypada na jedną oś. Wyposażenie elektryczne ČKD TV14 posiada tranzystory IGBT, przetwornica statyczna została dostarczona przez Alstom, prąd jest pobierany z sieci trakcyjnej przez pantograf nożycowy[3].

Wozy dla przedsiębiorstwa Dopravní podnik města Brna zostały zmodernizowane przez warsztaty Dopravního podniku měst Mostu a Litvínova. Wózki zostały wymienione na nowe (skompletowane z komponentów firmy SKD),tramwajom zamontowano silniki typu TE 023, pantografy pozostawiono oryginalne, jednak wyposażono je w elektryczny system opuszczania i podnoszenia[4]. Wnętrze pozostało bez zmian, wozy wyposażono w elektroniczny system informacji pasażerskiej, zamontowano przyciski otwierania drzwi przez pasażerów[4]. Mniejsze modyfikacje wprowadzono w kabinach motorniczego i innych częściach wozu[4].

Dostawy tramwaju edytuj

W latach 1997–1999 ogółem wyprodukowano 8 wozów T3RF. Mimo dostawy wszystkich tramwajów do Rosji, dwa tramwaje trafiły ostatecznie do Brna.

Państwo Miasto Typ Lata dostaw Liczba Numery taborowe Uwagi
  Czechy Brno T3RF 2002 2 1669, 1670 początkowo dostarczone do Samary [5]
  Rosja Iżewsk T3RF 1997 4 1000–1003   [6]
Samara T3RF 1999 2 1205–1206   [7]
Łączna liczba: 8

Eksploatacja edytuj

Brno edytuj

 
Brneński wóz Tatra T3RF numer 1670

Zgodnie z zamówieniem w 1999 r. wyprodukowano 4 wozy T3RF dla Samary. Z powodu wpłacenia jedynie 50% ceny za 4 tramwaje, dostarczono tam 2 egzemplarze[4]. Dwa pozostałe wozy odstawiono w halach ČKD, a po przejęciu firmy przez Siemens w 2002 r. odkupił je przewoźnik z Brna. Przed włączeniem do eksploatacji zmodernizowano je zgodnie ze standardowym wyposażeniem wykorzystywanym w każdym brneńskim tramwaju w warsztatach Mostu i Litwinowa.

Po jazach testowych oba wozy otrzymały numery 1669 i 1670, w listopadzie 2002 r. weszły do służby liniowej[8]. Wozy T3RF trwale jeżdżą w składzie 1669+1670, łączenie z tramwajami typu Tatra T3R nie jest możliwe[4]. Wozy T3RF trwale jeżdżą w składzie 1669+1670, łączenie z tramwajami typu Tatra T3R nie jest możliwe.

Rosja edytuj

 
Tramwaje T3RF w Samarze

Pierwsze cztery wozy T3RF w roku 1997 zakupił przewoźnik z rosyjskiego miasta Iżewsk, gdzie otrzymały numery 1000-1003[6]. Wszystkie tramwaje T3RF jeżdżą pojedynczo.

Dwa tramwaje (z czterech zamówionych) Tatra T3RF były w roku 1999 dostarczone do Samary[7]. Wozy otrzymały numery 1205 i 1206 jeździły od 1999 w składzie 1205+1206, w roku 2003 zamieniono ich kolejność w składzie[9], do pierwotnego stanu powrócono w 2010 r. Od roku 2011 oba tramwaje jeżdżą pojedynczo[10].

Jeden z dwóch wozów, który był pierwotnie wyprodukowany dla Samary a który jeździ w Brnie z numerem 1669, został w roku 1999 wypożyczony do Moskwy na obchody 100 lat komunikacji tramwajowej[4]. Podobnie do T3RF miały być zmodernizowane wyeksploatowane moskiewskie wozy Tatra T3, umowa między ČKD a Mosgortransem nie została podpisana a tramwaj T3RF został odstawiony na rok do zajezdni, nie przeprowadzano jazd próbnych[4]. W 2000 r. zwrócono go producentowi.

Przypisy edytuj

  1. a b Robert Mara: Tatra T3 1960–2000: 40 let tramvají Tatra T3. Praha: K-Report Pavel Malkus, 2001, s. 97.
  2. Typový výkres tramvaje T3RF. Skd.cz. [dostęp 2009-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-07)].
  3. a b Martin Hemzal, manil, Eda: Rekonstrukce tramvají T3. Bmhd.cz, 2008-07-15. [dostęp 2009-05-10].
  4. a b c d e f g Robin Vysoký. Nové vozy T3RF pro Brno. „Městské doprava”. 5, s. 19–21, 2002. 
  5. Evidence vozů DPMB, typ: T3RF. Bmhd.cz. [dostęp 2009-05-10].
  6. a b Izhevsk, Tatra T3RF. Stts.mosfont.ru. [dostęp 2009-05-10]. (ang.).
  7. a b Samara, Tatra T3RF. Stts.mosfont.ru. [dostęp 2009-05-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-12-28)]. (ang.).
  8. Robin Vysoký. Brněnské vozy T3 RF již v pravidelném provozu. „Městské doprava”. 1, s. 6, 2003. 
  9. Tatra Т3RF. Samaratrans.info, 2009-02-11. [dostęp 2009-05-10]. (ros.).
  10. Samara, tram car # 1205. Transphoto.ru. [dostęp 2014-03-11]. (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj