Traktat prucki
Traktat prucki (pokój prucki) – pokój zawarty 12 lipca?/ 23 lipca 1711 pomiędzy Carstwem Rosyjskim i Imperium Osmańskim nad brzegiem Prutu w pobliżu Jass, jako zakończenie kampanii pruckiej 1711 roku.
| |||
| Data | 12?/ 23 lipca 1711 | ||
| Wynik | ustępstwa rosyjskie wobec Turków | ||
| Strony traktatu | |||
|---|---|---|---|
| |||
| Przywódcy | |||
| |||
Pokój w imieniu cara Piotra I podpisali Piotr Szafirow i M. Szeremietiew natomiast w imieniu sułtana tureckiego - wielki wezyr Baltacı Mehmed Pasza oraz chan krymski Dewlet Girej. Podpisy złożyli ponadto hetman kozacki Filip Orlik, ataman koszowy Kost Hordijenko oraz król szwedzki Karol XII.
Piotr I wraz ze swoją 38 tys. armią znalazł się w beznadziejnym położeniu. Otaczało ich 120 tysięcy Turków oraz 70 tysięcy Tatarów krymskich. W tej sytuacji rosyjscy negocjatorzy Szafirow i Szeremietiew dostali od cara znaczne pełnomocnictwa i pieniądze na przekupienie wielkiego wezyra i urzędników delegacji tureckiej. Piotr I w zamian za uwolnienie z okrążenia gotów był zrezygnować ze wszelkich zdobyczy Rosji w III wojnie północnej, z wyjątkiem dostępu do Bałtyku w Ingrii i do pozostawienia na tronie polskim Stanisława Leszczyńskiego.
Ostatecznie, pozostawiając w Turcji sygnatariuszy układu jako zakładników, car i jego armia z pełnym uzbrojeniem mogli wyjść z okrążenia. Rosja zobowiązała się do:
- zwrócenia Turcji Azowa,
- zniszczenia umocnień Taganrogu oraz innych swoich twierdz na południu,
- zezwolenia Turcji na budowę fortecy nad Donem pomiędzy Azowem a Czerkasami,
- zatrzymania wypadów kozackich na Krym,
- rezygnacji z Ukrainy Prawobrzeżnej i wyprowadzenia z niej oraz z Polski swoich wojsk przed upływem 3 miesięcy,
- nie wtrącania się w wewnętrzne sprawy Polski, a więc praktycznie uznać protegowanego Szwedów na polskim tronie Stanisława Leszczyńskiego,
- przepuszczenia do Szwecji, przez terytorium Rosji, króla Karola XII.
Warunki pokoju były bardzo ciężkie, stąd nie mógł być on trwały. Zmagania wojenne trwały jeszcze 2 lata i zakończyły się traktatem adrianopolskim zawartym w 1713 roku i potwierdzającym najważniejsze postanowienia traktatu pruckiego.