The Barons' Wars
The Barons' Wars - epos renesansowego angielskiego poety Michaela Draytona[1].
Charakterystyka ogólna edytuj
Pełny tytuł poematu w oryginalnej pisowni z początku siedemnastego wieku brzmi The Barrons Wars in the Raigne of Edward the Second. With Englands Heroicall Epistles. By Michael Drayton[2]. Wojny baronów mieszczą się w panującej pod koniec szesnastego wieku w literaturze angielskiej tendencji do zajmowania się rodzimą historią. Jej wyrazem są też Civil Wars Samuela Daniela[1] i kroniki dramatyczne William Szekspira.
Historia powstania edytuj
Punktem wyjścia do napisania The Barons' Wars był wcześniejszy poemat Mortimeriados (1596)[3], skomponowany przy użyciu siedmiowersowej strofy królewskiej (rhyme royal), rymowanej ababbcc[4]. Poemat The Barons' Wars został po raz pierwszy wydany w 1603 roku[4]. W roku 1619 ukazała się jego wersja poprawiona[3].
Forma edytuj
Poemat The Barons' Wars został skomponowany przy użyciu oktawy[4][3], czyli strofy ośmiowersowej rymowanej abababcc. Najprawdopodobniej wybór tej właśnie formy, niezwykle popularnej w ówczesnych literaturach romańskich, był podyktowany wpływem Ludovica Ariosta[3].
- With torches now attempting the sad Cave,
- Which at their entrance seemeth in a fright,
- At the reflection that the brightnes gave,
- As till that time it never saw the light,
- Where light and darknes, with the power they have,
- Strongly for the preheminence doe fight,
- And each confounding other, both appeare
- As to their owne selves they contrary were.[2]
Oktawa była typową formą renesansowych, a później barokowych włoskich, hiszpańskich i portugalskich eposów i poematów epickich[5]. Zastąpienie charakterystycznej dla angielskiego średniowiecza strofy królewskiej, wprowadzonej przez Geoffreya Chaucera, a używanej między innymi przez Thomas Hoccleve'a i Johna Lydgate’a cudzoziemską oktawą, znaną jako forma Ludovica Ariosta, Torquata Tassa i Luísa Vaza de Camõesa wyznacza ważną cezurę w historii poezji angielskiej. Właśnie na początku siedemnastego wieku, w momencie opublikowania Wojen Baronów, strofa królewska praktycznie wyszła z użycia[6]. Zwrotka ababbcc była wprawdzie reaktywowana w XIX wieku i na początku XX wieku, między innymi przez Williama Morrisa i Johna Masefielda, ale już nigdy nie osiągnęła takiej pozycji, jaką miała w XV i XVI wieku.
Inspiracja edytuj
Temat utworu został zaczerpnięty z angielskiej historii. Wśród literackich wzorców pierwsze miejsce zajmuje sztuka Christophera Marlowe'a Edward II, znana również w Polsce w przekładzie Juliusza Kydryńskiego[7]. W omawianym eposie można też dostrzec wpływ epiki Edmunda Spensera[2].
Treść edytuj
Poemat The Barons' Wars opowiada o występnej miłości królowej Izabeli i Rogera Mortimera[2]. Królowa, znana jako „Wilczyca z Francji” nie tylko zdradziła męża, ale też stanęła na czele spisku przeciwko niemu, doprowadzając do jego detronizacji i okrutnej śmierci (według tradycji król został wbity na rozpalony do czerwoności żelazny rożen). Tłem historycznym jest walka monarchy z rosnącą w siłę opozycją.
Przypisy edytuj
- ↑ a b Przemysław Mroczkowski: Historia literatury angielskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1981, s. 124. ISBN 83-04-00784-3.
- ↑ a b c d Michael Drayton: The Barrons Wars. spenserians.cath.vt.edu. [dostęp 2016-11-17]. (ang.).
- ↑ a b c d Michael Drayton, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-11-17] (ang.).
- ↑ a b c The Life of Michael Drayton (1563-1631). luminarium.org. [dostęp 2016-11-17]. (ang.).
- ↑ Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, 2003, s. 150-151. ISBN 83-900829-6-9.
- ↑ Rime royal. thepoetsgarret.com. [dostęp 2016-11-17]. (ang.).
- ↑ Christopher Marlowe: Edward II. Przełożył i posłowiem opatrzył Juliusz Kydryński. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1983, seria: Seria Dawnej Literatury Angielskiej. ISBN 83-08-00945-X.
Bibliografia edytuj
- Michael Drayton: The Barons' Wars, Nymphidia, and Other Poems. archive.org. [dostęp 2016-11-18]. (ang.).