Tomasz Leżeński

biskup katolicki

Tomasz Leżeński (ur. ok. 1603, zm. w 1675) – polski duchowny rzymskokatolicki, biskup chełmski i łucki, archidiakon sandomierski w latach 1633–1648[1], prepozyt łęczycki i kanonik warszawski w 1640 roku, kanonik krakowski w 1645 roku, opat komendatoryjny wąchocki w 1648 roku, sekretarz królewski od 1639 roku[2].

Tomasz Leżeński
ilustracja
Herb duchownego
Data urodzenia

1603

Data śmierci

1675

Biskup łucki
Okres sprawowania

1667–1675

Biskup chełmski
Okres sprawowania

1658–1667

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Nominacja biskupia

1 kwietnia 1658

Sakra biskupia

2 lutego 1659

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

2 lutego 1659

Konsekrator

Andrzej Trzebicki

Współkonsekratorzy

Mikołaj Oborski

Życiorys edytuj

Pochodził ze szlacheckiej rodziny herbu Nałęcz. Był synem Jerzego Grzegorza i bratem Feliksa, dworzanina królewskiego.

Wdowiec, który został księdzem, był proboszczem w Łęczycy, w 1634 r. kanonikiem płockim, sekretarzem królewskim w 1640 r. oraz kanonikiem warszawskim i opatem wąchockim. Później został biskupem pomocniczym chełmskim (1658–1667) z zachowaniem opactwa.

W 1648 roku był elektorem Jana II Kazimierza Wazy z ziemi czerskiej[3]. Będąc biskupem chełmskim przekazał srebra kościelne królowi Janowi Kazimierzowi Wazie na potrzeby państwa. Na sejmie abdykacyjnym 16 września 1668 roku podpisał akt potwierdzający abdykację Jana Kazimierza[4].

Obejmując diecezję chełmską podjął dzieło odnowy życia kościelnego w diecezji. Później był biskupem łuckim (1667–1675), ale urzędował w Janowie Podlaskim. Był członkiem konfederacji generalnej zawiązanej 5 listopada 1668 roku na sejmie konwokacyjnym[5]. Elektor Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 i Jana III Sobieskiego z województwa wołyńskiego w 1674 roku[6][7]. Podpisał pacta conventa Michała Korybuta Wiśniowieckiego w 1669 roku[8]. Mianowany przez króla Jana III na prymasa, nie zdążył przyjąć tej funkcji, ponieważ zmarł[9].[potrzebny przypis]

11 sierpnia 1673 r. wydał dokument zatwierdzający fundację kościoła i klasztoru w Węgrowie[10].

W roku 1675 ufundował nowy kościół w Głowaczowie.

Przypisy edytuj

  1. Jan Wiśniewski, Katalog prałatów i kanoników sandomierskich od 1186–1926 r. tudzież sesje kapituły sandomierskiej od 1581 do 1866 r., Radom 1928, s. 180.
  2. Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965–1999. Słownik biograficzny, Warszawa 2000, s. 248.
  3. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 99.
  4. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, 481.
  5. Volumina Legum, t. IV, Petersburg 1860, s. 498.
  6. Porządek na seymie Walnym Electiey. Między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu Elekcyey należące uchwalony y postanowiony, roku [...] 1669 [słow.] dnia wtorego [...] maia, [b.n.s.]
  7. Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 154.
  8. Porzadek na seymie walnym electiey między Warszawą a Wolą przez opisane artykuły do samego tylko aktu elekcyey należące vchwalony y postanowiony, Roku Pańskiego tysiąc sześćset sześćdziesiąt dziewiątego dnia wtorego miesiąca maia. [b.n.s]
  9. 'Unknown' by Unknown – Page 48 of 48 [online], duszki.pl [dostęp 2017-11-27].
  10. Zbigniew Rostkowski, Węgrów – Parafia św. Piotra z Alkantary i św. Antoniego z Padwy [online], Diecezja Drohiczyńska [dostęp 2021-05-06] (pol.).

Bibliografia edytuj

  • Krzysztof Rafał Prokop: Sylwetki biskupów łuckich. Biały Dunajec: Ostróg : "Wołanie z Wołynia", 2001. ISBN 83-911918-7-7.