Teodor I (papież)

papież

Teodor I (ur. w Jerozolimie, zm. 14 maja 649[1]) – 73. papież w okresie od 24 listopada 642 do 14 maja 649[2].

Teodor I
Theodorus
Papież
Biskup Rzymu
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

brak danych
Jerozolima

Data śmierci

14 maja 649

Miejsce pochówku ?
Papież
Okres sprawowania

642–649

Wyznanie

chrześcijaństwo

Kościół

rzymskokatolicki

Pontyfikat

24 listopada 642

Życiorys edytuj

Był Grekiem z Jerozolimy, synem biskupa Teodora[1]. Jego wybór na papieża został bardzo szybko potwierdzony przez egzarchę Rawenny[1], prawdopodobnie dlatego, że Teodor był Grekiem.

Pontyfikat Teodora upłynął pod znakiem walki z monoteletyzmem – odmianą monofizytyzmu[2]. Papież wystosował list do cesarza bizantyjskiego Konstansa II, w którym poinformował go, iż nie może uznać wyboru Pawła II na patriarchę Konstantynopola, ponieważ złożenie z urzędu jego poprzednika odbyło się w sposób niekanoniczny[1]. Domagał się również od Konstansa II, by ten wycofał swoje poparcie dla edyktu Ekthesis cesarza Herakliusza[2].

Napisał również do Pawła i biskupów, którzy go popierali, zwracając im uwagę, że jeśli chcą, by wybór Pawła został uznany, powinni dopilnować, by złożenie z urzędu Pyrrusa I odbyło się zgodnie z prawem[1].

O ile w Konstantynopolu papież niczego nie uzyskał, o tyle pisma dotyczące monoteletyzmu odbiły się szerokim echem. Biskupi Cypru, Palestyny i Afryki zdecydowanie poparli stanowisko papieża[1]. Nawet zdymisjonowany Pyrrus odrzucił w 645 roku, w obecności papieża, herezję. Wkrótce jednak do niej powrócił, za co został ekskomunikowany (648)[1].

Tymczasem Teodor, naciskany przez biskupów z Afryki, podjął próbę odwołania Pawła. Uzyskał jedynie tyle, iż Paweł oficjalnie podkreślił wiarę w monoteletyzm. W odpowiedzi Teodor nałożył na niego ekskomunikę i odwołał go ze stanowiska (649). W odwecie Paweł użył swych wpływów, by utrudnić życie papieskiemu nuncjuszowi w Konstantynopolu. Namówił również Konstansa do wydania dekretu znanego jako Typos. Odwoływał on poprzedni dekret (Ekthesis) i przewidywał, iż na temat doktryny monoteletyzmu nie będą prowadzone dalsze dyskusje. Typos został szybko potępiony przez cały Zachód oraz przez następcę Teodora, Marcina I.

Teodor, uważany za opiekuna biedoty i dobroczyńcę rzymskich kościołów, zmarł w czasie przygotowań do synodu, który miał się odbyć w październiku 649 roku[2].

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f g John N. D. Kelly: Encyklopedia papieży. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1997, s. 106-107. ISBN 83-06-02633-0.
  2. a b c d Rudolf Fischer-Wollpert: Leksykon papieży. Kraków: Znak, 1996, s. 41. ISBN 83-7006-437-X.

Bibliografia edytuj