Thomas Paine
Thomas Paine (ur. 29 stycznia?/9 lutego 1737 w Thetford, zm. 8 czerwca 1809 w Nowym Jorku) – brytyjski pisarz i myśliciel doby oświecenia. Uczestnik rewolucji amerykańskiej, jeden z ojców założycieli USA. Prekursor liberalizmu.
Data i miejsce urodzenia |
9 lutego 1737 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
8 czerwca 1809 |
Narodowość |
angielska |
Język | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
W 1774 przybył do Filadelfii, w 1776 opublikował broszurę Zdrowy rozsądek, w której nawoływał do stworzenia niepodległego państwa w miejsce dotychczasowych kolonii brytyjskich w Ameryce. Brał udział w wojnie o niepodległość USA. Do Wielkiej Brytanii wrócił w 1787.
Także w ojczyźnie głosił radykalne idee wolnościowe, popierał rewolucję francuską i prawo narodów do wybierania demokratycznych rządów. Po wydaniu Praw człowieka, zagrożony aresztowaniem, uciekł do rewolucyjnej Francji, gdzie został wybrany do Zgromadzenia Narodowego, ale także osadzony w więzieniu przez jakobinów.
W Wieku rozumu przyznał, iż deizm stanowi podstawę jego poglądów.
Dzieła
edytuj- Letter to Washington – utwór, zawierający atak na George’a Washingtona jako osobę.
- Zdrowy rozsądek (ang. Common Sense) – broszura polityczna. Nawołująca do ogłoszenia niepodległości Stanów Zjednoczonych, posługująca się m.in. argumentem, że mała wyspa (Wielka Brytania) nie powinna rządzić całym kontynentem.
- Prawa człowieka (Rights of Man – 1791–1792)[1]
- Wiek rozumu (The Age of Reason – 1794, 1795 i 1807)[2]
- Agrarian Justice (1797)
i inne[3]
Przypisy
edytuj- ↑ Thomas Paine: Rights of Man. Watts & co.; Digitizing sponsor Google Book from the collections of University of Michigan, 1906.
- ↑ Thomas Paine: The Age Of Reason. G P Putnams Son ; Digital Library Of India, 1896, s. 600 ss.
- ↑ Thomas Paine: The Writings of Thomas Paine. T. 4. G.P. Putnam's sons; Book from the collections of University of Michigan, 1896, s. 557 ss.
Bibliografia
edytuj- Thomas Paine. A&E Television Networks, November 9, 2009. [dostęp 2018-09-26].
- Tejvan Pettinger: Thomas Paine Biography. [w:] Biography online [on-line]. [dostęp 2018-09-26]. (ang.).
- Thomas Paine 1737–1809. [w:] Sandwich People & History [on-line]. Open Sandwich. [dostęp 2018-09-26]. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Paine, Thomas (1737–1809) (ang.), Routledge Encyclopedia of Philosophy, rep.routledge.com [dostęp 2023-05-12].
- ISNI: 0000000108643658
- VIAF: 4934659
- LCCN: n79021666
- GND: 118591215
- NDL: 00452022
- LIBRIS: 97mpstxt1r930qf
- BnF: 11918444q
- SUDOC: 027056104
- SBN: UBOV026503
- NLA: 35406134
- NKC: jn19990006333
- BNE: XX1057953
- NTA: 069043957
- BIBSYS: 90353247
- CiNii: DA00453184
- Open Library: OL31439A
- PLWABN: 9810560750805606
- NUKAT: n99002819
- OBIN: 21133
- J9U: 987007266093305171
- PTBNP: 95891
- CANTIC: a11764302
- LNB: 000009949
- NSK: 000086219
- BNA: 000026222
- CONOR: 40149603
- BNC: 000145177, 000385079
- ΕΒΕ: 164240
- BLBNB: 000313461
- KRNLK: KAC199620942
- LIH: LNB:oLm;=B4
- RISM: people/30090396