Traszka Karelina[3] (Triturus karelinii) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych (Salamandridae). Występuje na Kaukazie, Półwyspie Krymskim oraz na południowych wybrzeżach Morza Kaspijskiego. Dorasta do 18 cm długości i z wyglądu przypomina traszkę grzebieniastą (Triturus cristatus), od której różni się m.in. dłuższym i bardziej krępym ciałem. Spotykany w różnych siedliskach wodnych, a okres godowy trwa od marca do czerwca. Gatunek najmniejszej troski (LC) w związku z rozległym zasięgiem występowania, dużymi rozmiarami populacji oraz zdolnością do zasiedlania wielu typów siedlisk.

Traszka Karelina
Triturus karelinii[1]
(Strauch, 1870)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

płazy

Rząd

płazy ogoniaste

Podrząd

Salamandroidea

Rodzina

salamandrowate

Rodzaj

Triturus

Gatunek

traszka Karelina

Synonimy
  • Triton karelinii Strauch, 1870
  • Triton longipes Strauch, 1870
  • Turanomolge mensbieri Nikolskii, 1918
  • Turanomolge menzbieri Nikolskii, 1918
  • Molge cristata karelinii (Strauch, 1870)
  • Molge cristata longipes (Strauch, 1870)
  • Triton cristatus karelinii Strauch, 1870
  • Triturus cristatus karelinii (Strauch, 1870)
  • Triturus karelinii karelinii (Strauch, 1870)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Wygląd edytuj

Dorasta do 18 cm[4]. Z wyglądu bardzo podobna do traszki grzebieniastej, ale ciało jest dłuższe i bardziej krępe, a głowa stosunkowo dłuższa i szersza. Gardło żółte, pokryte czarnymi kropkami. Na brzuchu czarne kropki się łączą, co powoduje, że część brzucha jest całkowicie czarna. Nacięcia na grzebieniu nie są aż tak wyraźne jak u traszki grzebieniastej. U samic na środku grzbietu często występuje wąski żółty pasek[5].

Zasięg występowania i siedlisko edytuj

Do niedawna uznawano, że gatunek ten występuje na Półwyspie Bałkańskim, w północnej Anatolii oraz na Kaukazie[4]. W 2013 roku natomiast dla populacji bałkańskiej i anatolijskiej utworzono osobny gatunek Triturus ivanbureschi[6][7], z którego z kolei w 2016 roku wyodrębniono gatunek T. anatolicus występujący w północnej Anatolii[8][9]. W związku z powyższym obecnie T. karelinii sensu stricto występuje na Kaukazie, Krymie oraz na południowych wybrzeżach Morza Kaspijskiego[4] do 2100 m n.p.m.[2]. Spotykany jest w różnych siedliskach wodnych takich jak stawy, rowy, tereny podmokłe, które zazwyczaj charakteryzują się bujną roślinnością[4]. Okres godowy trwa od marca do czerwca[4].

Status edytuj

W 2009 roku IUCN nadała temu gatunkowi status gatunku najmniejszej troski w związku rozległym zasięgiem występowania, dużymi rozmiarami populacji oraz zdolnością do zasiedlania różnych rodzajów siedlisk[2]. Należy zauważyć natomiast, że kategoria ta została nadana przed wyodrębnieniem gatunku T. ivanbureschi w 2013 roku[7], z którego w 2016 roku wyodrębniono gatunek T. anatolicus[9].

Przypisy edytuj

  1. Triturus karelinii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Arntzen i inni, Triturus karelinii (errata version published in 2016), [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2009 [dostęp 2023-03-11] (ang.).
  3. Załącznik 2: Gatunki zwierząt będące przedmiotem zainteresowania wspólnoty, ze wskazaniem tych, które wymagają ochrony w formie wyznaczenia obszarów Natura 2000, oraz gatunków zwierząt o znaczeniu priorytetowym [online].
  4. a b c d e Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 139, ISBN 978-1-4729-4137-4.
  5. Triturus karelinii: Southern Crested Newt, [w:] AmphibiaWeb [online], University of California, Berkeley, CA, USA [dostęp 2023-03-11].
  6. Speybroeck i inni, Species list of the European herpetofauna – 2020 update by the Taxonomic Committee of the Societas Europaea Herpetologica, „Amphibia-Reptilia”, 41 (2), 2020, s. 139–189, DOI10.1163/15685381-bja10010.
  7. a b B. Wielstra i inni, A revised taxonomy of crested newts in the Triturus karelinii group (Amphibia: Caudata: Salamandridae), with the description of a new species, „Zootaxa”, 3682, 2013, s. 441–453, DOI10.11646/zootaxa.3682.3.5, ISSN 1175-5326, PMID25243299.
  8. Dufresnes Ch., Amphibians of Europe, North Africa and the Middle East, 19 stycznia 2019, s. 137, ISBN 978-1-4729-4137-4.
  9. a b B. Wielstra, J.W. Arntzen, Description of a new species of crested newt, previously subsumed in Triturus ivanbureschi (Amphibia: Caudata: Salamandridae), „Zootaxa”, 4109 (1), 2016, s. 73–80, DOI10.11646/zootaxa.4109.1.6, ISSN 1175-5334, PMID27394852.