TrackMania

TrackMania (zapisana też jako Trackmania; w skrócie: TM) – seria gier wyścigowych oferujących sztuczki kaskaderskie, budowę własnych tras, malowanie karoserii pojazdów, projektowanie ujęć, elementy gier logicznych oraz elementy zręcznościowe. Pierwsza wersja gry została opracowana przez francuską firmę Nadeo 21 listopada 2003 roku na platformę PC oraz wydana oficjalnie 28 listopada 2003 roku przez wydawcę - Digital Jesters. Niemal każda z odmian TrackManii wykonana przez głównego producenta jest przeznaczona na komputery, ale są też wersje gier wydane na inną platformę z rodziny Nintendo - Nintendo DS oraz Nintendo Wii przez innego producenta - Firebrand Games. Ostatnio ukazaną częścią serii jest Trackmania wydana w lipcu 2020 roku na platformę PC, a później w maju roku 2023 na konsole PlayStation w wersji 4, 5 oraz Xbox w wersji One i X pochodząca także od wydawcy Ubisoft. Jest dostępna cyfrowo, także w aplikacji Steam i nadal wspierana.

TrackMania

Producenci	Nadeo (PC; PlayStation 4, 5; Xbox One, X Firebrand Games (Nintendo DS, Wii)
Wydawcy	Digital Jesters, Focus Home Interactive (2003-2008) Atlus (2008) City Interactive (2011) Ubisoft (od 2009)
Dystrybutorzy	Wielka Brytania: Deep Silver Polska: Techland, Cenega Rosja: Buka Stany Zjednoczone: Enlight Australia:QV Software Valve Corporation (Steam)
Pierwsza gra serii	TrackMania (2003)
Ostatnia gra serii	Trackmania (2020)
Platformy	PC; Nintendo DS, Wii; Xbox One, X; PlayStation 4, 5
Gatunek	Wyścigi, zręcznościowa

Historia

2003–2005

Pierwsza wersja gry TrackMania zadebiutowała w roku 2003 przez twórców francuskiej firmy Nadeo jako inspiracja wydanej na systemy komputerowe MS-DOS gry o nazwie Stunts. Opublikowano tę grę na światowy rynek 28 listopada 2003, a w Polsce – 16 czerwca 2004 roku. TrackMania zawierała 3 pierwsze środowiska, do których są przystosowane domyślne pojazdy: Rally (Rajd), Snow (Śnieg) oraz Desert (Pustynia), spośród których wszystkie mają inną technikę prowadzenia. Do każdych ze środowisk jest dostępny trójwymiarowy edytor tras, w którym można umieszczać różnego rodzaju elementy trasy zwane „segmentami”, a także umieszczać skały i inne wzniesienia. W grze pojawiła się także nowa waluta nazywana „miedziakami”, które można zdobyć po ukończeniu tras zbudowanych przez producenta na trzy medale oraz przeznaczyć je głównie do budowy własnych tras, przy czym każdy segment posiada określoną kwotę miedziaków. TrackMania funkcjonuje na technologii graficznej engine 3D, dzięki której gra może płynnie działać nawet na komputerach zawierających niskie parametry.

Rok później (2004) po pierwowzorze TrackManii powstała następna, bardziej odświeżona wersja tej gry – TrackMania Power Up, gdzie różnica między jej poprzednikiem nie jest duża. W następnym roku producent Nadeo wyprodukował kolejną wersję gry jako sequel obu poprzednich gier, zawierającą 3 nowe, bardziej dopracowane środowiska – TrackManię Sunrise, wydana 8 kwietnia 2005. W tej grze można poruszać się po planszach sportowymi samochodami na nowo utworzonych środowiskach typu Wyspa (Island), Zatoka (Bay) oraz Wybrzeże (Coast), a także utworzonych zostało wiele nowych rozwiązań, które w poprzednich częściach nie istniały. Nowa opcja tej kontynuacji jest taka, że podczas jazdy większość pojazdów może osiągnąć nieco większą prędkość przy pokonywaniu drogi (aż do 400 km/h), każdy z samochodów inaczej się prowadzi niż te znane ze wcześniejszej gry (TrackMania z roku 2003) oraz jako nowość jest opcja kontroli lotu samochodu (kiedy pojazd leci w powietrzu to można nacisnąć przycisk hamulca do krótszego lądowania). Po raz pierwszy w grze pojawił się nowy edytor – MediaTracker, polegający na nagrywaniu własnych filmów, które można umieścić podczas jazdy bądź też przed przejazdem i po zakończeniu danego przejazdu. Kolejnym rozwiązaniem tej części jest wbudowany edytor malowania swoich pojazdów, w którym można do wybranego pojazdu umieścić naklejki czy też nanieść kolor na całą karoserię samochodu. Oprócz tego można też wybrać samochody malowane domyślnie przez producenta. W grze zaimplementowano też bardziej rozbudowany tryb gry wieloosobowej, natomiast w edytorze tras jest dostępna większa oraz bardziej rozbudowana liczba segmentów do budowy torów, dzięki którym można wykonywać danym pojazdem nieznacznie więcej ewolucji, jednakże można jako nowość wybrać porę dnia przed przystąpieniem do tworzenia własnych tras.

Pół roku po wydaniu gry o wersji Sunrise producent Nadeo stworzył kolejną odmianę TrackManii – Original jako dodatek do części najstarszej oraz Power Up, posiadająca nieco więcej nowych możliwości niż pierwsza wersja gry w trakcie rozgrywki. Wydano ją na światowy rynek 12 października 2005, a na polski – w tym samym roku: 19 grudnia. Różnica między wersją Original a TrackManią z produkowaną w roku 2003 polega na tym, iż ta odnowiona zawiera więcej elementów w edytorze tras, posiada poprawioną grafikę znaną z gry jako kontynuacja (TrackMania Sunrise), więcej gotowych tras, a także nowe tryby gry: Platformy (jazda po torach przy omijaniu przeszkód bez żadnego najazdu na pułapki) i Ewolucje (zdobywanie punktów poprzez wykonywanie akrobacji swoim autem). W tej części możliwości znane z TrackMania Sunrise, takie jak rozbudowany edytor torów ze zwiększoną liczbą segmentów, pora dnia przed budową tras, MediaTracker czy malowanie samochodów są wyłącznie dostępne w grze Original.

2006–2008

Na początku roku 2006 została przez producenta Nadeo stworzona jako specjalna edycja pierwsza gra o nowym środowisku, produkowana na potrzeby ogólnoświatowego turnieju Electronic Sports World Cup – TrackMania Nations Electronic Sports World Cup, w której można się poruszać po trasach na środowisku Stadion (Stadium). Jest ona też grą uznaną za jedną z sześciu produkcji, w której gracze mogą walczyć w turnieju ESWC. TrackMania Nations ESWC jako pierwsza gra jest dostępna do pobrania przez internet bezpłatnie, a także wchodzi w skład TrackManii United o komercyjnej licencji. W edytorze tras tej gry znajdują się bardziej zróżnicowane segmenty o nowo wprowadzonym module Existiential Mode. Zaimplementowano także metodę grania w trybie multiplayer typu HotSeat, która pozwala na pokonanie okrążenia dowolnej trasy na zmianę oraz branie udziału w zawodach w internecie. Po produkcji tej części w tym samym roku wydano na rynek nową grę jako odświeżona wersja TrackManii Sunrise – TrackMania Sunrise eXtreme, która różni się jedynie tym, iż została powiększona liczba elementów oraz wszelkich opcji do budowy własnych tras, a także poziomów zbudowanych przez producenta do zaliczenia. 17 listopada 2006 roku producent opublikował kolejną nową grę – TrackMania United. Jest ona kompilacją 7 dawniej utworzonych środowisk znanych z poprzednich gier, czyli Rajd, Pustynia, Śnieg, Zatoka, Wyspa, Wybrzeże i Stadion, gdzie na każdym ze scenerii jest możliwość projektu własnych torów, przy czym grafika całego otoczenia jest bardziej dopracowana oraz liczba elementów tras danego środowiska nieznacznie się powiększyła.

W grze TrackMania United Forever wydanej dwa lata temu po istnieniu poprzednika (TrackMania United) łączna liczba torów zbudowanych przez producenta wynosi 250, z kolei aktualizacja tej wersji o nazwie TMUF Star Edition zawiera kolejne trasy utworzone przez graczy w liczbie 147. Od 16 kwietnia 2008 jest dostępna kolejna wersja tej gry jako następca wersji TrackMania Nations ESWC – TrackMania Nations Forever, która jest również darmowa. Według producentów gra w wersji „Nations Forever” jest nieco bardziej dopracowaną wersją poprzedniej odmiany gry, co charakteryzuje ją większa liczba segmentów do budowy własnych torów oraz przebudowany system publikacji wyników w sieci i sposobu współzawodnictwa, a także tryb single-player i oprawa wizualna są bardziej dopracowane.

2010–2017

W roku 2011 powrócono do produkcji nowych serii gier na komputery PC, wyróżniające się cyfrą „2” na indeksie górnym. Od tego momentu firma Nadeo 14 września tego roku opublikowała grę TrackMania 2: Canyon o nowym środowisku – Kanion (Canyon) przypominające nieco obszar pochodzący z Power Up oraz Original – Pustynię. Jest to pierwsza gra wydana o pojedynczym środowisku na platformę PC, a nawet jako pierwsza jest częścią społeczności ManiaPlanet, dzięki której gracz może w łatwiejszy sposób wymieniać się informacjami, wybudowanymi torami, a także zgłosić usterki gry. Gra Canyon zawiera bardziej rozbudowany edytor tras, większe pole do ich budowy, a także technika prowadzenia pojazdu jest bardziej zróżnicowana niż u pozostałych poprzedników serii. Nową koncepcją gry jest tryb rozgrywki w podzielonym ekranie oraz język skryptowy ManiaScript, w którym można korzystać ze złożonych funkcji.

Dwa lata później (2013) producent Nadeo stworzył kolejne dwie wersje gry, które również są „członkami” społeczności ManiaPlanet – TrackMania 2: Valley (4 lipca 2013), w której można poruszać się po trasach na nowym środowisku Dolina (Valley). Kolejnym dziełem producenta jest TrackMania 2: Stadium (21 czerwca 2013), kontynuacja gier ze środowiskiem Stadion. Różnica między wersją Nations Forever polega na tym, iż posiada inne menu, zmienił się interfejs do budowy tras znany z wersji Canyon, rozbudowany edytor MediaTracker służący do nagrywania powtórek oraz zmiany kamery w trakcie gry, a także zawiera więcej segmentów w edytorze tras, jednak pole do budowy własnych torów nie zostało powiększone, gdzie w grze TrackMania 2: Canyon tak było. Oprócz tego w grze Stadium została opracowana lepsza grafika, przy której są widoczne bardziej zaawansowane efekty świetlne oraz opcja ustawiania jakości gry na wyższych detalach. W przeciwieństwie do dwóch poprzedników (Nations Forever oraz Nations ESWC) nie jest grą, którą można pobierać z Internetu bezpłatnie.

Inne platformy

Producent Firebrand Games wyprodukował dwie nowe gry kompatybilne z konsolą Nintendo DS: TrackMania DS (2008) oraz TrackMania Turbo (wersja na konsole NDS, 2010), a także z konsolą Nintendo Wii (TrackMania Wii, 2010). TrackMania Turbo, stworzona przez Nadeo, jest dostępna na trzy platformy: Windows, PlayStation 4 oraz Xbox One.

Gry serii

Obecnie wydano siedem gier z serii oraz kilka dodatków, głównie darmowych, które charakteryzują się kolejnym słowem dodawanym do tytułu gry:

Lp.	Tytuł	Data wydania	Informacje
1.	TrackMania	2003/2004	Pierwsza wersja gry oferująca trzy pierwsze środowiska, Desert, Rally i Snow wraz z samochodami przystosowanymi do danego środowiska.
1.1.	TrackMania Power Up	-	Darmowy dodatek do TrackManii, dostępny w sklepach jako samodzielna gra.
1.2.	TrackMania Original	-	Drugi darmowy dodatek TrackManii lub TrackManii Power Up, dostępny w sklepach jako samodzielna gra.
2.	TrackMania Sunrise	kwiecień 2005	Kolejna wersja oferująca trzy zupełnie nowe scenerie, Island, Bay i Coast.
2.1.	TrackMania Sunrise eXtreme	-	Darmowy dodatek do TrackManii Sunrise, dostępny w sklepach jako samodzielna gra.
3.	TrackMania Nations Electronic Sports World Cup	styczeń 2006	Darmowa gra z nowym środowiskiem – Stadium, stworzona na potrzeby turnieju Electronic Sports World Cup.
4.	TrackMania United	listopad 2006	Nowsza część gry stanowiąca połączenie wszystkich wersji TrackManii.
4.1.	TrackMania United Forever	kwiecień 2008	Darmowy dodatek do TrackManii United, dostępny w sklepach jako samodzielna gra, daje możliwość grania z widokiem 3D za pomocą okularów 3D.
4.1.1.	TrackMania United Forever Star Edition	-	Darmowy dodatek do pobrania z Internetu za pośrednictwem aktualizacji, dodaje 147 nowych tras.
4.2.	TrackMania Nations Forever	kwiecień 2008	Darmowa wersja TrackManii Nations, z dostępnym tylko jednym środowiskiem – Stadium, również daje możliwość gry w okularach 3D.
5.	TrackMania DS	grudzień 2008	Pierwsza TrackMania na konsolę, która została wydana na Nintendo DS.
5.1.	TrackMania Turbo	wrzesień 2010	Kolejna wersja gry na NDS oferująca dodatkowe dwa środowiska ze starszych części oraz środowisko z TrackManii DS – Stadium.
6.	TrackMania Wii	wrzesień 2010	Kolejna wersja TrackManii dostępna również na konsolę Nintendo Wii.
7.	TrackMania 2	-	Dalsza część gry z serii TrackMania podzielona na kilka środowisk sprzedawanych oddzielnie (dotychczas wydano trzy).
7.1.	TrackMania 2: Canyon	wrzesień 2011	Wyścigi w kanionach i na pustyni.
7.2.	TrackMania 2: Valley	lipiec 2013	Dolina oferuje pełne błota trasy oraz szerokie autostrady biegnące między bujnymi lasami i zielonymi polami, a od niedawna poruszające się pociągi na torach kolejowych.
7.3.	TrackMania 2: Stadium	czerwiec 2013	Gra ze zmodyfikowanym środowiskiem Stadium z części Nations oraz Nations Forever, zawierająca nowe elementy w edytorze tras.
8.	TrackMania Turbo	marzec 2016	Gra zawierająca 4 nowe dopracowane środowiska (także Stadion) pochodzące z poprzednich serii: Lagoon Rollercoaster, International Stadium, Canyon Drift oraz Dirty Valley.
9.	TrackMania 2: Lagoon	maj 2017	Gra z nowym środowiskiem o nazwie Laguna, występującym w wydanej w roku 2016 gry TrackMania Turbo.
10.	TrackMania	lipiec 2020	Odświeżona wersja Trackmanii Nations oferująca ściganie się na 25 trasach.

Trasy

TrackMania zawiera gotowe trasy, nadane przez Nadeo, po których gracz może się ścigać, by móc zdobyć medale (brązowy, srebrny, złoty i medal autora) oraz „miedziaki” – obowiązującą w TrackManii walutę (nie dotyczy ona części Nations ESWC i Nations Forever). Medale są podstawą klasyfikacji graczy w rankingu solo (offline). Za miedziaki można natomiast kupować dzieła innych osób, takich jak trasy lub skiny samochodów.

Edytor tras jako trójwymiarowe narzędzie pozwala natomiast na tworzenie torów według koncepcji gracza za pomocą wielu elementów trasy i otoczenia dostępnych w grze. Głównie znanymi elementami segmentów są drogi proste, strome, pochyłe, specjalne, z dopalaczami, z fazą bezsilnikową, z punktami kontrolnymi, zakręty oraz różnorakie elementy ozdabiające planszę. Poprzez edytor można także dołączyć do trasy filmy, np. intro lub GPS dostępne w MediaTrackerze. Dodatkową opcją tego narzędzia podczas jazdy jest ustawianie efektów specjalnych typu smugi, zanikanie pojazdu czy trójkąty dwuwymiarowe. Stworzone dzieła dotyczące torów można opublikować w Internecie, na specjalnych serwisach TrackMania Exchange (TMX) lub Mania Exchange (MX, dotyczy wyłącznie TM²).

Środowiska

W grze zostało utworzonych 10 środowisk, do których w zależności od wersji gry istnieje opcja budowy własnych torów. Jednym z najbardziej znanych obszarów do wykonywania przez graczy tras jest Stadion (Stadium) utworzony w roku 2006 w grze TrackMania Nations ESWC. Pierwotnie wykonanymi terenami są 3 środowiska: Pustynia (Desert), Rajd (Rally) i Śnieg (Snow) znane z pierwotnej gry TrackMania, zaś ostatnio stworzonym jest Laguna (Lagoon) pochodzący z gry TrackMania Turbo z roku 2016.

Samochody

W TrackManii nie można wybierać samochodu, którym chce się przemierzyć daną trasę. Do danego środowiska przyporządkowany jest tylko jeden pojazd. Można jedynie wybrać jego skin dostępny w grze, stworzony przez gracza w dołączonym do gry edytorze lub pobrany ze strony TrackMania Carpark (dotyczy to TMNF/TMUF). Gracze mogą wymodelować własny skin, lecz nie zmieni to osiągów pojazdu. W grach ManiaPlanet można zaimportować modele 3D z serii TrackMania Forever szczególnie przy pomocy odpowiednich instrukcji z forum platformy. Dla ManiaPlanet stworzono także stronę ManiaPark, w której można pobierać modele 3D oraz skórki 2D.

Linki zewnętrzne

• Oficjalna strona gry TrackMania