Terezin

miasto w Czechach

Terezin (cz. Terezín, niem. Theresienstadt) – miasto i twierdza w Czechach, w kraju usteckim, nad rzeką Ochrza, na południowy wschód od Litomierzyc. W 2021 roku miasto liczyło 2 852 mieszkańców.

Terezin
Terezín
Ilustracja
Ulica Karola Máchy
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Czechy

Kraj

 ustecki

Powierzchnia

13,52 km²

Wysokość

150 m n.p.m.

Populacja (2021)
• liczba ludności


2852[1]

Kod pocztowy

411 55

Tablice rejestracyjne

LT

Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Terezin”
Położenie na mapie kraju usteckiego
Mapa konturowa kraju usteckiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Terezin”
Ziemia50°30′36″N 14°09′00″E/50,510000 14,150000
Strona internetowa

Historia

edytuj
 
Wjazd do Małej Fortecy

Budowa twierdzy Terezin została rozpoczęta w roku 1790 na rozkaz cesarza Józefa II. Nazwana tak na cześć jego matki Marii Teresy. Terezin nigdy nie był oblegany. Po zawarciu w 1879 roku tajnego układu (dwuprzymierze) pomiędzy Austrią a Prusami, Terezin stracił znaczenie strategiczne. W połowie XIX wieku twierdzę przekształcono w więzienie polityczne, gdzie osadzono m.in. członków organizacji Młoda Bośnia, odpowiedzialnych za zamach w Sarajewie z 28 czerwca 1914; wśród nich Gawriłę Principa, który zmarł na gruźlicę 28 kwietnia 1918 roku o 18:30, w pokoju nr 33 w sektorze 13 szpitala więziennego. Jego ciało ekshumowano 2 czerwca 1920 roku i przewieziono do Królestwa Serbów, Chorwatów i Słoweńców.

W 1939 roku Terezin znalazł się na terenach okupowanego przez III Rzeszę Protektoratu Czech i Moraw. W roku 1941 w twierdzy Terezin założono obóz koncentracyjny Theresienstadt, głównie dla ludności żydowskiej z terenów niemieckich, czeskich, austriackich i holenderskich oraz więźniów politycznych. Przez obóz wraz z podobozami przeszło ok. 140 tys. osób, z czego zginęło ok. 60 tys.

Obóz został wyzwolony przez Armię Czerwoną wiosną 1945 roku.

W 1947 roku powstało w tzw. Małej Fortecy (czes. Malá pevnost) muzeum nazwane „Památník Terezín”.

30 czerwca 2009 podczas zorganizowanej tutaj konferencji międzypaństwowej pt. Mienie okresu Holocaustu przyjęto deklarację terezińską[2].

Miasta partnerskie

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Počet obyvatel v obcích České republiky k 1. 1. 2021 [online], czso.cz [dostęp 2021-12-12] (cz.).
  2. Hubert Orzechowski: Co z mieniem ofiar Holokaustu? Polska na cenzurowanym. money.pl, 16 stycznia 2018. [dostęp 2019-05-22].

Linki zewnętrzne

edytuj