Trogontherium cuvieri

	Trogontherium cuvieri
	Fischer de Waldheim, 1809
	Okres istnienia: plejstocen–pliocen PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q ↓
	; Szczątki Trogontherium cuvieri, Tegelen; (zbiory Teylers Museum, Haarlem)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	Castorimorpha
Rodzina	bobrowate
Podrodzina	Castoroidinae
Plemię	Trogontheriini
Rodzaj	Trogontherium; Fischer de Waldheim, 1809
Gatunek	Trogontherium cuvieri
Synonimy
	Castor trogontherium Cuvier, 1812; Diabroticus schmerlingi Pomel, 1848 nomen nudum; Conodontes boisvilletti Laugel, 1862; Dipoides lydekkeri Schlosser, 1902; Trogontherium Soergeli Rüger, 1928; Sinocastor andersoni Teilhard de Chardin, 1942;
	Castor trogontherium Cuvier, 1812; Diabroticus schmerlingi Pomel, 1848 nomen nudum; Conodontes boisvilletti Laugel, 1862; Dipoides lydekkeri Schlosser, 1902; Trogontherium Soergeli Rüger, 1928; Sinocastor andersoni Teilhard de Chardin, 1942;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Trogontherium cuvieri – wymarły gatunek dużego bobra (Castoridae), szeroko rozpowszechniony w pliocenie i plejstocenie na terenach Eurazji.

Historia odkrycia i badań edytuj

Książę Aleksandr Sergiejewicz Stroganow podarował Johannowi Fischer von Waldheim skamieniałe fragmenty okazu kopalnego zwierzęcia znalezione na wybrzeżu Morza Azowskiego, w okolicy Taganrog. Waldheim opisał zwierzę w liście kierowanym do księcia w 1809 roku, lecz nie nadał nazwy naukowej^[1]. W tym samym roku opublikował także opis bobra na łamach „Mémoires de la Société impériale des Naturalistes de Moscou”, lecz w tej pracy także nie zaproponował nazwy^[2]. Binominalna nazwa Castor trogontherium została nadana i użyta dla oznaczenia opisanego gatunku dopiero w publikacji Georges'a Cuviera „Recherches sur les ossemens fossiles” (1812)^[3]. Cuvier podał nazwisko Waldheima jako autora dopiero w drugim wydaniu tej publikacji w 1824 roku. Użył wówczas już nazwy naukowej Trogontherium cuvieri. W 1862 roku Auguste Laugel zaproponował, by gatunkowi, którego kopalne szczątki znaleziono w Saint-Prest, nadano nazwę Conodontes boisvilletti^[4], lecz nazwa ta została w późniejszym czasie uznana za synonim T. cuvieri. Ostatecznie – po głębszych badaniach – Antje Schreuder uznał, że jest to gatunek temporalny i zaproponował, by dla wcześniejszych okazów używać nazwy T. cuvieri boisvilletti, zaś późniejszych – T. cuvieri cuvieri^[5].

Skamieniałe szczątki T. cuvieri odkryto także w Polsce. Znaleziska dokonano w jaskini w Kozim Grzbiecie w Zajączkowie, w osadach datowanych na środkowy plejstocen. Jednak przez wiele lat skamieniałości te były przechowywane przez Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN jako szczątki należące do bobra europejskiego (Castor fiber). Poprawnej identyfikacji kości dokonał polski paleontolog Mieczysław Wolsan^[5].

Morfologia edytuj

T. cuvieri był dużym bobrem, ale mniejszym od przedstawicieli Castoroides i Youngofiber. Maksymalny wymiar jego czaszki to 210 mm^[5].

Występowanie edytuj

W czasie maksymalnego zasięgu występowania geograficznego, na początku plejstocenu, zamieszkiwał obszar od terenu obecnej Francji na zachodzie, do Chin i północnej Syberii (rejon Kołymy) na wschodzie, zaś na południe sięgał do Morza Azowskiego. T. cuvieri wyginął w środkowym plejstocenie (Saalian)^[5].

Przypisy edytuj

↑ Johann Fischer von Waldheim. Lettre à Son Excellence Monsieur le Comte Alexandre de Strogonof, sur le Trogontherium, animal fossile et inconnu, de son cabinet. „Imprimerie de l’Université, Moskwa”, s. 11, 1809. (fr.).
↑ Johann Fischer von Waldheim. Sur l’Elasmotherium et le Trogontherium, deux animaux fossiles et inconnus de la Russie. „Mémoires de la Société impériale des Naturalistes de Moscou”. 2, s. 250-268, 1809. (fr.).
↑ Georges Cuvier: Recherches sur les ossemens fossiles de quadrupèdes – Tome IV. 1ère édition.. Paryż: Déterville, 1812.
↑ Auguste Laugel. La faune de Saint-Prest, près de Chartres (Eure-et-Loire). „Bulletin de la Société géologique de France”. 19, s. 709-718, 1862. (fr.).
↑ ^a ^b ^c ^d Łucja Fostowicz-Frelik. First record of Trogontherium cuvieri (Mammalia, Rodentia) from the middle Pleistocene of Poland and review of the species. „Geodiversitas”. 30 (4), s. 765-778, 2008. Publications Scientifi ques du Muséum national d’Histoire naturelle. ISSN 1280-9659. (ang.).

[Waldheim-1] Johann Fischer von Waldheim. Lettre à Son Excellence Monsieur le Comte Alexandre de Strogonof, sur le Trogontherium, animal fossile et inconnu, de son cabinet. „Imprimerie de l’Université, Moskwa”, s. 11, 1809. (fr.).

[Waldheim2-2] Johann Fischer von Waldheim. Sur l’Elasmotherium et le Trogontherium, deux animaux fossiles et inconnus de la Russie. „Mémoires de la Société impériale des Naturalistes de Moscou”. 2, s. 250-268, 1809. (fr.).

[Cuvier-3] Georges Cuvier: Recherches sur les ossemens fossiles de quadrupèdes – Tome IV. 1ère édition.. Paryż: Déterville, 1812.

[Laugel-4] Auguste Laugel. La faune de Saint-Prest, près de Chartres (Eure-et-Loire). „Bulletin de la Société géologique de France”. 19, s. 709-718, 1862. (fr.).

[Fostowicz-5] Łucja Fostowicz-Frelik. First record of Trogontherium cuvieri (Mammalia, Rodentia) from the middle Pleistocene of Poland and review of the species. „Geodiversitas”. 30 (4), s. 765-778, 2008. Publications Scientifi ques du Muséum national d’Histoire naturelle. ISSN 1280-9659. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]