Trzy małe świnki (film 1933)
Trzy małe świnki (ang. The Three Little Pigs) – amerykański, krótkometrażowy film animowany z 1933 roku w reżyserii Burta Gilleta na podst. angielskiej baśni o tym samym tytule. Film z serii Silly Symphonies.
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Kraj produkcji | |
| Język |
angielski |
| Czas trwania |
8 min |
| Reżyseria | |
| Scenariusz |
Boris V. Morkovin |
| Muzyka | |
| Produkcja | |
| Wytwórnia | |
| Dystrybucja | |
| Strona internetowa | |
Obsada edytuj
| Postać | Wersja angielska | Wersja polska | |
|---|---|---|---|
| Wersja z 1994 | Wersja z 2009 | ||
| Wilk Bardzozły | Billy Bletcher | Marcin Sosnowski | Andrzej Blumenfeld |
| Wilk Bardzozły przebrany za Żyda | Pinto Colvig | ||
| Świnka Praktyczna | Robert Rozmus | Klaudiusz Kaufmann | |
| Świnka Flecista | Dorothy Compton | Joanna Pałucka | Agnieszka Tomicka |
| Świnka Skrzypek | Mary Moder | Halina Chrobak | Katarzyna Pysiak |
Produkcja edytuj
Pod koniec 1933 roku po powrocie do Hollywood Walt Disney jako jeden głównych celów obrał ulepszenie procesu Technicoloru i odświeżenie cech fizycznych i zachowania Myszki Miki[1]. Podczas jednej nocy Disney obudził się po drugiej nad ranem i nabazgrał na kartce „Trzy małe świnki”. Sen był podyktowany angielską baśnią ludową Trzy małe świnki czytaną mu w dzieciństwie i ponownym obejrzeniem filmu Brzdąc (1921) Charlesa Chaplina. Disney wykorzystał obraz urzędników z sierocińca dobijających się do drzwi Włóczęgi celem zabrania wychowywanego przez niego chłopca-sierotę. Było to tak jawne zapożyczenie, że gdy Louella Parsons spytała go o nie, Walt odparł: ”Cóż, może to wcale nie taka zła imitacja”[2].
Po raz pierwszy fabuła stała się głównym czynnikiem w filmie Disneya i została pokazana w sposób ilustracyjny, niż alegoryczny. Diseny wyczuł, że to cechy charakteru postaci określają ich los i nie chciał, by trzy identyczne postaci podnosiły poziom dramatyzmu, ale by trzy indywidualności pogłębiały go[3]. "Trzy małe świnki były punktem zwrotnym amerykańskiej animacji. Animacja Disneya [na początku] określała postaci poprzez ich wygląd – w filmach takich jak Parowiec Willie czarny character był duży i zły, a bohater był malutki – I wszyscy poruszali się tak samo. W Trzech małych świnkach trzy świnki wyglądały mniej więcej tak samo, ale każda zachowywała się inaczej, każda miała inną osobowość." – Chuck Jones[3].
Aby przekazać zespołowi wytwórni, o co mu chodzi, Disney zarządził regularne pokazy Brzdąca, zwracając uwagę na to, że charakter Włóczęgi nie tylko motywował jego fizyczne osiągnięcia, ale czynił je ekranowo skutecznymi. Czasem zatrzymywał film I odgrywał oryginalne sceny do adaptacji Trzech małych świnek. Do tego wcielał się w role świnek i złego wilka. Zadanie wyreżyserowania filmu powierzono Burtowi Gillettowi, byłemu animatorowi Hearst International, ze względu na przywiązaniu do szczegółu. Fred Moore miał zaprojektować Trzy Świnki, a Wilka Bardzozłego Norm Ferguson, który zwrócił uwagę Disneya tworzeniem psa Pluto[4]. Muzykę, ku zaskoczeniu wszystkich, powierzono Carlowi Stallingowi, który kilka lat temu odszedł z wytwórni. Mimo, że Disney nadal miał żal do Stallinga za odejście, nadal podziwiał jego talent i uważał go za najlepszego do pracy[4].
Disney pragnął, by przy budowie domu świnki śpiewały, gdy okazało się Stalling nie najlepiej radzi sobie sobie z pisaniem tekstów piosenek. Wtedy Disney zdecydował zakupić prawa do piosenki od zewnętrznego wydawcy, jednak nikt nie chciał opuścić swej stawki za film pełnometrażowy. Wobec tego Disney poprosił dwóch scenarzystów Franka Churchilla i Teda Searsa, by coś wymyślili. Efektem była piosenka Kto by tam sie wilka bał[5]. Z kolei sceną, którym Wilk Bardzozły w przebraniu za domokrążcę próbuje nabrać Świnkę Praktyczną i nakłonić do otwarcia drzwi, Disney chciał ośmieszyć nieudane próby Carla Laemmle, szefa Universal Pictures zmierzające do przejęcia Walt Disney Productions[6].
Odbiór edytuj
Trzy małe świnki okazały gigantycznym sukcesem zaskakującym samego Disneya. Podnoszący na duchu temat moralnej odwagi wobec przeciwności losu trafiał w czuły punkt amerykańskiej widowni okresu Wielkiego Kryzysu. Wyniki oglądalności szybko przewyższyły wyniki innych prezentowanych filmów. Zainteresowanie kreskówką było tak duże, że United Artists trudno było sprostać zamówieniom na kolejne kopie dla wszystkich kin, które chciały ją wyświetlać[5]. Do końca 1933 roku Trzy małe świnki zarobiły ponad 125 tys. dolarów, kwtotę bez precedensu jak na kreskówkę. Pod koniec rekordowego dwuletniego kresu, gdy film był każdego dnia grany co najmniej w jednym kinie gdzieś w kraju, w tym razy pięć dziennie w nowojorskim Radio City Musil Hall, jego zyski przekroczyły ćwierć miliona dolarów[7].
Piosenka Kto by tam sie wilka bał trafiła na listy przebojów, stając się nieoficjalnym hymnem czasów Wielkiego Kryzysu oraz jednym z najbardziej dochodowych przedsięwzięć Disneya, gdyż wszystkie prawa do piosenki pozostały wyłączną własnością studia. Wszyscy utożsamiali się z refrenem. Przekaz o niepoddawaniu się lękowi był tak przejmujący, że wiele osób sądziło, iż stanowił on inspirację dla jednego z najbardziej znanych okrzyków Franka D. Roosevelta: „Jedynym, czego naprawdę musimy się bać, jest sam strach”[5].
Disney osiągnął tym pełny sukces i był zapraszany na elitarne bankiety w Hollywood i stał się ulubieńcem prasy i podkreślano jego ogromny wpływ na ogólny obraz branży filmowej[8]. "Hollywood szaleje za tobą! Jedyną twoją wadą jest to, że nie kręcisz dość filmów. Gdybym mógł decydować, oddałbym ci wszystkie studia I od tej pory pozwolił kręcić wszystkie filmu… Zasugerowałbym nowy kodeks producencki dla filmów (…) podkłąd muzyczny i wielki chór producentów, dystrybutorów I scenarzystów śpiewajacych „Kto by się bał NRA?” prowadzony przez Williego (Mikiego) Haysa" – J.P. McEvoy [9].
W 1934 roku zyski ze sprzedaży biletów Trzech małych świnek oraz wyników sprzedaży towarów związanych z filmem pozwoliły zapewnić wytwórni linię kredytową wartości 1 mln. dolarów z rekomendacji Josepha Rosenberga, doradcy finansowego United Artists i łącznika studia z Bank of America. Zachęciło to Disneya do realizacji pełnometrażowej animacji, z czym się nosił od dawna i uważał za kolejny krok w rozwoju i zysków firmy[10].
Kontrowersje edytuj
Wkrótce po premierze Trzech małych świnek przywódcy kilku organizacji żydowskich spotkali się z Disneyem, by wyrazić swoje zaniepokojenie sceną, w której Wilk Bardzozły w przebraniu za domokrążcę stara się wejść do domu Świnki Praktycznej. Przebranie to było karykaturą stereotypowego żydowskiego handlarza obwoźnego. Disney choć zarzekał, że scena nie była w zamierzeniu antysemicka, zgodził się przerobić scenę, gdzie usunięto Wilkowi maskę Żyda[6] i zmieniono głos z silnym akcentem jidysz[11].
Wyróżnienia edytuj
| Rok wpisania | National Film Registry |
|---|---|
| 2007 | Lista filmów budujących dziedzictwo kulturalne USA utworzona przez National Film Preservation Board[12] i przechowywana w Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych[13][14] |
Nagrody edytuj
| Nazwa nagrody | Wygrane | Nominacje |
|---|---|---|
| Oscar | 1934 Najlepszy krótkometrażowy film animowany |
1934 wygrana[15][14] |
Przypisy edytuj
- ↑ Eliot 2005 ↓, s. 102.
- ↑ Eliot 2005 ↓, s. 104-105.
- ↑ a b Eliot 2005 ↓, s. 105.
- ↑ a b Eliot 2005 ↓, s. 106.
- ↑ a b c Eliot 2005 ↓, s. 107.
- ↑ a b Eliot 2005 ↓, s. 115.
- ↑ Eliot 2005 ↓, s. 107-108.
- ↑ Eliot 2005 ↓, s. 108.
- ↑ Eliot 2005 ↓, s. 109.
- ↑ Eliot 1997 ↓, s. 116-117.
- ↑ Debunking Meryl Streep: Part One [online], www.mouseplanet.com, 19 lutego 2014 [dostęp 2023-12-28].
- ↑ oficjalna strona National Film Preservation Board
- ↑ Complete National Film Registry Listing - National Film Preservation Board | Programs | Library of Congress [online], www.loc.gov [dostęp 2017-11-20] (ang.).
- ↑ a b The Three Little Pigs) – lista nagród w bazie IMDb (ang.)
- ↑ wyniki 6. ceremonii rozdania Oscarów
Bibliografia edytuj
- Marc Eliot: Walt Disney: Czarny książę Hollywood. Elżbieta Waluk-Jaguszewska (tłum.). Warszawa: Twój Styl, 2005. ISBN 83-7163-545-1. (pol.).
Linki zewnętrzne edytuj
- The Three Little Pigs w bazie Filmweb
- The Three Little Pigs w bazie IMDb (ang.)