Thorin II Dębowa Tarcza

postać w Legendarium J.R.R. Tolkiena

Thorin II Dębowa Tarcza (ur. w 2746, zm. 23 listopada 2941 roku Trzeciej Ery[1]) – postać ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Był to władca krasnoludów, organizator wyprawy po skarby Samotnej Góry, w której wziął udział Bilbo Baggins.

Thorin Dębowa Tarcza
Thorin Oakenshield
Dębowa Tarcza,
Król Plemienia Durina,
Król pod Górą
Postać z mitologii Śródziemia
Ilustracja
Matěj Čadil, Thorin Dębowa Tarcza w swojej kuźni
Twórca

John Ronald Reuel Tolkien

Wystąpienia

Hobbit, Niedokończone opowieści

Grany przez

Richard Armitage (Hobbit)

Dubbing

Szymon Kuśmider

Dane biograficzne
Pochodzenie

Samotna Góra, Ered Luin

Przynależność

krasnolud, plemię Durina

Data urodzenia

2746

Data śmierci

23 listopada 2941 TE[1]

Rodzina

Thráin II (ojciec)
Dís, Frerin (rodzeństwo)

Przebranie Thorina inspirowane adaptacją filmową

Jeden z głównych bohaterów Hobbita jest także wspominany we Władcy Pierścieni. Więcej informacji na jego temat można znaleźć w Dodatkach do trzeciego tomu tej powieści oraz w Niedokończonych opowieściach.

Życiorys edytuj

Młodość edytuj

Był najstarszym synem Thráina II. Miał dwoje rodzeństwa: brata Frerina i siostrę Dís. W latach 2845 – 2941 panował jako król Plemienia Durina, przez dziewięćdziesiąt sześć lat, i piąty Król pod Górą.

Urodził się i wychował w Ereborze. Przeżył napaść smoka Smauga na siedzibę krasnoludów w 2770 roku, gdyż przebywał wtedy poza Samotną Górą – wędrował po okolicy wraz z Balinem i grupą towarzyszy. Następnie, razem z garstką ocalałych pod wodzą ojca i dziadka Thróra, tułał się po Śródziemiu. Przez pewien czas mieszkał z nimi w Dunlandzie. Thorin brał udział w wojnie z orkami (2793 – 2799) i bardzo mężnie walczył w decydującej bitwie w dolinie Azanulbizar (2799 rok).

Król w Ered Luin edytuj

Następnie, w 2802 roku, wraz z ojcem i grupą współplemieńców, osiedlił się w górach Ered Luin, po dłuższej już wędrówce po Eriadorze. W 2845 roku Thorin, po zaginięciu Thráina, objął przywództwo nad plemieniem. Był wtedy

(...) krasnoludem wspaniałej i dumnej postawy, lecz nie rwał się, by opuścić Eriador. Pracował tam (...) i zdobył trochę mienia, plemię jego rozrosło się (...)[2].

Jednak w ciągu kolejnych lat Thorin coraz częściej myślał o dokonaniu zemsty na smoku i odzyskaniu zagrabionych bogactw.

Spotkanie z Gandalfem edytuj

Pewnego dnia (15 marca 2941 roku)[3] Thorin spotkał w Bree lub na szlaku wiodącym do tej miejscowości Gandalfa Szarego. Po krótkiej rozmowie, w której krasnolud wspomniał o swoim pragnieniu powrotu do dawnej siedziby, razem udali się do Ered Luin.

W wyniku narad z czarodziejem Thorin postanowił podjąć tajemną wyprawę do Ereboru. W związku z tym zabrał ze sobą dwunastu towarzyszy[4]. W Shire dołączył do nich jeszcze hobbit Bilbo Baggins, mimo że Thorin początkowo niechętnie się do niego odnosił i zabrał ze sobą tylko na usilne nagabywania Gandalfa[5].

Wyprawa do Ereboru i śmierć edytuj

Wyprawa okazała się długa i pełna przygód. W jej trakcie Thorin odnalazł miecz elfów, Orcrist, którego odtąd używał w walce. Podczas marszu przez Mroczną Puszczę został uwięziony przez Thranduila, ale dzięki Bilbowi zarówno jemu, jak i pozostałym krasnoludom udało się uciec do Esgaroth, a stamtąd dotrzeć do Ereboru.

Ostatecznie krasnoludowie odzyskali skarby, a Smaug został zabity przez człowieka, Barda, potomka władców Dale. Thorin przybrał tytuł Króla pod Górą, lecz, ogarnięty żądzą złota i dumą, wdał się w spór z ludźmi z Esgaroth i elfami z Mrocznej Puszczy, domagającymi się udziału w skarbie. O mało nie doszło do zbrojnego starcia między zwaśnionymi stronami, jednak nagły atak goblinów pod wodzą Bolga sprawił, iż kwestia sporu o złoto przestała mieć znaczenie.

Na czele współtowarzyszy Thorin wziął udział w Bitwie Pięciu Armii. Mężnie walczył z goblinami, lecz, jak się okazało, była to jego ostatnia batalia. Odniósł bowiem ciężkie rany i zmarł w kilka godzin po bitwie, zdążywszy pożegnać się z Bilbem. Pochowano go we wnętrzu Ereboru, złożywszy razem z nim bezcenny Arcyklejnot i miecz Orcrist.

Thorin nigdy się nie ożenił i nie miał potomka. Jego następcą i spadkobiercą został krewniak, Dáin II Żelazna Stopa.

Przydomek i imię edytuj

Thorin nosił przydomek Dębowa Tarcza, nadany mu po bitwie o Azanulbizar. W jej trakcie przyszłemu monarsze pękła tarcza, odrąbał toporem gałąź dębu i używał jej bądź jak tarczy, bądź jako pałki.

W rzeczywistości określenie Dębowa Tarcza jest tłumaczeniem z języka staronordyckiego imienia Eikinskjaldi. Tolkien zaczerpnął je z listy karłów, fragmentu Völuspy, pieśni zawartej w Eddzie poetyckiej[6]. Z tego samego źródła pochodzi imię Thorin (þórinn), które w staronordyckim znaczy odważny[7]. W początkowych stadiach pisania Hobbita przywódca krasnoludów nosił imię Gandalf[8].

Ekranizacja Petera Jacksona edytuj

W ekranizacji Hobbita w reżyserii Petera Jacksona Thorina Dębową Tarczę zagrał Richard Armitage.

Przypisy edytuj

  1. a b Daty roczne narodzin i śmierci podano za: Dodatek C Rodowody. W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 501.
    Data dzienna zgonu podana za opracowaną przez K.W. Fonstad hipotetyczną chronologią akcji Hobbita, patrz: K.W. Fonstad: Atlas Śródziemia. Warszawa: 2007, s. 99.
    Wedle kalendarza hobbitów z Shire’u był to dzień 23 miesiąca Blotmath roku 1341. Jedynie z grubsza odpowiada on listopadowi, bowiem ten kalendarz nie jest tożsamy z gregoriańskim.
    Dokładne informacje o kalendarzach Śródziemia zawarte są w Dodatku D Kalendarz Shire’u, w trzecim tomie powieści.
    Pozostałe daty roczne w tym artykule podano za: Dodatek B Kronika Lat (Kronika Królestw Zachodnich). W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 462, 477, 478.
  2. Dodatek A Kroniki królów i władców (rozdział III Plemię Durina). W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M.Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 461.
  3. Według Kalendarza Namiestników miesiąc ten zwał się Súlimë.
  4. Byli to: Balin i Dwalin, Kíli i Fíli, Óin i Glóin, Dori, Nori i Ori, Bifur, Bofur oraz Bombur
  5. Więcej informacji na temat stosunku Thorina do Bilba, jak i genezy całej ekspedycji patrz: Wyprawa do Ereboru. W: J.R.R. Tolkien: Niedokończone opowieści. przeł. R. Kot. Warszawa: 2005, s. 262-274.
  6. Brudnopis listu do czytelnika z sierpnia 1967 roku, J.R.R. Tolkien: Listy. Poznań: 2010, s. 623 (list nr 297). Patrz też: Edda poetycka. przeł. i opr. A. Załuska-Strömberg. Ossolineum, 1986, s. 6.
  7. R. Derdziński: Indeks. W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. M. i C. Frąc. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: 2002, s. 390.
  8. H. Carpenter: J.R.R. Tolkiena. Wizjoner i marzyciel. Warszawa: 1997, s. 166.

Bibliografia edytuj

  • John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. T. 1: Drużyna Pierścienia. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.
  • John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.
  • Wyprawa do Ereboru. W: John Ronald Reuel Tolkien: Niedokończone opowieści. przeł. Radosław Kot. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2005, s. 262-274. ISBN 83-241-2008-4.
  • John Ronald Reuel Tolkien: Listy. wyb. i opr. Humphrey Carpenter, współ. Christopher Tolkien, przeł. Agnieszka Sylwanowicz. Poznań: Prószyński i S-ka, 2010. ISBN 978-83-7648-503-4.
  • Humphrey Carpenter: J.R.R. Tolkien. Wizjoner i marzyciel. przeł. Agnieszka Sylwanowicz. Warszawa: Wydawnictwo Alfa, 1997. ISBN 83-7179-037-6.
  • Edda poetycka. przeł. i opr. Apolonia Załuska-Strömberg. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, 1986, seria: Biblioteka Narodowa, seria II, nr 214. ISBN 83-04-01852-7.
  • Ryszard Derdziński: Indeks. W: John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria i Cezary Frąc. T. 3: Powrót Króla. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2002, s. 383-397. ISBN 83-7245-884-7.
  • Karen Wynn Fonstad: Atlas Śródziemia. przeł. Tadeusz A. Olszański. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2007. ISBN 978-83-241-2845-7.

Linki zewnętrzne edytuj