Tomasz Nowiński
Tomasz Nowiński herbu Nowina (ur. 12 grudnia 1746, zm. 4 stycznia 1830 w Miechowie[1]) – prepozyt generalny miechowski, przełożony bożogrobców polskich, w latach 1788–1819 ostatni zwierzchnik zakonu Kanoników Regularnych Grobu Bożego przed jego kasatą w zaborze rosyjskim w 1819 r.[2], następnie biskup pomocniczy krakowski i tytularny biskup biblijski.
| Biskup tytularny Byblus | ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data urodzenia |
12 grudnia 1746 | |
| Data i miejsce śmierci |
4 stycznia 1830 | |
| Biskup pomocniczy krakowski | ||
| Okres sprawowania |
1816–1830 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Prezbiterat |
25 maja 1771 | |
| Nominacja biskupia |
23 września 1816 | |
| Sakra biskupia |
27 października 1816 | |
| Data konsekracji |
27 października 1816 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Konsekrator | |||||
| |||||
15 lipca 1802 r. konsekrował odbudowany po pożarze kościół miechowski, obecnie bazylikę kolegiacką Grobu Bożego[3]. Przyjaciel generała wojsk polskich Jana Henryka Dąbrowskiego, którego udekorował przyznawanym przez siebie Orderem Miechowskim[4]. Był również jedną z ostatnich osób, które widziały ciężko chorego generała na 2 dni przed jego śmiercią[4]. W 1819 r. przeżył kasatę swojego zakonu: był wówczas zwierzchnikiem 12 kanoników i 18 kleryków. Został biskupem pomocniczym Krakowa, wspierał swoich współbraci pod zaborem austriackim, konsekrował w 1825 r. nowy kościół Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Chełmie, jednej z miejscowości należących wcześniej do zakonu bożogrobców[5].
Został pochowany w podziemiach bazyliki kolegiackiej Grobu Bożego w Miechowie[6].
Przypisy edytuj
- ↑ Tomasz Nowiński h. Nowina. sejm-wielki.pl. [dostęp 2023-09-02].
- ↑ Henryk Gapski: Bożogrobcy w Polsce. Krótki zarys dziejów i stan obecny. oessh.pl. [dostęp 2023-09-02].
- ↑ Odbudowa kościoła miechowskiego. sanktmiechow.kielce.opoka.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-20)].
- ↑ a b Stanisław Piwowarski: O generale Dąbrowskim. autocom.pl. [dostęp 2023-09-02].
- ↑ Dzieje parafii. chelm.diecezja.tarnow.pl. [dostęp 2023-09-02].
- ↑ Magdalena Uchto: Co kryją podziemia bazyliki. dziennikpolski24.pl, 12 marca 2016. [dostęp 2023-09-02].