Toruń Północny
Toruń Północny (w latach 1909–1912 i 1939–1945: Thorn Nord, 1912–1920 Thorn Nord (Kleinbf.)[1]) – nieczynny dworzec kolejowy znajdujący się w Toruniu, przy ulicy Szosa Chełmińska 178A na Chełmińskim Przedmieściu[2].
 Budynek dworca, stan z października 2011 roku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Data otwarcia |
28 lutego 1910 |
| Data zamknięcia |
10 stycznia 1992 |
| Poprzednie nazwy |
Thorn Nord |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
2[1] |
| Liczba krawędzi peronowych |
3[1] |
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Torunia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
 53°02′03,42″N 18°35′18,72″E/53,034283 18,588533
| |
Historia
edytujStacja kolejowa Toruń Północny zaczęła obsługiwać ruch towarowy z dniem 6 października 1909 roku, równolegle z otwarciem Portu Drzewnego[3][4][5][6]. Dla ruchu osobowego stację otwarto natomiast 28 lutego 1910 roku wraz z uruchomieniem połączenia kolejowego z miejscowością Czarnowo, a później także z Chełmnem przez Unisław Pomorski (otwarcie linii 1912 roku). Żadne z tych połączeń nie przetrwało do dnia dzisiejszego. Połączenie pasażerskie z Czarnowem zawieszono pod koniec lat 60. XX wieku, a z Unisławiem Pomorskim w latach 90.[7].
2 kwietnia 1913 roku Rada Miasta Torunia zatwierdziła umowę z magazynem artyleryjskim (między obecnymi fortami V i VI) na budowę dochodzącej do dworca bocznicy kolejowej[8].
Z dworca Toruń Północny na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku opuszczali Toruń stacjonujący tu od roku 1945 żołnierze Armii Radzieckiej[7].
18 października 1991 roku zawieszono ruch pasażerski na stacji, a 10 stycznia 1992 roku nastąpiło zamknięcie stacji dla czynności ruchowych[1]. W następnych latach nieczynny budynek systematycznie niszczał, a torowiska stopniowo porastała roślinność. W 2010 roku w budynku dworca wybuchł pożar[9][7].
9 września 2020 roku budynek dworca został przejęty na własność przez samorząd Torunia[10]. 12 grudnia 2024 roku nowym właścicielem został samorząd wojewódzki[10].
Obiekt wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków (nr 2018)[2].
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ a b c d Toruń Północny [online], atlaskolejowy.net [dostęp 2025-01-26].
- ↑ a b Gmina Miasta Toruń: Gminny Program Opieki nad Zabytkami Miasta Torunia na lata 2022–2025. 2021, s. 121.
- ↑ Die Presse 1909, Jg. 27, Nr. 234 Zweites Blatt, Drittes Blatt, „Die Presse: Ostmärkische Tageszeitung Anzeiger für Stadt und Land” (234), E. Dombrowski, 6 października 1909, s. 2 [dostęp 2023-06-18] (niem.).
- ↑ Die Presse 1909, Jg. 27, Nr. 234 Zweites Blatt, Drittes Blatt, „Die Presse: Ostmärkische Tageszeitung Anzeiger für Stadt und Land” (234), kpbc.umk.pl, 30 września 1909, s. 2 [dostęp 2023-06-18] (niem.).
- ↑ Die Presse 1909, Jg. 27, Nr. 232 Zweites Blatt, Drittes Blatt, Viertes Blatt, „Die Presse: Ostmärkische Tageszeitung Anzeiger für Stadt und Land” (232), kpbc.umk.pl, 3 października 1909 [dostęp 2023-06-18] (niem.).
- ↑ Gazeta Toruńska 1909, R. 45 nr 230, „Gazeta Toruńska” (230), Nakładem F[ranciszka] T[adeusza] Rakowicza, 7 października 1909, s. 2 [dostęp 2023-06-18].
- ↑ a b c Szymon Spandowski, 30 lat temu przez dworzec Toruń Północny przestały kursować pociągi pasażerskie. Czy jeszcze wrócą? [Zdjęcia] [online], nowosci.com.pl, 14 stycznia 2022 [dostęp 2025-01-26].
- ↑ Die Presse 1913, Jg. 31, Nr. 78 Zweites Blatt, Drittes Blatt, „Die Presse : Ostmärkische Tageszeitung Anzeiger für Stadt und Land” (78), kpbc.umk.pl, 1913, s. 7 [dostęp 2023-06-18] (niem.).
- ↑ Mieszkańcy Torunia wysprzątali stację Toruń Północny. Czekają na historyczny pociąg [online], www.pap.pl [dostęp 2025-01-28].
- ↑ a b Szymon Spandowski, Dworzec Toruń Północ ostatecznie zmienił właściciela. Jakie plany ma nowy gospodarz? [10.01.2025 r.] [online], torun.naszemiasto.pl, 10 stycznia 2025 [dostęp 2025-01-26].
Linki zewnętrzne
edytuj- Toruń Północny w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
| Toruń Północny | ||
| Linia 246 Toruń Wschodni – Olek (6,061 km) | ||
  odległość: 6,061 km
|
|
odległość: 3,684 km
|
| Linia Toruń Północny – Czarnowo (0 km) | ||
|
|
odległość: 2 km
| |
