Thereianthus

*Thereianthus*
	; Thereianthus spicatus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	kosaćcowate
Rodzaj	Thereianthus
	Nazwa systematyczna
	Thereianthus Lewis; J. S. African Bot. 7: 33. Jan 1941
	Typ nomenklatoryczny
	Thereianthus spicatus (L.) G.J.Lewis
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Thereianthus – rodzaj roślin należący do rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Obejmuje 11 gatunków^[5]. Rośliny te występują w Afryce Południowej, w Prowincji Przylądkowej Zachodniej. Rosną w górach na skałach piaskowców i glebach z nich powstających^[4].

Morfologia edytuj

Pokrój: Byliny z kulistymi bulwocebulami, korzeniącymi się od dołu i okrytymi siatkowatymi tunikami. Pęd kwiatostanowy zwykle nierozgałęziony, okrągły na przekroju^[4].
Liście: Trzy lub cztery asymilacyjne, łodygowe, z parą katafili poniżej. Blaszka równowąska, płaska lub fałdowana, z jedną wiązką centralną lub kilkoma równorzędnymi^[4].
Kwiaty: Zwykle liczne, i najczęściej zebrane w gęste, rzadziej luźne kłosokształtne kwiatostany, w których osadzone są spiralnie (dwurzędowo w pąkach). Kwiaty wsparte są dwoma krótkimi przysadkami, zielonymi tylko w dolnej części lub w całości zasychającymi i brązowymi. Kwiaty długotrwałe, zamykające się na noc, promieniste lub grzbieciste. Okwiat zwykle fioletowy lub niebieski, rzadziej różowy lub biały. Sześć listków okwiatu podobnych jest długością, u dołu zrastają się w krótszą lub dłuższą rurkę, na końcach rozpościerają się. Pręciki są trzy, a ich nitki wyrastają z górnej części rurki okwiatu. Zalążnia jest dolna, trójkomorowa, kulistawa, z nitkowatą szyjką słupka głęboko rozgałęzioną z ramionami podwijającymi się^[4].
Owoce: Trójkomorowe, drewniejące torebki kształtu jajowatego, kolbowatego lub wrzecionowatego^[4].

Systematyka edytuj

Rodzaj z plemienia Watsonieae, z podrodziny Crocoideae z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Blisko spokrewniony z roślinami z rodzaju Micranthus^[4].

Wykaz gatunków^[6]^[4]

Thereianthus bracteolatus (Lam.) G.J.Lewis
Thereianthus bulbiferus Goldblatt & J.C.Manning
Thereianthus elandsmontanu s Goldblatt & J.C.Manning
Thereianthus intermedius Goldblatt & J.C.Manning
Thereianthus ixioides G.J.Lewis
Thereianthus juncifolius (Baker) G.J.Lewis
Thereianthus longicollis (Baker) G.J.Lewis
Thereianthus minutus (Klatt) G.J.Lewis
Thereianthus montanus J.C.Manning & Goldblatt
Thereianthus racemosus (Klatt) G.J.Lewis
Thereianthus spicatus (L.) G.J.Lewis

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03] (ang.).
↑ Thereianthus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Taxonomic revision of the genus Thereianthus (Iridaceae: Crocoideae). „Bothalia - African Biodiversity and Conservation”. 41, 2, 2011.
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 919, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
↑ Thereianthus. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2019-03-03] (ang.).

[ing-3] Thereianthus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).

[manning-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Taxonomic revision of the genus Thereianthus (Iridaceae: Crocoideae). „Bothalia - African Biodiversity and Conservation”. 41, 2, 2011.

[mabb-5] David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 919, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .

[tpl-6] Thereianthus. The Plant List. [dostęp 2019-03-03]. (ang.).

[5]

[4]

[1]

[2]

[3]

[6]