Thích Nhất Hạnh

wietnamski mnich buddyjski, mistrz zen, autor książek oraz aktywista ruchów pokojowych

Thích[a] Nhất Hạnh (wym. tʰǐk ɲɜ̌t hɐ̂ʔɲ ( odsłuchaj); ur. 11 października 1926 w Huế, zm. 22 stycznia 2022 tamże[1]) – wietnamski mnich buddyjski, mistrz zen, nauczyciel, autor książek, poeta oraz aktywista ruchów pokojowych. Mieszkał w Plum Village w departamencie Dordogne w południowej Francji. Podróżował po całym świecie, by nauczać. Opublikował ponad 100 książek. Jako aktywista ruchów pokojowych, promował on rozwiązywanie konfliktów bez używania przemocy.

Thích Nhất Hạnh
Ilustracja
Thích Nhất Hạnh w Vught, Holandia, 2006
Data i miejsce urodzenia

11 października 1926
Huế, Indochiny Francuskie

Data i miejsce śmierci

22 stycznia 2022
Huế, Wietnam

Życiorys

edytuj

Wstąpił do klasztoru buddyjskiego w wieku lat 16., a mnichem został w 1949. W latach 60. podróżował do Stanów Zjednoczonych, by studiować na Uniwersytecie Princeton, a później wykładać na Uniwersytecie Cornella i Uniwersytecie Columbia. W 1963 wrócił do Wietnamu, by działać na rzecz powstrzymania wojny wietnamskiej. W 1964 założył w Sajgonie Młodzieżową Szkołę Służby Społecznej, organizację która zakładała szkoły i szpitale, odbudowywała zniszczone wioski i pomagała ludziom pozbawionym domów w wyniku wojny. W tym samym roku założył wydawnictwo La Boi Press, został także naczelnym redaktorem wydawnictw Zjednoczonego Kościoła Buddyjskiego.

W 1966 wrócił do USA, by nakłaniać rząd USA do wycofania się z Wietnamu. Współpracował w tym zakresie m.in. z Martinem Lutherem Kingiem. Za jego wkład w proces pokojowy, King wysłał w styczniu 1967 list do Komitetu Noblowskiego w Norwegii, nominujący go do Pokojowej Nagrody Nobla. King napisał: Nie znam nikogo godniejszego Pokojowej Nagrody Nobla niż ten łagodny mnich z Wietnamu[2]. Zaprzyjaźnił się także ze znanym zakonnikiem i mistykiem, Thomasem Mertonem.

Od 1969 Thích Nhất Hạnh przewodniczył buddyjskiej delegacji na paryskie rozmowy pokojowe. Po podpisaniu układu pokojowego w 1973 rząd wietnamski zakazał mu powrotu do kraju (zgodę tę otrzymał dopiero w 2005). Osiedlił się wtedy niedaleko Paryża, gdzie założył komunę Sweet Potato. W latach 70. zajmował się m.in. tzw. „boat people”, uciekinierami wietnamskimi, którzy przeprawiali się do Tajlandii i Singapuru.

Na całym świecie zakładał klasztory i centra medytacyjne. Od 1982 mieszkał w założonym przez siebie ośrodku „Plum Village” w departamencie Dordogne na południu Francji. Opublikował ponad 100 książek. Do swojej śmierci aktywnie uczestniczył w wygaszaniu konfliktów na całym świecie (m.in. konfliktu izraelsko-palestyńskiego).

Władał biegle francuskim, angielskim, chińskim, sanskrytem, pali, japońskim oraz wietnamskim.

Dzieła wydane po polsku

edytuj
  • Cud uważności: zen w sztuce codziennego życia: prosty podręcznik medytacji (The Miracle of Mindfulness: An Introduction to the Practice of Meditation, 1991), tłum. Grażyna Draheim, Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza, Warszawa 1992, ISBN 8383386181.
  • Gniew: mądrość dla ostudzenia płomieni (Anger: wisdom for cooling the flames, 2001), tłum. Justyna Grzegorczyk, Zysk i S-ka, Poznań 2004, ISBN 83-7298-635-5.
  • Każdy krok niesie pokój; słowo wstępne Dalajlama XIV (Peace is every step, 1991), tłum. Teresa Tarkowska, Jacek Santorski & CO Agencja Wydawnicza, Warszawa 1991, ISBN 83-85386-04-1.
  • Nauki o miłości (Teachings on love, 2005), tłum. Sebastian Musielak, Rebis, Poznań 2006, ISBN 83-7301-760-7.
  • Słońce moim sercem: od uważności do kontemplacyjnego wglądu (Sun my heart: from mindfulness to insight contemplation, 1988), tłum. Jerzy Paweł Listwan, Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7554-035-2.
  • Smak. Świadome odżywianie, świadome życie (Savor: mindful eating, mindful life, 2011), tłum. Paweł Listwan, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2011, ISBN 978-83-7554-290-5.
  • Spokój to każdy z nas (Being peace, 1987), tłum. Michał Kłobukowski, Warszawa: Wydawnictwo Pusty Obłok, 1992; Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza, 2008, ISBN 978-83-7554-014-7.
  • Spokój z każdym oddechem. Codzienne medytacje uzdrawiające życie (Peace Is Every Breath: A Practice for Our Busy Lives, 2011), tłum. Katarzyna Sapeta, Helion, Gliwice 2011, ISBN 978-83-246-3298-5.
  • Śmierci nie ma, lęku nie ma: źródło pocieszającej mądrości życia (No death, no fear, 2003), tłum. Sebastian Musielak, Rebis, Poznań 2003, ISBN 83-7301-431-4.
  • Świat w naszych rękach. W trosce o środowisko i pokój na Ziemi (The World We Have: A Buddhist Approach to Peace and Ecology, 2008), tłum. Paweł Listwan, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2012, ISBN 978-83-7554-343-8.
  • Zrozumieć nasz umysł (Understanding Our Mind, 2006), tłum. Jan Mieszczanek, Jacek Santorski & Co Agencja Wydawnicza, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7554-072-7.
  • Żywy Budda, żywy Chrystus (Living Buddha, living Christ, 1995), tłum. Robert Bartołd, Zysk i S-ka, Poznań 1998, ISBN 83-7150-358-X.
  • Serce Zrozumienia (The Heart of Understanding, 1988), tłum. Zbigniew Mach, Buddyjski Dom Wydawniczy, Warszawa 1999
Pierwsza liczba oznacza pokolenie od Bodhidharmy.
Druga liczba oznacza pokolenie od Linjiego Yixuana
Trzecia liczba oznacza początek nowej generacji w innym kraju
  • 39/29. Huanyou Zhengchuan
    • 40/30. Miyun Yuanwu (1566–1642) 12 spadkobierców
      • 41/31. Poshan Haiming (1577–1666)
      • 41/31. Hanyue Fazang (1573–1635)
      • 41/31. Muchen Daomin (1596–1674)
        • 42/32. Shouzun Yuanzhao (1647–1729)
          • 43/33/1. Nguyên Thiều (zm. 1712) Wietnam – szkoła lâm tế (czyli linji) założona w 1696 roku
            • 44/34/2. Minh Hoằng, Tử Dung
              • 45/35/3. Thiệt Diệu Thích Liễu Quán (1670-1742)
                • 46/36/4. Tế Ân, Lưu Quang
                  • 47/37/5. Đại Tuệ, Chiếu Nhiên
                    • 48/38/6. Đạo Minh, Phổ Tịnh (zm. 1816)
                      • 49/39/7. Tánh Thiên, Nhất Định (1784-1847)
                        • 50/40/8. Hải Thiệu, Cương Kỷ (1810-1899)
                          • 51/41/9. Thanh Thái, Chính Sắc, Thích Tuệ Minh (1861-1939)
                            • 52/42/10. Thanh Quí, Cứu Cánh, Thích Chân Thật (1884-1968)
                              • 53/43/11. Trừng Quang, Phùng Xuân, Thích Nhất Hạnh (1926-2022)
  1. Thích jest określeniem nadawanym w Wietnamie mnichom i mniszkom.

Przypisy

edytuj
  1. Thich Nhat Hanh, Vietnamese Zen Master, Dies at 95. s. tricycle.org. [dostęp 2022-01-22]. (ang.).
  2. Arnold Kotler: Wstęp do Każdy krok niesie pokój, Poznań 1997.

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj