Trzciana (Orawa)

miasto w słowackiej części Orawy

Trzciana (słow. Trstená, węg. Trsztena, Árvanádasd, niem. B[r]ingenstadt) – miasto przygraniczne w północnej Słowacji, niedaleko granicy z Polską. Do Trzciany należy od 1975 roku dawna wieś Ústie nad Priehradou. W 2011 roku Trzciana liczyła 7482 mieszkańców.

Trzciana
Trstená
Ilustracja
Rynek w Trzcianie
Herb
Herb
Państwo

 Słowacja

Kraj

 żyliński

Powiat

Twardoszyn

Region

Orawa

Burmistrz

Magdaléna Zmarzláková[1]

Powierzchnia

82,54[2] km²

Wysokość

617[3] m n.p.m.

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


7 019[4]
85,67[5] os./km²

Nr kierunkowy

+421 43[3]

Kod pocztowy

028 01[3]

Tablice rejestracyjne

TS

Położenie na mapie kraju żylińskiego
Mapa konturowa kraju żylińskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Trzciana”
Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, u góry znajduje się punkt z opisem „Trzciana”
Ziemia49°21′42″N 19°36′38″E/49,361667 19,610556
Strona internetowa

Historia edytuj

 
Rynek z kościołem franciszkanów

W 1371 roku na Orawie, należącej do Królestwa Węgierskiego, miasteczko pod nazwą Bingenstadt założył niemiecki osadnik Wismer. Miało ono prawa targowe, prawo miecza, prawo połowu ryb w Orawie i in. Należało do „państwa feudalnego” z siedzibą na Zamku Orawskim. W 1424 roku król Zygmunt uwolnił mieszkańców od obowiązków płacenia cła i niektórych innych opłat, jednak Trzciana pozostała miasteczkiem poddańczym. W 1609 roku od króla Macieja II uzyskała ona przywilej organizowania 4 jarmarków rocznie, a wkrótce i pełne prawa miejskie.

Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem, hodowlą i rzemiosłem: płóciennictwem, kożusznictwem, a zwłaszcza garncarstwem. W szczytowych okresach pracowało tu do 30 warsztatów garncarskich, a tradycje te przetrwały aż do II wojny światowej. W XIX w. powstała tu rafineria ropy naftowej, funkcjonująca do 1927 roku. Po II wojnie powstała tu fabryka specjalnych traktorów do prac leśnych (LKT) i jeden z zakładów „Tesli”.

Na północny wschód od miasta znajdowało się polsko-czechosłowackie (później polsko-słowackie) drogowe przejście graniczne Chyżne-Trstená.

Zabytki edytuj

  • kościół katolicki, trójnawowy, pierwotnie gotycki, przebudowany w duchu renesansowym w 1641 roku, a następnie zbarokizowany w latach 1743–1747, restaurowany w 1945 roku, otoczony murem z kaplicą św. Krzyża, wejście renesansowym portalem;
  • kościół i klasztor franciszkanów przy Rynku, z lat 1706 i 1776, barokowy.

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Primátorka mesta Trstená. Oficjalna strona internetowa miasta, 2017. [dostęp 2017-10-11]. (słow.).
  2. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-02-08].
  3. a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
  4. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-02-08].
  5. Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-02-08].

Bibliografia edytuj

  • Hencovský Ján a kolektív: Orava. Turistický sprievodca ČSFR, č. 29, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1990, ISBN 80-7096-090-6.
  • Medzihradský Vlado: Orava. Turistický sprievodca, wyd. Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, Bratislava 1982.
  • Orava. Beskid Żywiecki. Turistická mapa 1:50 000, 3. vydanie, wyd. Vojenský Kartografický Ústav, š. p., Harmanec, 2001.