Tetyda (tytanida)

bogini w mitologii greckiej

Tetyda (także Tetys; gr. Τηθύς Tēthýs, łac. Tethys) – w mitologii greckiej bogini i uosobienie żeńskiej siły rozrodczej morza; jedna z tytanid[1][2].

Tetyda
Τηθύς
bogini „żeńskiej” siły rozrodczej morza
Ilustracja
Mozaika z IV wieku
Inne imiona

Tetys

Występowanie

mitologia grecka

Siedziba

na dalekim Zachodzie – w miejscu, gdzie Helios kończył swój bieg

Teren kultu

starożytna Grecja

Rodzina
Ojciec

Uranos

Matka

Gaja

Mąż

Okeanos

Dzieci

Potamoi, Okeanidy

Należała do pierwszego pokolenia tytanów[3][4]. Uchodziła za córkę Uranosa i Gai[1]. Była siostrą tytanów (Hyperiona, Japeta, Kojosa, Kriosa, Kronosa, Okeanosa) i tytanid (Fojbe, Mnemosyne, Rei, Tei, Temidy) oraz cyklopów (Argesa, Brontesa, Steropesa) i hekatonchejrów (Ajgajona, Gygesa, Kottosa)[5]. Z Okeanosem, swoim bratem i mężem, miała synów potamoi i córki Okeanidy (ok. 3000)[2][6].

Wychowywała Herę, którą oddała jej pod opiekę Reja podczas walki Zeusa przeciw Kronosowi. Mieszkała na dalekim Zachodzie – w miejscu, gdzie Helios kończył swój bieg.

Imieniem tytanidy nazwano jeden z księżyców SaturnaTetyda[7] oraz wielki ocean, który rozdzielał w dawnych epokach geologicznych Europę i Afrykę[8].

W kulturze edytuj

  • W filmie Zmierzch tytanów z 1981 r. w rolę Tetydy wcieliła się Maggie Smith. Została błędnie przestawiona jako bogini olimpijska. Mści się za krzywdę swojego syna Kaliposa na Zeusie poprzez krzywdzenie tych, których kocha jego syn Perseusz.

Przypisy edytuj

  1. a b Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 354. ISBN 83-04-04673-3.
  2. a b Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 262, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.
  3. Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 439. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).
  4. Carlos Parada: Titans (First generation, offspring of Uranus and Gaia). maicar.com. [dostęp 2010-04-29]. (ang.).
  5. Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 358, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.
  6. Aaron J. Atsma: Potamoi. theoi.com. [dostęp 2010-04-29]. (ang.).
  7. Anton Hajduk, Ján Štohl (red.): Encyklopédia astronómie. Bratislava: Obzor, 1987, s. 542. (słow.).
  8. Juraj Činčura (red.): Encyklopédia Zeme. Bratislava: Vydavateľstvo Obzor, 1983, s. 623. ISBN 65-039-83. (słow.).

Bibliografia edytuj

  • Aaron J. Atsma: Tethys. theoi.com. [dostęp 2010-04-29]. (ang.).
  • Tethys. mythindex.com. [dostęp 2011-12-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-29)]. (ang.).
  • William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Tethys. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-20]. (ang.).
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Tethys. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-05-20]. (ang.).