Teatr realistyczny – narodził się w XIX wieku. Pierwsze oficjalne założenia programowe teatru realistycznego zostały ustanowione we Francji, lecz można było już wcześniej zauważyć je w sztukach teatralnych w Wielkiej Brytanii i Niemczech. Cała koncepcja teatru została spisana w dziele André Antoine’aThéâtre Libre” w Paryżu[1], w której podkreślono, że głównymi założeniami teatru jest chęć walki z rutyną, czy komercjalizmem. W Polsce idea teatru realistycznego pojawiła się w XIX wieku w latach 40, kiedy to po raz pierwszy została użyta w dramacie Józefa Korzeniowskiego[2]. Jej szczyt przypada na rok 1863. Przedstawiciele polskiego teatru realistycznego to: Michał Bałucki, Józef Franciszek Bliziński, Józef Narzymski, Józef Rychter i Wincenty Rapacki[3]. Metodami twórczymi teatru realistycznego jest naturalizm i socrealizm, natomiast główny cel to wzbudzenie w odbiorcy przeświadczenia, że oglądana przez niego sztuka jest autentycznym obrazem rzeczywistości, bez zniekształceń i zakłamania, poprzez scenografię, grę aktorską czy realistyczne kreacje postaci oraz środowisk społecznych[4]. Na początku w teatrze realistycznym wzorowano się na sztukach Shakespeare’a i Molier'a. Dopiero później zaczęły pojawiać się realistyczne sztuki współczesne. Ich przedstawicielami byli: Anton Czechow, Michał Gogol, G. Hauptmann, Henrik Ibsen, Tadeusz Rittner, August Strindberg, Lew Tołstoj, Gabriela Zapolska, a także Émile Zola. Zadaniem teatru realistycznego w przekonaniu sztuk współczesnych to wszelakie działania badające stany psychiczne bohaterów sztuki, zarówno ich podświadomość, świadomość, a także relacje z otaczającym ich światem. Teatr realistyczny stał się przeżytkiem, kiedy nastąpił rozwój filmu, czy wprowadzono w życie Wielką Reformę Teatru oraz Drugą Reformę Teatru, co nie oznacza, że całkowicie został zapomniany[5].

Przypisy edytuj

  1. naturalizm. Teatr, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2019-03-14].
  2. Zbigniew Raszewski, „Krótka historia teatru polskiego”, 1990.
  3. realizm [online], Encyklopedia Teatru [dostęp 2019-03-14].
  4. John Russell Brown, Historia teatru, 2007.
  5. O sztukach wszelakich – realizm [online], Akademia Sztuki i Kultury [dostęp 2019-03-14].