Tjørnuvík
Tjørnuvík (duń. Tjørnevig, wym. ˈtʃʰœdnʊvʊik) – miejscowość na Streymoy, jednej z wysp w archipelagu Wysp Owczych, położonego na Morzu Norweskim i stanowiącym duńskie terytorium zależne. Administracyjnie wieś znajduje się w obrębie gminy Sundini.
.JPG) Stare zabudowania w Tjørnuvík. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Terytorium zależne | |
| Region | |
| Gmina | |
| Populacja (1.01.2016) • liczba ludności |
|
| Kod pocztowy |
FO-445 |
Położenie na mapie Wysp Owczych  | |
 62°17′17″N 7°08′27″W/62,288056 -7,140833
| |
Położenie edytuj
 |
 |
Miejscowość jest najdalej na północ wysuniętą wsią na wyspie Streymoy[2]. Leży ona na południowym wybrzeżu niewielkiej zatoki Tjørnuvík[3]. Miejscowość otoczona jest przez szczyty górskie. Na wschodzie znajduje się Hægstafjall (470 m n.p.m.[4]), a na zachodzie Heyggjurin Mikli (692 m n.p.m.[4])[3]. W kierunku południowo-wschodnim prowadzi szlak w kierunku Saksun, wiodący przez przełęcz pomiędzy Heyggjurin Mikli a Melin (764 m n.p.m.[4])[3][5]. Z Tjørnuvík rozpościera się widok na ściany masywu Eiðiskollur (352 m n.p.m.[4]), położonego w północnej części wyspy Eysturoy, a także na znajdujące się przy nim skalne iglice – Risin i Kellingin (71 i 69 m n.p.m.)[5]. Nieopodal znajduje się także Tjørnuvíksstakkur – ostaniec o wysokości 134 m n.p.m. dawniej przyłączony do lądu[5]. Mieszkańcy Tjørnuvík wypasają na nim owce, których mięso uchodzi za jedno z najsmaczniejszych na archipelagu, dwa razy w roku organizowane są tam także wycieczki turystyczne[5]. W miejscowości znajduje się również rzadka na Wyspach Owczych piaszczysta plaża[5].
Informacje ogólne edytuj
Populacja edytuj
W 1985 roku w Tjørnuvík mieszkało 75 osób[1]. Liczba ta po krótkim spadku w 1986 wzrastała, osiągając 77 osób w 1987 i 79 w 1989[1]. Następnie jednak obserwowano ubytek populacji, która w 1991 wyniosła 74 mieszkańców, w 1994 69, a rok później 68[1]. Następnie zaobserwowano krótki okres wzrostu, do 1998 roku, kiedy liczba mieszkańców sięgnęła 74 ludzi[1]. Później nastąpił ponowny okres zmniejszenia się liczby osób zamieszkujących wieś – w 2000 roku było ich 69, a w 2001 – 62[1]. Kolejne lata przyniosły przyrost populacji – w 2003 mieszkało tam 66 osób, w 2006 72, a w 2007 73[1]. Po krótkim okresie stabilizacji nastąpił kolejny spadek do 71 osób w 2010, 67 w 2012, 59 w 2014 i 56 w 2015[1].
Obecnie miejscowość zamieszkuje 53 osoby[1]. Na 27 kobiet przypada tam 26 mężczyzn[1]. Społeczeństwo składa się głównie z osób starszych – ludzie w wieku poprodukcyjnym stanowią prawie 34% populacji, a mieszkańcy poniżej osiemnastego roku życia jedynie 5,6%[1].
Źródło: [1]
Transport edytuj
Do Tjørnuvík dojeżdża autobus państwowego przedsiębiorstwa transportowego Strandfaraskip Landsins. Pojazdy linii 202 z Oyrarbakki kursują poza weekendami od sześciu do ośmiu razy dziennie[6]. W miejscowości kończy się także droga numer 54, rozpoczynająca swój bieg przy zjeździe z mostu Brúgvin um Streymin w Nesvík[3].
Historia edytuj
Miejscowość jest jedną z najstarszych osad na Wyspach Owczych[7]. Ludzie zamieszkiwali tam już w czasach wikińskich, o czym świadczą liczne odkrycia archeologiczne[5]. W Tjørnuvík odnaleziono między innymi po raz pierwszy na archipelagu grób z tamtego okresu[8]. Datowany jest on na X wiek, a pochowana została w nim kobieta wzrostu 155 cm[8]. Znaleziono przy niej przypinkę wykonaną z brązu, typu celtyckiego, charakterystycznego dla Szkocji, co jest jednym z dowodów na powiązanie wikingów z Wysp Owczych z tymi, którzy zamieszkiwali Wyspy Brytyjskie[8]. Grób otoczony został kamiennym obramowaniem o wymiarach 150 na 50 centymetrów[8].
Obecny kościół w Tjørnuvík konsekrowano 17 października 1937 roku, jednak wcześniej znajdowała się tam już inna świątynia, którą w 1857 przeniesiono do pobliskiego Saksun[9]. Obecny kościół zbudowano z drewna, a dach pokryto czerwoną blachą falistą[10]. W zachodniej części znajduje się wieża w kształcie piramidy zwieńczona krzyżem, a pod nią wejście[10]. Ołtarz autorstwa J.C. Becka przedstawiający Jezusa uspokajającego burzę powstał w 1935[10]. Organy pochodzą z kościoła w Kvívík, a dzwon wykonano w Aalborgu w 1939 roku[10].
W miejscowości działa chór Kingokor, zachowujący starą tradycję śpiewania psalmów Thomasa Kingosa. Występował on w Danii w latach 2003, 2006, 2009, 2012 oraz 2016[11].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l IB01031 Population by sex, age and village/city (1985M01-2023M09) [online], Statbank [dostęp 2023-10-20] (ang.).
- ↑ Tjørnuvík. FaroeIslands.dk. [dostęp 2016-06-13]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ a b c d Kortal. Kortal.fo. [dostęp 2016-06-13]. (ang. • duń. • far.).
- ↑ a b c d Fjøll í Føroyum. Umhvørvistovan. [dostęp 2016-06-13]. (far.).
- ↑ a b c d e f Eysturoy. W: Marcin Jakubowski, Marek Loos: Wyspy Owcze - przewodnik turystyczny. Szczecin: PCIT Tramp, 2003, s. 69–71. ISBN 83-913526-3-3. (pol.).
- ↑ 202 Oyrarbakki - Tjørnuvík. Strandfaraskip Landsins. [dostęp 2016-06-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-18)]. (ang. • far.).
- ↑ Kári Thorsteinsson: Hvussu gomul er bygdin. Heimabeiti.fo. [dostęp 2016-06-13]. (far.).
- ↑ a b c d Eftir Sverra Dahl, Jóannes Rasmussen. Vikingaaldargrøv í Tjørnuvík. „Fróðskaparrit - Annales Societatis Scientiarum Færoensis”. 5, s. 153–167, 1956. Tórshavn: Fróðskaparfelag. [dostęp 2016-06-13]. (far.).
- ↑ Tjørnuvík. Fólkakirkjan. [dostęp 2016-06-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-17)]. (far.).
- ↑ a b c d Tjørnuvík Kirkja. DanskeKirker.dk. [dostęp 2016-06-13]. (duń.).
- ↑ Kingokoret fra Tjørnuvik. Tjørnuviks Kingokor. [dostęp 2016-06-13]. (far.).