Tell Brak

stanowisko archeologiczne w Syrii

Tell Brak – stanowisko archeologiczne w północno-wschodniej Syrii w dorzeczu rzeki Chabur. Jest to jedno z największych stanowisk archeologicznych (tellów) w północnej Mezopotamii (wys. 40 m, powierzchnia 800x600 m). W okresie eneolitu Tell Brak był jednym z centrów wytwarzania malowanej ceramiki charakterystycznej dla kultury Halaf[1]. W okresie sumeryjskim i akadyjskim miasto nosiło nazwę Nagar.

Tell Brak
ilustracja
Państwo

 Syria

Położenie na mapie Syrii
Mapa konturowa Syrii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Tell Brak”
Ziemia36°40′02″N 41°03′30″E/36,667222 41,058333

Badania archeologiczne edytuj

  1. 1937-1938 – jako pierwszy stanowisko badał Sir Max Mallowan,
  2. 1976-2004 – badania zostały wznowione pod kierownictwem prof. Davida Oatesa i dr. Joan Oates[2],
  3. 2004-2006 – po śmierci prof. Davida Oatesa, dr. Joan Oates zostaje dyrektorem polowym badań,
  4. Od 2006 – z ramienia University of Cambridge dyrektorem polowym zostaje Augusta McMahon[3].

Najważniejsze znaleziska edytuj

  • „Świątynia oczu” IV tys. p.n.e. – św. w stylu podobna do świątyń z południa Mezopotamii. Jej nazwa wzięła się od licznie zdeponowanych w niej małych alabastrowych i terakotowych figurek wotywnych tzw. idoli ocznych. Znaleziono 300 kompletnych figurek oraz tysiące fragmentów. W sumie depozyt mógł składać się z 20 tys. obiektów[4]. Ściany świątynie bogato zdobione kamiennymi rozetkami, kolorową terakotą oraz pasami z miedzi i czerwonego wapienia[5].
  • „Pałac Naram-Sina” okres akadyjski – budowla wzniesiona z cegieł noszących imię władcy o rozmiarach 95x80m i grubości murów ponad 10m. Mógł to być magazyn, placówka handlowa bądź ośrodek administracyjny[6], przez odkrywcę Sir Max’a Mallowana ochrzczona jako „pałac Naram-Sina”.

Przypisy edytuj

  1. Georges Roux, Mezopotamia, Jean Bottéro, Beata Kowalska (tłum.), Jolanta Kozłowska (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 1998, s. 59, ISBN 83-86483-66-0, OCLC 749707082.
  2. Tell Brak Project, Department of Archaeology, University of Cambridge.
  3. Tell Brak Project, Department of Archaeology, University of Cambridge. arch.cam.ac.uk. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-03)]..
  4. Michael Roaf, Wielkie Kultury Świata – Mezopotamia, Świat Książki 1998, s. 66, ISBN 83-7129-791-2.
  5. Praca zbiorowa: Starożytne Cywilizacje - Syria. T. 29. Poznań: Polskie Media Amer.Com, s. 3. ISBN 83-7235-787-0.
  6. Michael Roaf, Wielkie Kultury Świata – Mezopotamia, Świat Książki 1998, s. 98, ISBN 83-7129-791-2.

Bibliografia edytuj

  • M.E.L. Mallowan, Excavations at Brak and Chagar Bazar, Iraq 9, s. 1-259, 1947.
  • D. and J. Oates, „Excavations at Tell Brak, 1990–91” in Iraq 53, pp 127–45.
  • D. and J. Oates and Helen McDonald, 1998. Excavations at Tell Brak – Vol. 1: The Mitanni and Old Babylonian periods (London: British School of Archaeology in Iraq/Cambridge: McDonald), ISBN 0-9519420-5-0.
  • D. and J. Oates and Helen McDonald, 2002 Excavations at Tell Brak – Vol. 2: Nagar in the Third Millennium BC (London: British School of Archaeology in Iraq/Cambridge: McDonald) Institute for Archaeological Research, ISBN 0-9519420-9-3.

Linki zewnętrzne edytuj