Terenzio Mamiani della Rovere (ur. 19 września 1799 w Pesaro, zm. 21 maja 1885 w Rzymie) – włoski polityk i prawnik, jeden z głównych działaczy na rzecz zjednoczenia Włoch.

Terenzio Mamiani
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Terenzio Mamiani della Rovere

Data i miejsce urodzenia

19 września 1799
Pesaro

Data i miejsce śmierci

21 maja 1885
Rzym

Zawód, zajęcie

prawnik, polityk

Odznaczenia
Order Sabaudzki Cywilny (Włochy) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Wielki Oficer Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Komandor Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Kawaler Orderu Świętych Maurycego i Łazarza (Królestwo Włoch) Kawaler Krzyża Wielkiego Orderu Korony Włoch Komandor Orderu Korony Włoch Oficer Orderu Korony Włoch Kawaler Orderu Korony Włoch Krzyż Wielki Orderu Zbawiciela (Grecja) Krzyż Srebrny Orderu Zbawiciela (Grecja) Order Guadalupe (1853-1867, Meksyk)

W roku 1827 został wykładowcą w turyńskiej Akademii Wojskowej. Doświadczenia polityczne zaczął zdobywać w Modenie w roku 1831 jako minister spraw zagranicznych w rządzie tymczasowym Romanii.

W roku 1847, wraz z Domenikiem Buffa, założył w Genui pismo „La Lega Italiana”, które po trzech miesiącach zostało zastąpione przez „Il Pensiero Italiano”[1].

Wraz z Vincenzem Giobertim powołał w Turynie Towarzystwo Narodowe Konfederatów Włoskich (Società nazionale per la confederazione italiana). W Państwie Kościelnym za pontyfikatu Piusa IX objął tekę ministra spraw wewnętrznych, jednak reprezentowany przez niego program reform oraz poparcie dla ruchów zjednoczeniowych wzbudziły sprzeciw wśród najbliższych doradców papieża. Ponieważ sekretarz stanu Giacomo Antonelli forsował zupełnie inną politykę, Mamiani podał się do dymisji[2]. 21 stycznia 1849 roku został wybrany do konstytuanty, ale po proklamowaniu republiki zrzekł się wszelkich funkcji politycznych. Od roku 1857 wykładał filozofię historii na uniwersytetach turyńskim i rzymskim. W rządzie Camilla Cavoura, od stycznia 1860 do marca 1861, był ministrem oświaty. W roku 1864 został senatorem Królestwa Włoch.

Odznaczenia edytuj

Główne dzieła edytuj

  • Fondamenti della filosofia del diritto e singolarmente del diritto di punire, 1853 (Podstawy filozofii prawa, a zwłaszcza prawa karnego)
  • Scritti politici, 1853 (Pisma polityczne)
  • D’un nuovo diritto europeo, 1859 (O nowym prawie europejskim)
  • Del senso morale degli Italiani, 1868 (O poczuciu moralnym Włochów)
  • Del papato nei tre ultimi secoli, 1885 (O papiestwie w ciągu trzech ostatnich wieków)

Przypisy edytuj

  1. Storia d’Italia, DeAgostini, Novara 1991, s. 95.
  2. Józef Andrzej Gierowski, Historia Włoch, Ossolineum, Wrocław, Warszawa, Kraków 1999, s. 384.
  3. a b c d e MAMIANI Terenzio. senato.it. [dostęp 2015-05-13]. (wł.).