Tinamus

	Tinamus
	Hermann, 1783
	; Przedstawiciel rodzaju – kusacz duży (T. major)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki paleognatyczne
Rząd	kusacze
Rodzina	kusacze
Rodzaj	Tinamus
	Typ nomenklatoryczny
	Tinamus brasiliensis Latham, 1790 = Tetrao major J.F. Gmelin, 1789
Synonimy
	Crypturus Illiger, 1811; Cryptura Vieillot, 1816; Pezus von Spix, 1825; Trachypelmus Cabanis, 1848; Trachypelma Giebel, 1877;
	Crypturus Illiger, 1811; Cryptura Vieillot, 1816; Pezus von Spix, 1825; Trachypelmus Cabanis, 1848; Trachypelma Giebel, 1877;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tinamus – rodzaj ptaków z rodziny kusaczy (Tinamidae).

Zasięg występowania edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Centralnej i Południowej^[8].

Morfologia edytuj

Długość ciała 32–49 cm; masa ciała 623–2080 g (samice są nieco większe i cięższe od samców)^[9].

Systematyka edytuj

Etymologia edytuj

Tinamus: nazwa Tinamú oznaczająca w języku karibskim „kusacza”^[10].
Crypturus: κρυπτος kruptos – ukryty; ουρα oura – ogon^[11]. Gatunek typowy: Tetrao cinereus J.F. Gmelin, 1789 = Tetrao major J.F. Gmelin, 1789
Cryptura: jak Crypturus^[12]. Gatunek typowy: Tetrao major J.F. Gmelin, 1789.
Pezus: gr. πεζος pezos – spacerowanie^[13]. Gatunek typowy: Pezus serratus von Spix, 1825^[a].
Trachypelmus (Trachypelma): gr. τραχυς trakhus – szorstki, kudłaty; πελμα pelma, πελματος pelmatos – podeszwa stopy^[14]. Gatunek typowy: Trachypelmus subcristatus Cabanis, 1848 = Tetrao major J.F. Gmelin, 1789.

Podział systematyczny edytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki^[15]:

Tinamus major (J.F. Gmelin, 1789) – kusacz duży
Tinamus guttatus von Pelzeln, 1863 – kusacz kropkowany
Tinamus solitarius (Vieillot, 1819) – kusacz samotny
Tinamus tao Temminck, 1815 – kusacz szary
Tinamus osgoodi Conover, 1949 – kusacz czarny

Uwagi edytuj

↑ Podgatunek T. major

Przypisy edytuj

↑ Tinamus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ J. Hermann: Tabula affinitatum animalium olim academico specimine edita : nunc uberiore commentario illustrata cum annotationibus ad historiam naturalem animalium augendam facientibus. Argentorati: Impensis Joh. Georgii Treuttel, Bibliopolae, 1783, s. 134, 253. (łac.).
↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 244. (łac.).
↑ L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 244. (fr.).
↑ J.B. v. Spix: Avium species novae, quas in itinere per Brasiliam annis MDCCCXVII-MDCCCXX. T. 2. Monachii: Typis Franc. Seraph. Hübschmanni, 1824–1825, s. 61. (łac.).
↑ J. Cabanis: Voegel. W: R. Schomburgk: Reisen in Britisch-Guiana in den Jahren 1840-1844: nebst einer Fauna und Flora Guiana’s nach Vorlagen von Johannes Müller, Ehrenberg, Erichson, Klotzsch, Troschel, Cabanis und Andern. Cz. 3. Leipzig: J. J. Weber, 1848, s. 749. (niem.).
↑ C.G. Giebel: Thesaurus Ornithologiae: Repertorium der gesammten ornithologischen Literatur und Nomenclator sämmtlicher Gattungen und Arten der Vögel, nebst Synonymen und geographischer Verbreitung. Cz. 3. Leipzig: Brockhaus, 1877, s. 648. (niem.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-27]. (ang.).
↑ J. Cabot: Family Tinamidae (Tinamous). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 127. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).
↑ The Key to Scientific Names ↓, Tinamus [dostęp 2023-05-16] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Crypturus [dostęp 2023-05-16] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Cryptura [dostęp 2023-05-16] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Pezus [dostęp 2023-05-16] .
↑ The Key to Scientific Names ↓, Trachypelmus [dostęp 2023-05-16] .
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Tinamidae Gray,GR, 1840 (1831) - kusacze - Tinamous (wersja: 2023-03-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-05-16].

Bibliografia edytuj

The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[a-14] Podgatunek T. major

[itis-1] Tinamus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Hermann-2] J. Hermann: Tabula affinitatum animalium olim academico specimine edita : nunc uberiore commentario illustrata cum annotationibus ad historiam naturalem animalium augendam facientibus. Argentorati: Impensis Joh. Georgii Treuttel, Bibliopolae, 1783, s. 134, 253. (łac.).

[Illiger-3] J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 244. (łac.).

[Vieillot-4] L.J.P. Vieillot: Analyse d’une nouvelle ornithologie élémentaire. Paris: Deteville, libraire, rue Hautefeuille, 1816, s. 244. (fr.).

[Spix-5] J.B. v. Spix: Avium species novae, quas in itinere per Brasiliam annis MDCCCXVII-MDCCCXX. T. 2. Monachii: Typis Franc. Seraph. Hübschmanni, 1824–1825, s. 61. (łac.).

[Cabanis-6] J. Cabanis: Voegel. W: R. Schomburgk: Reisen in Britisch-Guiana in den Jahren 1840-1844: nebst einer Fauna und Flora Guiana’s nach Vorlagen von Johannes Müller, Ehrenberg, Erichson, Klotzsch, Troschel, Cabanis und Andern. Cz. 3. Leipzig: J. J. Weber, 1848, s. 749. (niem.).

[Giebel-7] C.G. Giebel: Thesaurus Ornithologiae: Repertorium der gesammten ornithologischen Literatur und Nomenclator sämmtlicher Gattungen und Arten der Vögel, nebst Synonymen und geographischer Verbreitung. Cz. 3. Leipzig: Brockhaus, 1877, s. 648. (niem.).

[ioc-8] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-07-27]. (ang.).

[hbw1-9] J. Cabot: Family Tinamidae (Tinamous). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 1: Ostrich to Ducks. Barcelona: Lynx Edicions, 1992, s. 127. ISBN 84-87334-10-5. (ang.).

[10] The Key to Scientific Names ↓, Tinamus [dostęp 2023-05-16] .

[11] The Key to Scientific Names ↓, Crypturus [dostęp 2023-05-16] .

[12] The Key to Scientific Names ↓, Cryptura [dostęp 2023-05-16] .

[13] The Key to Scientific Names ↓, Pezus [dostęp 2023-05-16] .

[15] The Key to Scientific Names ↓, Trachypelmus [dostęp 2023-05-16] .

[Mielczarek&Kuziemko-16] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Tinamidae Gray,GR, 1840 (1831) - kusacze - Tinamous (wersja: 2023-03-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-05-16].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[a]

[14]

[15]