Thymele – ołtarz ofiarny stawiany w pierwszych teatrach greckich pośrodku orchestry z posągiem Dionizosa; stanowił on symboliczne centrum całego teatru i przypominał o jego sakralnym charakterze[1].

Ilustracja z Illustrerad verldshistoria utgifven E. Wallisa. (tom I): "Teatr grecki" - w dolnej części ilustracji widoczne thymele
Posąg Dionizosa z teatru w Euonymos

Thymele stawiane było pierwotnie pośrodku placów (okrągłych, prostokątnych), które służyły jako miejsce dla chóru podczas uroczystości ku czci Dionizosa. Place te były zaczątkiem późniejszych teatrów greckich[2][3]. W najstarszych murowanych teatrach greckich pośrodku orchestry w dalszym ciągu stawiano ołtarze ku czci Dionizosa. Thymele znajdowało się na przykład pośrodku orchestry teatru Dionizosa w Atenach. Podobny ołtarz, o cylindrycznej formie, stał pośrodku orchestry teatru w Epidauros, który wybudował Poliklet Młodszy ok. 350 r. p.n.e. Obydwa te teatry stały się wzorem dla wielu teatrów greckich powstałych w końcu IV w. p.n.e.[4].

Przypisy edytuj

  1. Magdalena Majewska, Przestrzeń i czas w tragediach Sofoklesa, „Roczniki Humanistyczne”, 53 (3), 2005, s. 61–72, ISSN 2544-5200 [dostęp 2022-10-15] (pol.).
  2. Teatr, [w:] Zdzisław Piszczek, Mała encyklopedia kultury antycznej: A-Z, Wyd. 8, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 728-729, ISBN 83-01-03529-3, OCLC 749301902 [dostęp 2023-01-21].
  3. Orchestra, [w:] Małgorzata Jendryczko, Eleonora Bergman, Sztuka świata. T. 18, Słownik terminów : L-Ż, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, s. 110, ISBN 978-83-213-4727-1, OCLC 857956061 [dostęp 2023-01-21].
  4. Teatr, [w:] Stefan Parnicki-Pudełko, Architektura starożytnej Grecji, Wyd. 2, Warszawa: Wydaw. Arkady, 1985, s. 274-277, ISBN 83-213-3179-3, OCLC 749416968 [dostęp 2023-01-21].