Tojad sudecki
gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych
Tojad sudecki (Aconitum plicatum) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych. Endemit środkowoeuropejski. Występuje w Sudetach Wschodnich, Sudetach Zachodnich, Rudawach, na Szumawie, w Górach Izerskich, Górach Orlickich, Jesionikach, Žďárskich vrchach, Alpach Bawarskich i Alpach Salzburskich. W Polsce występuje w Karkonoszach, Masywie Śnieżnika i w Górach Bystrzyckich[3].
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
tojad sudecki | ||
Nazwa systematyczna | |||
Aconitum plicatum Köhler ex Rchb. | |||
Synonimy | |||
|
Morfologia
edytuj- Łodyga
- Wzniesiona, osiąga wysokość do 150 cm.
- Liście
- 5-dzielne, dłoniasto klapowane, łatki lancetowate.
- Kwiaty
- Kwiatostan znajdujący się na górnej części łodygi składa się z grona. Hełm sierpowaty, niebieskofioletowy, nagi (czasem rzadko owłosiony). Pręciki owłosione. Słupki nagie.[3].
- Owoc
- Mieszek zawierający liczne drobne nasiona, oskrzydlone na jednej krawędzi.
Biologia i ekologia
edytuj- Rozwój
- Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do września.
- Siedlisko
- Występuje w ziołoroślach górskich ze związku Adenostylion[3].
Zagrożenia i ochrona
edytujGatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin w kategorii VU (narażony)[4]. Tę samą kategorię posiada na polskiej czerwonej liście[5]. Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.
Przypisy
edytuj- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-26] (ang.).
- ↑ a b c Mitka J. 2001. Tojad sudecki. s. 130-132. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):